Biến ngẫu nhiên rời rạc

  •   
Bài viết trình bày khái niệm bảng phân bố xác suất và các công thức tính kỳ vọng, phương sai, độ lệch chuẩn của một biến ngẫu nhiên rời rạc X bất kỳ.

1. Bảng phân bố xác suất của biến ngẫu nhiên

Biến ngẫu nhiên X nhận các giá trị x1,x2,...,xn với các xác suất tương ứng p1,p2,...,pn thỏa mãn p1+p2+...+pn=1 trình bày dưới dạng bảng sau đây:

Biến ngẫu nhiên rời rạc - ảnh 1

Bảng trên được gọi là bảng phân bố xác suất của biến ngẫu nhiên rời rạc X.

2. Kỳ vọng, phương sai, độ lệch chuẩn

Cho X là một biến ngẫu nhiên có bảng phân bố xác suất dưới đây:

Biến ngẫu nhiên rời rạc - ảnh 2

- Kì vọng:

E(X)=p1x1+p2x2+...+pnxn=ni=1pixi

- Phương sai:

Đặt μ=E(X) thì phương sai V(X) là một số được tính theo công thức:

V(X)=(x1μ)2p1+(x2μ)2p2+...+(xnμ)2pn

Trong thực hành, ta thường dùng công thức sau để tính phương sai:

V(X)=x21p1+x22p2+...+x2npnμ2

- Độ lệch chuẩn:

σ(X)=V(X)

- Kỳ vọng E(X) cho ta ý niệm về độ lớn trung bình của X.

- Phương sai V(X)  cho ta ý niệm về mức độ phân tán các giá trị của X xung quanh giá trị trung bình.

Câu hỏi trong bài