I. Tìm hiểu chung Một năm ở Tiểu học
1. Xuất xứ
- Trích trong chương IV, Hồi kí Nguyễn Hiến Lê, 1993.
2. Bố cục 3 đoạn
- Đoạn 1 (Từ đầu đến “ở trước bụng”): Hoàn cảnh gia đình nhân vật.
- Đoạn 2 (Tiếp theo đến “đổi cuốn khác”): Tuổi thơ vui chơi của nhân vật “tôi”.
- Đoạn 3 (Đoạn còn lại): Suy ngẫm của nhân vật về những điều đã trải qua.
3. Thể loại: Hồi kí.
4. Phương thức biểu đạt: Tự sự.
II. Giá trị nội dung và nghệ thuật Một năm ở Tiểu học
1. Giá trị nội dung
Một năm ở tiểu học thay vì kể về chuyện học hành thì nhân vật tôi hồi tưởng lại thuở vui chơi trong tuổi ấu thơ của mình. Mặc dù có thể điều đó khiến việc học đã bỏ phí nhiều nhưng với nhân vật tôi nó cũng có những lợi ích nhất định về thể chất và tính tình.
2. Giá trị nghệ thuật
- Hồi kí kết hợp biện pháp tu từ: câu hỏi tu từ, liệt kê.
- Thể loại hồi kí có đan xen giữa tự sự, miêu tả và biểu cảm (kể chuyện với giọng văn thấm đẫm chất trữ tình) giúp diễn tả đầy đủ, sâu sắc chủ đề văn bản.
