I. CHUẨN BỊ Ở NHÀ
Tìm hiểu đề
- Đề yêu cầu giới thiệu (thuyết minh) về con trâu ở làng quê Việt Nam.
- Đề yêu cầu trình bày: vai trò và vị trí của con trâu trong đời sống của người nông dân Việt Nam.
- Với vấn đề này, cần trình bày những ý sau:
+ Con trâu là sức kéo chủ yếu
+ Con trâu là tài sản lớn nhất
+ Con trâu trong các lễ hội truyền thống
+ Con trâu đối với tuổi thơ
+ Con trâu đối với việc cung cấp thực phẩm và chế biến đồ mĩ nghệ
- Trong bài thuyết minh khoa học, có thể sử dụng những tri thức nói về sức kéo của con trâu.
II. LUYỆN TẬP TRÊN LỚP
Câu 1+2: (trang 29 SGK Ngữ văn 9, tập 1)
a. Con trâu ở làng quê Việt Nam
Bao đời nay, hình ảnh con trâu lầm lũi kéo cày trên đồng ruộng là hình ảnh rất quen thuộc, gần gũi đối với người nông dân Việt Nam. Vì thế, đôi khi con trâu đã trở thành người bạn tâm tình của người nông dân:
“Trâu ơi ta bảo trâu này
Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta
Cấy cày giữ nghiệp nông gia
Ta đây trâu đấy, ai mà quản công
Bao giờ cây lúa còn bông
Thì còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn”
b. Con trâu trong việc làm ruộng
Chiều chiều, khi một ngày lao động đã tạm dừng, con trâu được tháo cày và đủng đỉnh bước trên đường làng, miệng luôn “nhai trầu” bỏm bẻm. Khi ấy, cái dáng đi khoan thai, chậm rãi của con trâu khiến cho người ta có cảm giác không khí của làng quê Việt Nam sao mà thanh bình và thân quen quá đỗi.
c. Con trâu trong một số lễ hội
Con trâu không chỉ kéo cày, kéo xe, trục lúa,...mà còn là một trong những vật tế thần trong Lễ hội đầm trâu ở Tây Nguyên, là nhân vật chính trong Lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn.
d. Con trâu với tuổi thơ ở nông thôn
Không có ai sinh ra và lớn lên ở các làng quê Việt Nam mà lại không có tuổi thơ gắn bó với con trâu. Thuở nhỏ, đưa cơm cho cha đi cày, mải mê ngắm nhìn con trâu được thả lỏng đang say sưa gặm cỏ một cách ngon lành. Lớn lên một chút, nghễu nghện cưỡi trên lưng trâu trong những buổi chiều đi chăn thả trở về. Cưỡi trâu ra đồng, cưỡi trâu lội xuống sông, cưỡi trâu thong dong và cưỡi trâu phi nước đại...
Thú vị biết bao! Con trâu hiền lành, ngoan ngoãn đã để lại trong kí ức tuổi thơ của mỗi người bao nhiêu kỉ niệm ngọt ngào.
