I. Sơ đồ - Phân tích nhân vật chú Năm
II. Sơ đồ - Phân tích nhân vật Việt
III. Sơ đồ - Phân tích nhân vật Chiến
IV. Sơ đồ - Ý nghĩa chi tiết khiêng bàn thờ má
V. Phân tích Những đứa con trong gia đình
1. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Thi (tiểu sử, sự nghiệp sáng tác, phong cách nghệ thuật..)
- Giới thiệu khái quát về tác phẩm (hoàn cảnh sáng tác, giá trị nội dung và nghệ thuật)
2. Thân bài
a. Truyền thống gia đình
- Truyền thống yêu nước mãnh liệt, căm thù ngùn ngụt bọn xâm lược và tinh thần chiến đấu cao đã gắn kết những con người trong gia đình với nhau. “Chuyện gia đình nó cũng dài như sông, để rồi chú chia cho mỗi đứa một khúc mà ghi vào đó”
+ Chú Năm: đại diện cho truyền thống và lưu giữu truyền thống
+ Má Việt: hiện thân của truyền thống. Đó là một con người chắc, khỏe, sực mùi lúa gạo và mồ hôi, thứ mùi của đồng áng, của cần cù sương nắng. Ấn tượng sâu đậm ở má Việt là khả năng cắn răng ghìm nén đau thương để sống và duy trì sự sống, che chở cho đàn con và tranh đấu.
- Lòng thủy chung son sắt với cách mạng
b. Nhân vật chú Năm
- Lời nói của chú Năm với cán bộ và với chị em Chiến, Việt cho thấy chú xem tòng quân là việc lớn, còn việc nahf chỉ là việc thỏn mỏn, chú ủng hộ việc hai chị em Chiến và Việt tòng quân. Đó cũng chính là sự tiếp nối truyền thống gia đình
- Tiếng hò của chú Năm:
+ Điệu hò giữa ban ngày
+ Một hiệu lệnh: hiệu lệnh tòng quân, hiệu lệnh lên đường
+ Lời nhắn nhủ tha thiết: lời nhắn nhủ truyền thống gia đình tới hai chị em Chiến, Việt
+ Lời thề dữ dội: lời thề thủy chung son sắt với cách mạng, với dân tộc
- Chú Năm – người lưu giữ, ghi chép cuốn sổ gia đình: ghi lại những đau thương, mất mát và ghi lại cả những chiến công
⇒ Chú Năm vừa là người lưu giữ, vừa là người truyền lại truyền thống gia đình cho những thế hệ sau
c. Hai chị em Chiến, Việt
* Nét tính cách chung của hai chị em
- Sinh ra trong một gia đình chịu nhiều mất mát, đau thương
- Hai chị em có chung mối thù với bọn xâm lược. Tuy còn nhỏ tuổi, chí căm thù đã thôi thúc hai chị em cùng một ý nghĩ: phải trả thù cho ba má, và có cùng nguyện vọng: được cầm súng đánh giặc. Tình yêu thương là vẻ đẹp tâm hồn của hai chị em.
- Cả hai chị em đều là những chiến sĩ gan góc dũng cảm
- Hai chị em Việt đều có những nét rất ngây thơ thậm chí có phần trẻ con (giành nhau bắt ếch nhiều hay ít, giành nhau thành tích bắn tàu chiến giặc và giành nhau ghi tên tòng quân
* Nét riêng ở hai chị em Chiến và Việt
- Chị Chiến: người lớn hơn Việt
+ Là người luôn yêu thương và nhường nhịn em, trừ việc đi tòng quân
+ Là người chị mang nhiều phẩm chất, vẻ đẹp của má khiến cho Việt trong đêm hai chị em chuẩn bị đi tòng quân có cảm giác “chị Chiến sao mà giống má”
+ Đảm đang, tháo vát, khôn ngoan trong cách thu xếp việc gia đình trước lúc đi tòng quân
- Việt: mang nét vô tư, hồn nhiên, tinh nghịch của cậu con trai mới lớn
+ Luôn tranh giành phần hơn từ chị: đi bắt ếch, giết giặc, đi bộ đội, ...
+ Thích những trò chơi hiếu động: bắn chim, câu cá, đi bộ đội vẫn mang ná thun
+ Đêm trước khi lên đường đi bộ đội, Việt vẫn vô tư “lăn kềnh ra ván cười khì khì”, “chụp một con đom đóm úp trong lòng bàn tay”, rồi ngủ quên lúc nào không biết.
+ “Giấu chị như giấu của riêng” trước những lời trêu đùa của các anh trong đội.
+ Bị thương trên chiến trường, không sợ địch, không sợ chết mà chỉ sợ con ma cụt đầu, gặp lại anh em thì vừa khóc vừa cười như đứa trẻ “khóc đó rời cười đó”.
- Việt cũng là một chiến sĩ dũng cảm:
+ Khi còn nhỏ đã dám xông vào đá thằng giặc giết cha mình
+ Khi lớn lên tranh giành đi tòng quân với chị Chiến dù chưa đủ tuổi. Trong quân ngũ Việt chiến đấu rất dũng cảm, dùng pháo tiêu diệt được một xe bọc thép của giặc.
+ Dù đang bị thương nặng nhưng vẫn luôn trong tư thế chiến đấu, không hề run sợ: “Tao sẽ chờ mày ... mày là thằng chạy”.
⇒ Việt và Chiến đã kế tục xuất sắc truyền thống của gia đình
3. Kết bài
Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm