Phần I - Chuẩn bị đọc
Trả lời câu 1 (trang 39 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Đã bao giờ em đánh giá người khác chỉ qua hình thức bên ngoài? Cách đánh giá như vậy có chính xác không?
Phương pháp giải:
Nhớ lại xem từ trước đến nay em đã từng đánh giá ai qua vẻ bề ngoài như đầu tóc, trang phục, dáng đi của họ chưa.
Lời giải chi tiết:
- Có những khi em đánh giá người khác qua hình thức bên ngoài, ví dụ như nhìn vào cách ăn mặc, đầu tóc của bạn đó để nhận xét.
- Cách đánh giá như vậy không hoàn toàn chính xác, vì hình thức bên ngoài không thể hiện được hết về một con người.
Trả lời câu 2 (trang 39 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Nhan đề văn bản gợi cho em liên tưởng gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ nhan đề xem có điều gì khác lạ.
Lời giải chi tiết:
Nhan đề văn bản gợi cho em liên tưởng về một người có ngoại hình có vẻ ngoài khác lạ.
Phần II - Trải nghiệm cùng văn bản
Trả lời câu 1 (trang 39 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Những chi tiết trong phần mở đầu giúp em biết được gì về nhân vật Sọ Dừa?
Phương pháp giải:
Đọc đoạn văn đầu, xem đoạn văn đã giới thiệu những gì về xuất thân, hoàn cảnh của nhân vật Sọ Dừa.
Lời giải chi tiết:
Những chi tiết trong phần mở đầu giúp em biết Sọ Dừa là một nhân vật kì lạ, không giống với những người phàm trần khác.
Trả lời câu 2 (trang 40 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Theo em, Sọ Dừa tìm được lễ vật hay không?
Phương pháp giải:
Em thử dự đoán theo ý kiến riêng của bản thân mình.
Lời giải chi tiết:
Theo em, Sọ Dừa sẽ tìm được lễ vật vì cậu vốn dĩ không phải người bình thường.
Phần III - Suy ngẫm và phản hồi
Trả lời câu 1 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Truyện cổ tích thường kể về nhân vật bất hạnh (người mồ côi, người mang lốt vật...), nhân vật dũng sĩ, nhân vật thông minh. Theo em, Sọ Dừa thuộc kiểu nhân vật nào?
Phương pháp giải:
Xét xem trong các kiểu nhân vật đã nêu thì Sọ Dừa thuộc kiểu nhân vật nào.
Lời giải chi tiết:
- Theo em, Sọ Dừa thuộc kiểu nhân vật bất hạnh.
Trả lời câu 2 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Sắp xếp lại các sự việc theo đúng trình từ xảy ra trong truyện:
a. Bà mẹ đi hái cửi, uống nước trong sọ dừa rồi có mang, sinh ra Sọ Dừa dị hình dị dạng.
b. Sọ Dừa chăm lo học hành, đỗ trạng và đi sứ.
c. Sọ Dừa đi sứ về, hết sức vui mừng khi gặp lại vợ trên đảo.
d. Ở nhà phú ông, Sọ Dừa gặp được cô út và kết hôn với cô, trút bỏ lốt xấu xí.
đ. Hai người chị hại em, đẩy vợ Sọ Dừa xuống biển.
e. Nhờ làm theo lời dặn của chồng, người vợ thoát nạn và sống trên đảo hoang.
g. Hai người chị xấu hổ bỏ đi biệt xứ.
h. Sọ Dừa xin đi chăn bò ở nhà phú ông để phụ giúp mẹ già.
Phương pháp giải:
Nhớ lại thứ tự nội dung và sắp xếp theo đúng trình tự.
Lời giải chi tiết:
Sắp xếp các sự việc theo trình tự đúng: a - h - d - b - đ - e - c – g :
Trả lời câu 3 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Phẩm chất của nhân vật trong truyện cổ tích thường được bộc lộ qua chuỗi hành động xuyên suốt tác phẩm. Điều này được thể hiện như thế nào qua nhân vật Sọ Dừa?
Phương pháp giải:
Em xem những hành động của nhân vật Sọ Dừa trong truyện, xem nhân vật này đã bộc lộ những phẩm chất gì.
Lời giải chi tiết:
Sọ Dừa rất tài giỏi, thông minh được thể hiện qua các chi tiết:
- Chàng chăn bò rất giỏi.
- Tài thổi sáo rất hay.
- Giục mẹ hỏi con gái phú ông làm vợ và sắm đủ lễ vật theo yêu cầu của phú ông.
- Đỗ trạng nguyên.
- Sọ Dừa có tài dự đoán, lo xa mọi chuyện.
Trả lời câu 4 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Hãy chỉ ra các yếu tố kì ảo được sử dụng trong truyện Sọ Dừa. Theo em, các yếu tố kì ảo trong truyện này có vai trò gì?
Phương pháp giải:
Em tìm hiểu như thế nào là kì ảo, sau đó đọc lại văn bản, liệt kê những chi tiết kì ảo có trong truyện.
Lời giải chi tiết:
- Các yếu tố kì ảo được sử dụng trong truyện Sọ Dừa:
+ Sự ra đời của Sọ Dừa.
+ Không có chân tay nhưng chàng chăn bò rất giỏi.
+ Sọ Dừa biến thành chàng trai khôi ngô, thổi sáo chăn bò.
+ Vợ Sọ Dừa bị hai cô chị hại đẩy xuống biển, cô lấy dao đâm chết cá và mổ bụng chui ra.
- Vai trò của các yếu tố thần kì:
+ Giúp thể hiện bản chất tốt đẹp của Sọ Dừa.
+ Thể hiện được ước mơ của nhân dân về chân lí ở hiền gặp lành.
+ Giúp cho truyện trở nên hấp dẫn, gây hứng thú với người đọc.
Trả lời câu 5 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Câu chuyện này viết về đề tài gì?
Phương pháp giải:
Từ nội dung văn bản, em lọc ra đề tài mà văn bản này thể hiện.
Lời giải chi tiết:
Đề tài của truyện: Đề cao giá trị đích thực, vẻ đẹp bên trong của con người.
Trả lời câu 6 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Cho biết chủ đề của truyện.
Phương pháp giải:
Từ đề tài văn bản, em tìm ra chủ đề cụ thể của văn bản rồi trình bày.
Lời giải chi tiết:
Truyện thể hiện ước mơ, nguyện vọng của nhân dân về sự đổi đời cho người thiệt thòi đau khổ, mơ ước cho sự công bằng xã hội.
Trả lời câu 7 (trang 42 SGK Ngữ văn 6 tập 1)
Qua truyện Sọ Dừa, em học gì về cách nhìn nhận, đánh giá con người?
Phương pháp giải:
Từ câu chuyện đầy giá trị nhân văn này, em suy nghĩ xem chúng ta sẽ học được gì về cách nhìn nhận, đánh giá con người.
Lời giải chi tiết:
Qua truyện Sọ Dừa, em học được bài học đó là không nên nhìn nhận, đánh giá con người chỉ qua vẻ bề ngoài mà cần coi trọng phẩm chất, tính cách, vẻ đẹp bên trong và tiếp xúc lâu để hiểu thêm về tâm hồn của họ.
