I. ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU GHÉP
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
1.
Trả lời câu 1 (trang 111 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Câu có cụm C-V:
"Buổi mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh, mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp".
2.
Trả lời câu 2 (trang 111 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Cấu tạo của những câu có hai cụm C-V:
- Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng.
- Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học.
3.
Trả lời câu 3 (trang 112 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Trình bày kết quả phân tích ở hai bước trên:
4.
Trả lời câu 4 (trang 112 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
- Câu ghép: câu có 2 cụm C-V trở lên.
- Câu đơn: câu có 1 cụm C-V.
I. CÁCH NỐI CÁC VẾ CÂU
1.
Trả lời câu 1 (trang 112 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Tìm thêm câu ghép:
2.
Trả lời câu 2 (trang 112 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Các vế câu được nối với nhau:
- C1 - V1 nối với C2 - V2 bằng dấu phẩy.
- C2 - V2 nối với C3 - V3 bằng từ nối “và”, “vì”.
3.
Trả lời câu 3 (trang 112 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Ví dụ về cách nối vế câu trong câu ghép:
- Mình đọc hay tôi đọc.
- Tôi đến chơi nhưng anh ấy lại không ở nhà.
- Chúng tôi mua chứ chúng tôi không xin.
- Càng yêu người bao nhiêu, càng yêu người bấy nhiêu.
- Ai làm người ấy chịu.
- Hễ anh ấy đến thì tôi cho anh về.
III. LUYỆN TẬP
Câu 1:
Trả lời câu 1 (trang 113 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Câu ghép:
a)
- U van Dần, u lạy Dần! (Không dùng từ nối)
- Chị con có đi, u mới có tiền nộp sưu, thầy Dần mới được về với Dần chứ! (Không dùng từ nối)
- Sáng nay người ta đánh trói thầy Dần như thế, Dần có thương không? (Không dùng từ nối)
- Nếu Dần không buông chị ra, chốc nữa ông lí vào đây, ông ấy trói nốt cả u, trói nốt cả Dần đấy. (Không dùng từ nối)
b)
- Cô tôi chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ, khóc không ra tiếng. (Không dùng từ nối)
- Giá những cổ tục đầy đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết định vồ lấy ngay mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi. (Có dùng từ nối)
c) Tôi im lặng cúi đầu xuống đất: lòng tôi càng thắt lại, khóe mắt đã cay cay. (Không dùng từ nối)
d) Hắn làm nghề ăn trộm nên vốn không ưa lão Hạc bởi vì lương thiện quá. (Có dùng từ nối)
Câu 2:
Trả lời câu 2 (trang 113 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Đặt câu:
a) Vì anh có tài riêng mà tính lại thích tự do, nên anh chẳng chịu làm chuyên cho một rạp nào.
(Nguyễn Công Hoan)
b) Nếu ai cùng làm việc hết mình thì công việc sẽ tiến hành đúng với kế hoạch.
c) Tuy trời mưa lớn nhưng anh ấy vẫn nhất quyết lên đường.
d) Không những cây không ra hoa mà lá cũng khô héo dần.
Câu 3:
Trả lời câu 3 (trang 113 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
a)
- Anh có tài riêng mà tính lại thích tự do nên anh chẳng chịu làm chuyên cho một rạp nào.
=> Anh chẳng chịu làm riêng cho một rạp nào vì anh có tài riêng mà tính lại thích tự do.
b)
- Ai cũng làm việc hết sức mình thì công việc sẽ hoàn thành đúng kế hoạch.
=> Công việc sẽ hoàn thành đúng kế hoạch nếu ai cũng làm việc hêt sức mình.
c)
- Trời mưa lớn nhưng anh ấy vẫn nhất quyết lên đường.
=> Anh ấy vẫn nhất quyết lên đường dù trời mưa lớn.
Câu 4:
Trả lời câu 4 (trang 114 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Đặt câu ghép:
a) Chúng tôi chưa đến nơi thì xe đã hết xăng.
b) Ăn cây nào rào cây nấy.
c) Chúng ta càng lên cao, chúng ta càng nhìn được xa.
Câu 5:
Trả lời câu 5 (trang 114 sgk Ngữ Văn 8 tập 1)
Viết một đoạn văn ngắn:
Thay đổi thói quen sử dụng bao bì ni lông
Thói quen sử dụng bao bì ni lông của mỗi con người là một việc làm gây ôn nhiễm cho Trái Đất. Như ta đã biết, bao bì nI-lông có đặc tính không phân hủy pla-xtic. Cứ mỗi năm là hàng ngàn hàng triệu bao bì được sử dụng, thải rác bừa bãi. Không có người quét dọn bao bì ni lông lẫn vào đất làm cản trở quá trình sinh trưởng của thực vật. Không những bao bì ni lông dẫn đến xói mòn đất tắc nghẽn cống rãnh kênh mương gây lũ lụt mà nó còn kèm theo là lây truyền dịch bệnh nguy hiểm cho con người: ung thư phổi, hen suyễn… Tuy nó rất tiện lời lại rẻ tiền thích hợp điều kiện sống nhưng tác hại ảnh hướng đến không nhỏ. Đừng đế thói quen xấu làm hại đến tương lai, lối sống của mình. Mỗi con người hãy chung tay góp phần xây dựng một môi trường sống xanh sạch đẹp, không có bao bì ni lông.