Giải bài bài 46.11 trang 75 SBT hóa học 11

Đề bài

Chất hữu cơ X chỉ có chức anđehit. Biết 0,1 mol X có thể kết hợp với 4,48 lít \({H_2}\) (lấy ở đktc) khi có chất xúc tác Ni và nhiệt độ thích hợp.

Mặt khác, nếu cho 7 g X tác dụng với lượng dư dung dịch \(AgN{O_3}\) trong amoniac, thu được 27 g Ag.

Hãy xác định công thức phân tử, công thức cấu tạo và tên của chất X.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

+) Theo đầu bài 0,1 mol anđehit X kết hợp được với 0,2 mol H2. Vậy X có thể là :

- Anđehit no hai chức CnH2n (CHO)2 hoặc

- Anđehit đơn chức có 1 liên kết đôi ở gốc CnH2n-1CHO.

+) Viết PTHH, tính toán đối với từng trường hợp trên kết luận CTPT của X.

Lời giải chi tiết

Theo đầu bài 0,1 mol anđehit X kết hợp được với 0,2 mol H2. Vậy X có thể là :

- Anđehit no hai chức CnH2n (CHO)2 hoặc

- Anđehit đơn chức có 1 liên kết đôi ở gốc CnH2n-1CHO.

1. Nếu X là CnH2n(CHO)2 thì :

\({C_n}{H_{2n}}{(CHO)_2} + 4AgN{O_3} + 6N{H_3} + 2{H_2}O \to {C_2}{H_{2n}}{(COON{H_4})_2} + 4N{H_4}N{O_3} + 4Ag \downarrow \)

Số mol X = \(\dfrac{1}{4}\)số mol Ag = \(\dfrac{1}{4}.\dfrac{{27}}{{108}} = {6,25.10^{ - 2}}\) (mol).

Mx = \(\dfrac{7}{{{{6,25.10}^{ - 2}}}}\) =112 (g/mol)

\({M_{{C_n}{H_{2n}}{{(CHO)}_2}}}\) = 112 (g/mol) hay 14n + 2.29 = 112 \( \Rightarrow \) n = 3,86 (loại)

2. Nếu X là CnH2n-1CHO :

\({C_n}{H_{2n - 1}}CHO + 2AgN{O_3} + 3N{H_3} + {H_2}O \to {C_n}{H_{2n - 1}}COON{H_4} + 2N{H_4}N{O_3} + 2Ag \downarrow \)

Số mol X = \(\dfrac{1}{2}\)Số mol Ag = \(\dfrac{1}{2}.\dfrac{{27}}{{108}} = {1,25.10^{ - 1}}\) (mol).

Mx = \(\dfrac{7}{{{{1,25.10}^{ - 1}}}}\) = 56 (g/mol)

\({M_{{C_n}{H_{2n - 1}}CHO}}\) = 56 (g/mol) \( \Rightarrow \) 14n + 28 = 56 \( \Rightarrow \) n = 2

CTPT : \({C_3}{H_4}O\)

CTCT: CH2 = CH-CHO propenal.