I. CÁCH DẪN TRỰC TIẾP
Đọc các đoạn trích và trả lời câu hỏi (trang 53 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
- Trong đoạn trích (a), bộ phận in đậm là lời nói của nhân vật.
- Nó được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.
- Trong đoạn trích (b), bộ phận in đậm là ý nghĩ của nhân vật.
- Nó được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.
- Trong cả 2 đoạn trích, có thể thay đổi vị trí giữa bộ phận in đậm với bộ phận đứng trước nó.
- Hai bộ phận ấy ngăn cách với nhau bằng dấu hai chấm, dấu gạch ngang.
II. CÁCH DẪN GIÁN TIẾP
Đọc các đoạn trích và trả lời câu hỏi (trang 54 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
1. Trong đoạn trích (a), bộ phận in đậm là lời nói, không được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng dấu gì.
2. Trong đoạn trích (b) bộ phận in đậm là ý nghĩ, ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng từ rằng.
- Có thể thay bằng từ là.
III. LUYỆN TẬP
Câu 1: (trang 54 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
- Lời dẫn trong đoạn trích:
+ “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à?”
-> Lời nói được dẫn trực tiếp
+ “Cái vườn là của con ta. Hồi con mồ ma mẹ nó, mẹ nó cố thắt lưng buộc bụng, dè sẻn mãi, mới để ra được năm mươi đồng bạc tâu. Hồi ấy, mọi thức còn rẻ cả...”
-> Ý nghĩ được dẫn trực tiếp
Câu 2: (trang 54 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
a) Cách dẫn trực tiếp:
Tiếng Việt là thứ của cải vô cùng lâu đời và quý báu của dân tộc. Tiếng Việt giúp chúng ta diễn tả đầy đủ và sâu sắc những tư tưởng, tình cảm của mình. Mỗi một người Việt Nam không ai không thấy được sự giàu đẹp, trong sáng trong tiếng nói của dân tộc mình. Nó luôn chứa đựng những giá trị, bản sắc tinh hoa của dân tộc qua hàng ngàc năm văn hiến. Ngày nay, tiếng Việt vẫn tiếp tục phát triển đế đáp ứng đầy đủ mọi nhu cầu của thời đại. Để khẳng định những giá trị vô cùng quý báu của tiếng Việt, Giáo sư Đặng Thai Mai cũng đã nói: “Người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình”. Chúng ta tự hào về tiếng Việt thì phải biết giữ gìn sự trong sáng và giàu đẹp của nó, phải biết phát huy nó theo một tầm cao mới của thời đại.
b) Cách dẫn gián tiếp:
- Như đoạn văn trên và điều chỉnh như sau:
... Để khẳng định những giá trị vô cùng quý báu của tiếng Việt, Giáo sư Đặng Thai Mai củng đã nói rằng người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiêng nói của mình...
Câu 3: (trang 55 SGK Ngữ văn 9 tập 1)
Hôm sau, Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đừng mười hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan ra khỏi nước. Vũ Nương nhân đó cũng đưa gửi Phan Lang một chiếc hoa vàng và nhờ chàng về nói với Trương Sinh nếu còn chút tình xưa nghĩa cũ, hãy lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước, khi đó nàng sẽ trở về.