I. Nhân vật người anh – Non-bu
- Tính cách: Tham lam, xấu tính.
- Giành hết tài sản, khi em khó khăn nhờ giúp đỡ nhưng giận dữ quát tháo và đuổi Heng-bu ra khỏi nhà.
- Hành động:
+ Đôi chim nhạn là mua về nuôi khi được nghe người em kể chuyện.
+ Tự bẻ gãy chân chim rồi băng bó và còn đòi nó trả ơn.
+ Bầy nhạn cũng đem đến hạt bầu. Tuy nhiên trong quả bầu chỉ có các tráng sĩ tay cầm gậy đánh khắp mình còn yêu cầu nộp 5000 lượng mới tha, bọn cướp dữ dằn nhảy xổ ra đập vỡ nhà và lấy hết tài sản lúa gạo mang đi, một đám yêu tinh hung tợn.
- Kết cục:
+ Trở thành ăn mày.
+ Sau cùng cũng nhận ra lỗi lầm của mình, ôm chầm lấy em khóc nức nở.
II. Nhân vật người em – Heng-bu
- Tính cách: Tốt bụng, hiền lành.
- Không nhận được tài sản gì nhưng vẫn siêng năng làm lụng. Khi gặp người có hoàn cảnh nghèo khó hơn mình, chàng thường tìm cách giúp đỡ. Dù không được giúp đỡ nhưng không oán trách, lê bước trở về.
- Hành động:
+ Đôi chim nhạn tự bay đến làm tổ, đẻ trứng và nuôi nấng chim non.
+ Cứu con chim non khỏi con trăn, băng bó vết thương bằng mảnh vải nhỏ để chim mau lành.
+ Bầy nhạn đem đến hạt bầu để người em gieo trồng. Quả bầu đầu tiên được bổ ra, trân châu tuôn ào ạt. Quả bầu thứ hai bên trong đầy hồng ngọc. Quả bầu thứ ba, thứ tư toàn tiền vàng, tiền bạc.
- Kết quả:
+ Trở nên giàu có.
+ Nghe tin anh trai nghèo khó, suy sụp chạy đến tìm và mời gia đình anh trai sống cùng mình.
III. Ý nghĩa của câu chuyện
- Gửi gắm bài học về sự đoàn kết, yêu thương anh em, gia đình.
- Đề cao lòng nhân ái của con người.
- Thể hiện tư tưởng ở hiền gặp lành, ác giả ác báo của nhân dân.
- Thể hiện ước mơ của người lao động: ước mơ đổi đời và ước mơ công bằng.