Phần I - Chuẩn bị đọc
Trả lời câu 1 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Người như thế nào được xem là người thông minh?
Phương pháp giải:
Thử suy nghĩ xem, trong cuộc sống thường ngày, trong lớp học và xung quanh em ai thường được công nhận là người thông minh.
Lời giải chi tiết:
Người thông minh là người có sự nhận thức, tiếp thu nhanh mọi vấn đề, có khả năng ứng biến vả tìm ra cách xử lí nhanh chóng mọi tình huống khó khăn trong cuộc sống.
Trả lời câu 2 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Theo em, người thông minh có thể giúp ích gì cho mọi người?
Phương pháp giải:
Thử hình dung người thông minh sẽ giúp mọi người trong những công việc nào.
Lời giải chi tiết:
Người thông minh có thể giúp mọi người tìm được phương án giải quyết nhanh những khó khăn trong cuộc sống.
Phần II - Trải nghiệm cùng văn bản
Trả lời câu 1 (trang 43 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Theo em ai sẽ là người giải quyết thử thách này? Người đó có thành công không?
Phương pháp giải:
Em quan sát các nhân vật có trong truyện và xét xem ai sẽ là người giải quyết vấn đề.
Lời giải chi tiết:
Theo em cậu bé sẽ là người giải quyết thử thách này và cậu ấy sẽ thành công.
Trả lời câu 2 (trang 44 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Liệu trong phần tiếp theo, em bé có phải vượt qua những thử thách nữa hay không?
Phương pháp giải:
Em thử suy nghĩ xem thử thách cho cậu bé có dừng lại ở đây không hay vẫn sẽ tiếp tục.
Lời giải chi tiết:
Trong phần tiếp theo, em bé sẽ phải vượt qua những thử thách nữa.
Trả lời câu 3 (trang 45 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Chi tiết em bé "hát lên một câu" cho em biết điều gì về nhân vật này?
Phương pháp giải:
Thử suy nghĩ khi nào thì người ta sẽ cất tiếng hát, và trong trường hợp như trên, nhưng em bé lại cất tiếng hát thì thể hiện em là người thế nào.
Lời giải chi tiết:
Chi tiết em bé "hát lên một câu" cho em thấy em bé là một người hồn nhiên và không hề sợ hãi những khó khăn trong cuộc sống.
Phần III - Suy ngẫm và phản hồi
Trả lời câu 1 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Truyện Em bé thông minh kể về kiểu nhân vật nào trong truyện cổ tích?
Phương pháp giải:
Nhớ lại các kiểu nhân vật trong truyện cổ: nhân vật dũng sĩ, nhân vật có hình thù kì lạ, nhân vật thông minh… để chọn câu trả lời đúng nhất.
Lời giải chi tiết:
Truyện Em bé thông minh kể về kiểu nhân vật thông minh.
Trả lời câu 2 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Đọc đoạn văn sau:
Hồi đó, có một nước láng giềng lăm le muốn chiếm bờ cõi nước ta. Để dò xem bên này có nhân tài hay không, họ sai sứ đưa sang một cái vỏ ốc vặn rất dài, rỗng hai đầu, đố làm sao xâu một sợi chỉ mảnh xuyên qua đường ruột ốc.
Đây là lời của người kể chuyện hay lời nhân vật? Vì sao em cho là như vậy?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn văn trên và nhớ lại hai ngôi kể đã học (ngôi thứ nhất và ngôi thứ ba) để trả lời câu hỏi này.
Lời giải chi tiết:
Đây là lời của người kể chuyện vì đây là phần lời người kể đang tường thuật lại sự việc diễn ra.
Trả lời câu 3 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Trong truyện, em bé đã vượt qua những thử thách nào? Các thử thách ấy có ý nghĩa gì trong việc thể hiện phẩm chất của nhân vật em bé thông minh?
Phương pháp giải:
Đọc lại văn bản và liệt kê lần lượt những thử thách mà em bé đã vượt qua.
Lời giải chi tiết:
Trong truyện, em bé đã vượt qua 4 thử thách:
- Lần thứ nhất: Trả lời câu hỏi cha cậu cày mỗi ngày được mấy đường.
- Lần thứ hai: nhà vua bắt dân làng cậu bé nuôi trâu đực phải đẻ được con.
- Lần thứ ba: Trả lời câu đố làm sao thịt một con chim sẻ phải dọn thành ba cỗ bàn thức ăn
- Lần thứ tư: câu đố hóc búa của sứ thần xâu sợi chỉ mềm qua đường ruột ốc xoắn dài.
=> Các thử thách ấy có cấp độ khó tăng dần. Qua đó, người đọc ngày càng thấy rõ sự thông minh, nhanh nhẹn, tài năng của cậu bé.
Trả lời câu 4 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Em đánh giá như thế nào về kết thúc của truyện?
Phương pháp giải:
Đọc phần kết thúc và đưa ra đánh giá của em về phần này, xem đây là kết thúc có hậu hay không, kết thúc đó có xứng đáng với nhân vật không.
Lời giải chi tiết:
Truyện có một kết thúc có hậu, xứng đáng với những gì đã bỏ ra của cậu bé thông minh.
Trả lời câu 5 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Theo em, chủ đề của truyện em bé thông minh là gì?
Phương pháp giải:
Từ nội dung văn bản, em tìm chủ đề cho văn bản này.
Lời giải chi tiết:
Chủ đề của truyện là đề cao trí thông minh dân gian, trí thông minh được đúc rút từ hiện thực cuộc sống.
Trả lời câu 6 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Lời giải đố của các nhân vật thông minh trong truyện cổ tích thường dựa vào kiến thức từ đời sống. Việc tích luỹ kiến thức từ đời sống có tác dụng gì đối với chúng ta.
Phương pháp giải:
Đây là câu hỏi kiểm tra kiến thức và cách nhìn nhận của em đối với cuộc sống. Em suy nghĩ và trả lời.
Lời giải chi tiết:
Việc tích luỹ kiến thức từ đời sống có tác dụng rất lớn đối với chúng ta. Những bài học này sẽ giúp ta xử lí các tình huống khó khăn và giúp chúng ta thuận lợi hơn.
