Giải bài 1.13 trang 5 SBT Hóa học 12

Đề bài

Hỗn hợp X gồm axit axetic và ancol etylic. Chia X thành ba phần bằng nhau. Cho phần một tác dụng với natri dư thấy có 3,36 lít khí H2 thoát ra (đktc). Phần hai phản ứng vừa đủ với 200 ml dung dịch NaOH 1M.

Thêm vào phần ba một lượng H2SO4 làm xúc tác rồi thực hiện phản ứng este hoá, hiệu suất đạt 60%.

a) Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra.

b) Tính khối lượng của hỗn hợp X đã dùng và khối lượng este thu được.

Phương pháp giải - Xem chi tiết

Phần 1: nancol + naxit = \(2.{n_{{H_2}}}\)

Phần 2: naxit = nNaOH

\( \to \)naxit \( \to \) nancol

Phần ba: Vì nancol < naxit \( \to \) hiệu suất tính theo số mol của ancol

\( \to \) neste \( \to \) meste

Lời giải chi tiết

a) PTHH

\(\eqalign{
& C{H_3}COOH + Na \to C{H_3}COONa + {1 \over 2}{H_2} \cr
& {C_2}{H_5}OH + Na \to {C_2}{H_5}ONa + {1 \over 2}{H_2} \cr
& C{H_3}COOH + NaOH \to C{H_3}COONa + {H_2}O \cr
& C{H_3}COOH + {C_2}{H_5}OH\buildrel {{H_2}S{O_4}\,\left( d \right),{t^0}} \over
\longrightarrow C{H_3}COO{C_2}{H_5} + {H_2}O \cr} \)

b)

\({n_{{H_2}}} = \dfrac{{3,36}}{{22,4}} = 0,15\,\,mol\)

nNaOH = 0,2.1 = 0,2 mol

Phần 1: nancol + naxit = \(2.{n_{{H_2}}}\)

\( \to \) nancol + naxit = 2.0,15

Phần 2: naxit = nNaOH

\( \to \)naxit = 0,2 mol

\( \to \) nancol = 2.0,15 – 0,2 = 0,1 mol

\( \to \) mX = 3.(0,2.60 + 0,1.46) = 49,8 gam.

Phần ba: Vì nancol < naxit \( \to \) hiệu suất tính theo số mol của ancol

\( \to {n_{este}} = \dfrac{{0,1.60}}{{100}} = 0,06\,\,mol\)

\( \to {m_{este}} = {m_{C{H_3}COO{C_2}{H_5}}} = 0,06.88 = 5,28\,\,gam\)