I. Sơ đồ - Sự phát triển của từ vựng
II. Lý thuyết về sự phát triển của từ vựng
I. TẠO TỪ NGỮ MỚI
- Tạo từ ngữ mới để làm cho vốn từ ngữ tăng lên cũng là một cách để phát triển từ vựng.
- Ví dụ:
+ Từ được cấu tạo theo mô hình (x + hóa ): lão hóa, cơ giới hóa, tự động hóa, hiện đại hóa, thương mái hóa, cố định hóa, trừu tượng hóa, công nghệ hóa, tự động hóa,...
+ Từ được cấu tạo theo mô hình (văn + x): văn chương, văn học, văn tài, văn nghiệp, văn nhân, văn vẻ, văn hóa, văn hiến, văn minh, văn nghệ,...
II. MƯỢN TỪ NGỮ CỦA TIẾNG NƯỚC NGOÀI
- Mượn từ ngữ của tiếng nước ngoài cũng là một cách để phát triển từ vựng tiếng Việt. Bộ phận từ mượn quan trọng nhất trong tiếng Việt là từ mượn tiếng Hán.
- Ví dụ:
+ Mượn của tiếng Hán: quốc gia, ngân sách, thủ tướng, bộ trưởng, chủ tịch, hiệu trưởng, ngoại giao, ái quốc, tài tử,...
+ Mượn của các ngôn ngữ châu Âu: ra-đi-ô, xà phòng, các-bô-níc, ma-két-tinh,...