1. Tìm hiểu chung
a. Hoàn cảnh sáng tác
- Văn bản được viết bằng tiếng Pháp vào khoảng những năm 1921-1925, được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1925 tại Pháp, ở Việt Nam vào năm 1946.
- Tác phẩm Bản án chế độ thực dân Pháp ra đời trong thời kì chủ nghĩa thực dân Pháp thực hiện âm mưu "khai thác triệt để thuộc địa”.
b. Thể loại: văn bản chính luận
c. Bố cục: 3 phần
- Phần 1: Mục 1 trong sách giáo khoa: Chiến tranh và “người bản xứ”
- Phần 2: Mục 2 trong sách giáo khoa: Chế độ lính tình nguyện
- Phần 3: Mục 3 trong sách giáo khoa: Kết quả của sự hi sinh
2. Giá trị nội dung và nghệ thuật
a. Nội dung
Chính quyền thực dân đã biến người dân nghèo khổ ở các xứ thuộc địa thành vật hi sinh để phục vụ lợi ích của mình trong các cuộc chiến tranh tàn khốc. Nguyễn Ái Quốc đã vạch trần sự thực ấy bằng những tư liệu phong phú, xác thực, bằng ngòi bút trào phúng sắc sảo.
b. Nghệ thuật
- Nghệ thuật đả kích, châm biếm sắc sảo, tài tình
- Lựa chọn và xây dựng hình ảnh mang ý nghĩa tố cáo
- Giọng điệu trào phúng đặc sắc
- Ngôn từ mang màu sắc châm biếm
- Thủ pháp tương phản, đối lập
