I. ĐỀ VĂN THUYẾT MINH VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN THUYẾT MINH
1. Đề văn thuyết minh
Trả lời câu hỏi (trang 138 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):
- Phạm vi đối tượng của đề văn thuyết minh là sự vật, con người, lễ hội, di tích…
- Các đề văn được nêu có đầy đủ 2 phần:
+ Phần nêu lên đối tượng phải thuyết minh: gương mặt trẻ thể thao Việt Nam, một tập truyện, chiếc nón lá Việt Nam, chiếc áo dài, đôi dép lốp kháng chiến…
+ Phần yêu cầu thuyết minh: giới thiệu, thuyết minh.
2. Cách làm bài văn thuyết minh
Trả lời câu hỏi (trang 139 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):
a, Đối tượng thuyết minh của đề bài trên là chiếc xe đạp
b, Dàn ý
+ Phần mở bài (từ đầu… nhờ sức người): giới thiệu vai trò của chiếc xe đạp trong cuộc sống.
+ Phần thân bài (tiếp… một hoạt động thể thao) trình bày cấu tạo từng phần của xe.
+ Kết bài (còn lại) khẳng định sự tầm quan trọng của xe đạp.
c, Để giới thiệu về chiếc xe đạp, bài viết đã trình bày cấu tạo chiếc xe gồm 3 hệ thống chính:
+ Gồm hệ thống chuyển động
+ Hệ thống chuyên chở
+ Hệ thống điều khiển
- Trình bày hợp lý theo cấu tạo chiếc xe, mỗi hệ thống cũng được phân tích rõ ràng, cụ thể.
d, Phương pháp thuyết minh trong bài: nêu định nghĩa, phương pháp liệt kê, dùng số liệu, nêu ví dụ, phân tích.
II. LUYỆN TẬP
Câu 1
Trả lời câu hỏi (trang 140 sgk Ngữ Văn 8 tập 1):
Lập dàn ý cho đề bài: "giới thiệu về chiếc nón lá Việt Nam."
* Mở bài: giới thiệu khái quát về chiếc nón lá Việt Nam
* Thân bài:
- Trình bày cấu tạo chiếc nón lá
+ Hình dáng chiếc nón
+ Kích thước chiếc nón lá
+ Nguyên liệu làm nón
+ Quy trình làm nón lá
- Kể tên những địa điểm làm nón lá nổi tiếng ở Việt Nam
- Nêu công dụng của chiếc nón lá trong đời sống hằng ngày
- Ý nghĩa biểu tượng của nón lá.
* Kết bài: Nêu cảm nghĩ về chiếc nón lá. Cách bảo tồn giá trị nét đẹp văn hóa.
