Giải bài 4.7 trang 10 SBT hóa học 12

Đề bài

Để xà phòng hoá hoàn toàn 19,4 g hỗn hợp hai este đơn chức A và B cần 200 ml dung dịch natri hiđroxit 1,5M. Sau khi phản ứng hoàn toàn, cô cạn dung dịch, thu được hỗn hợp hai ancol đồng đẳng kế tiếp nhau và một muối khan X duy nhất. Tìm công thức cấu tạo, gọi tên và tính phần trăm khối lượng của mỗi este có trong hỗn hợp ban đầu.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

- Tính được M tb hai este

- Tìm CTPT hai ancol=> CTPT hai este

- Lập hệ phương trình tính số mol hai este

- Tinh % theo khối lượng mỗi este.

Lời giải chi tiết

n NaOH= 1,5.0,2=0,3 mol

Hai este có cùng gốc axit vì cùng tạo ra một muối sau khi xà phòng hoá. Đặt công thức của 2 este là \(RCOOR_1\) và \(RCOOR_2\)

Đặt công thức chung của 2 este là RCOOR’

RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH

Theo phương trình hoá học : n NaOH = n RCOOR’ = 0,3 mol

→ M RCOOR’=\(\dfrac{{19,4}}{{0.3}} = 64,67\)

→ MR + MR’ = 64,67 – 44= 20,67

Vậy hai ancol phải là CH3OH và C2H5OH, còn axit là HCOOH.

Công thức cấu tạo của 2 este là :

HCOOCH3 (metyl fomat) và HCOOCH2CH3 (etyl fomat).

Gọi số mol của HCOOCH3 và HCOOCH2CH3 trong hỗn hợp là x và y.

Ta có hệ pt:

n hh este = x+ y = 0,3

m hh este = 60x + 74y = 19,4

→ x= 0,2 ; y= 0,1

%m HCOOCH3 =\(\dfrac{{0,2 \times 60}}{{19,4}} \times 100\% = 61,86\%\)

%m HCOOCH2CH3= 100- 61,86= 38,14%