Lý tuyết chung về amino acid

Amino axit là những hợp chất hữu cơ tạp chức trong phân tử có chứa đồng thời 2 nhóm chức : nhóm amino (NH₂) và nhóm cacboxyl (COOH)

Dựa vào bảng (xem lại lí thuyết): tên thường của hợp chất H₂N-CH₂-COOH là glyxin

Các tên gọi phù hợp cho CH₃–CH(NH₂)–COOH:

Cách gọi tên thay thế : Axit + (vị trí nhóm NH₂: 1,2…) + amino + tên axit cacboxylic tương ứng.

→ CTCT CH₃−CH(CH₃)−CH(NH₂)−COOH có tên thay thế : Axit 2-amino-3-metylbutanoic

Vị trí chữ cái Hi Lạp α chỉ vị trí C thứ 2.

Lysin có CTPT C₆H₁₄N₂O₂ có M = 146

Alanin có CTPT C₃H₇NO₂ có M = 89

Glyxin có CTPT C₂H₅NO₂ có M = 75

Valin có CTPT C₅H₁₁NO₂ có M = 117

Amino axit là những hợp chất hữu cơ tạp chức trong phân tử có chứa đồng thời 2 nhóm chức : nhóm amino (NH₂) và nhóm cacboxyl (COOH)

CH₃CONH₂ là hợp chất có nhóm NH₂ nhưng không có nhóm COOH nên không phải là amino axit

Phát biểu không đúng là C

Cách gọi tên thay thế : Tên axit + (vị trí nhóm NH₂: 1,2…) + amino + tên axit cacboxylic tương ứng.

Cách gọi tên bán hệ thống :

 axit + vị trí chữ cái Hi Lạp (α, β, γ, δ, ε, ω) + amino + tên thường của axit cacboxylic tương ứng.

Dãy sắp xếp theo thứ tự nhiệt độ sôi giảm dần là :\(t_s^o\)_aminoaxit > \(t_s^o\)_axit  >\(t_s^o\)_ancol > \(t_s^o\)_hiđrocacbon

→ (2) > (3) > (4) > (1)

Amino axit là những chất rắn không màu, vị hơi ngọt, dễ tan trong nước, nhiệt độ nóng chảy cao

Tính chất vật lí của amino axit là những chất rắn không màu, vị hơi ngọt, dễ tan trong nước, nhiệt độ nóng chảy cao

Chất dùng làm gia vị thức ăn gọi là mì chính hay bột ngọt có công thức cấu tạo là

HOOC–CH₂CH₂CH(NH₂)–COONa.

C₃H₇NO₂ là amino axit no, mạch hở có 1 nhóm NH₂ và 1 nhóm COOH

→ có các đồng phân là

H₂N-CH₂-CH₂-COOH;          CH₃-CH(NH₂)COOH

α– amino axit là những amino axit có nhóm NH₂ đính vào C thứ 2

→ Các đồng phân α– amino axit có công thức phân tử C₄H₉NO₂ là

CH₃-CH₂-CH(NH₂)-COOH

(CH₃)₂-C(NH₂)-COOH

Ta có :

\({n_C}:{n_H}:{n_O}:{n_N} = \dfrac{{32\% }}{{12}}:\dfrac{{6,67\% }}{1}:\dfrac{{42,66\% }}{{16}}:\dfrac{{18,67\% }}{{14}}\)= 2,66 : 6,67 : 2,67 : 1,33 = 2 : 5 : 2 : 1

→ CTĐGN : C₂H₅O₂N → CTPT : C₂H₅O₂N

Vậy công thức cấu tạo của X là H₂N-CH₂-COOH

(1) Đúng

(2) Sai. Lysin làm quì tím chuyển xanh (tùy thuộc vào số nhóm NH₂ và COOH trong phân tử amino axit)

(3) Đúng

(4) Sai. Peptit cấu thành từ các a-amino axit

(5) Đúng . Vì : Alanin (tím) ; Lysin (xanh – 2 nhóm NH₂,1 nhóm COOH) và Axit glutamic (đỏ - 2 nhóm COOH, 1 nhóm NH₂)

(6) Đúng. Vì amino axit còn được xem là muối nội phân tử : dạng ⁺H₃N-R-COO^-

Công thức axit glutamic: HCOO-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH

axit có nhóm –COOH > -NH₂ nên làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ.

(1) ClH₃NCH₂COOH + 2NaOH → H₂NCH₂COONa + NaCl + H₂O

→ 2 muối: H₂NCH₂COONa, NaCl

(2) H₂NCH(CH₃)-CONH-CH₂COOH + 2NaOH → H₂NCH(CH₃)-COONa + H₂N-CH₂COONa + H₂O

→ 2 muối: H₂NCH(CH₃)-COONa, H₂N-CH₂COONa

 (3) CH₃-NH₃NO₃ + NaOH → NaNO₃ + CH₃-NH₂ + H₂O

→ 1 muối: NaNO₃

(4) (HOOCCH₂NH₃)₂SO₄ + 4NaOH → 2H₂N-CH₂-COONa + Na₂SO₄ + 4H₂O

→ 2 muối: H₂N-CH₂-COONa, Na₂SO₄

(5) ClH₃N-CH₂-CONH-CH₂-COOH + 3NaOH → 2H₂N-CH₂-COONa + NaCl + 2H₂O

→ 2 muối: H₂N-CH₂-COONa, NaCl

(6) CH₃COOC₆H₅ + 2NaOH → CH₃COONa + C₆H₅ONa + H₂O

→ 2 muối: CH₃COONa, C₆H₅ONa

Vậy có 5 chất tác dụng với NaOH dư sinh ra 2 muối.

Ala có công thức hóa học là H₂N-CH(CH₃)-COOH (C₃H₇O₂N)

⟹ Tổng số nguyên tử trong phân tử Ala là: 3 + 7 + 2 + 1 = 13 (nguyên tử)

*Sơ đồ (1): \({H_2}NC{H_2}COOH\xrightarrow{{ + NaOH}}{H_2}NC{H_2}COONa\left( X \right)\xrightarrow{{ + HCl\,{\text{d}}u}}Cl{H_3}NC{H_2}COOH\left( Y \right)\)

PTHH:

H₂NCH₂COOH + NaOH → H₂NCH₂COONa + H₂O
H₂NCH₂COONa + HCl → ClH₃NCH₂COOH + NaCl
*Sơ đồ (2): \({H_2}NC{H_2}COOH\xrightarrow{{ + HCl}}Cl{H_3}NC{H_2}COOH\left( Z \right)\xrightarrow{{ + NaOH\,{\text{d}}u}}{H_2}NC{H_2}COONa\left( T \right)\)

PTHH:

H₂NCH₂COOH + HCl → ClH₃NCH₂COOH 
ClH₃NCH₂COOH + NaOH → H₂NCH₂COONa + H₂O + NaCl