Giáo án Địa lý 12 bài 11: Thiên nhiên phân hóa đa dạng mới nhất

Tgian

Hoạt động của Thầy và Trò

Nội dung chính

20’

15’

15’

HĐ1 : Nhóm/cặp

GV treo bản đồ địa lý tự nhiên VN, chỉ cho HS ranh giới dãy Bạch Mã , kết hợp ôn một số kiến thức địa lý tự nhiên đại cương lớp 10 về sự phân hoá khí hậu theo vĩ độ

HS trả lời các câu hỏi :

- Nguyên nhân làm chothiên nhiên nước ta phân hoá theo B-N ?

- Biểu hiện về thiên nhiên của từng vùng ?

( Cho HS làm việc với biểu đồ (hình 13) để nhận xét về chế độ nhiệt , mưa ở 2 địa điểm và nêu lên đặc điểm khí hậu phía Bắc)

Chuyển ý :

“Hải Vân đèo lớn khó qua

Mưa xuân ai bỗng đổ ra nắng hè”

HĐ2 : cá nhân

-Biểu hiện thiên nhiên của vùng biển- thềm lục địa ?

Dựa vào hình 8.1 nhận xét về mối quan hệ giữa địa hình lục địa với địa hình ven biển

-Cho biết các dạng địa hình chính ở đồng bằng duyên hải ?

-Kể tên và xác định trên bản đồ một số đồng bằng duyên hải MTrung ? một vài đầm phá ?

- Giải thích hiện tượng Trường Sơn Đông nắng Tây mưa ?

- Cho HS xem một số tranh ảnh về cồn cát , đầm phá ven biển.

1. Thiên nhiên phân hoá theo Bắc – Nam:

Nguyên nhân :

-Sự thay đổi góc nhập xạ ( từ B vào N)

- Ảnh huởng của gió mùa Đông Bắc

a/ Phía Bắc : ( Bắc dãy Bạch Mã )

-Có mùa đông lạnh

-Nhiệt độ TB năm 20-25⁰C , có 2-3 tháng nhiệt độ dưới 18⁰C ( rõ nét ở ĐBBB và TDMNBắc bộ )

Cảnh quan :

Rưừg nhiệt đới gió mùa

Mùa Đông : thời tiết lạnh , ít mưa, cây rụng lá

Mùa Hạ : Thời tiết nắng nóng, mưa nhiều , cây cối xanh tốt.

Rừng có cả cây cận nhiệt đới , mùa đông có thể trồng rau ôn đới, cận nhiệt.

b/ Phía Nam :( Nam dãy Bạch Mã )

-mang sắc thái cận xích đạo gió mùa

-Nhiệt độ > 25⁰C , biên độ nhiệt /năm nhỏ ; có 2 mùa rõ rệt

Cảnh quan : đới rừng cận xích đạo gió mùa, rừng nhiệt đới khô ( Tây Nguyên )

2. Thiên nhiên phân hoá theo Đông – Tây :

a/ Vùng biển và thềm lục địa :

Rộng lớn , nông , sâu, rộng , hẹp khác nhau,. Thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa , hải lưu thay đổi theo mùa , thường xuyên có bão.

b/ Đồng bằng ven biển :

Mở rộng hay thu hẹp phụ thuộc vào núi ăn lan ra biển. Dạng địa hình chính : bồi tụ , mài mòn, cồn cát , đầm phá ven biển.

Đồng bằng Bắc Bộ, Nam Bộ : mở rộng với các bãi triều , thấp, rộng , trù phú

Đồng bằng ven biển miền Trung : Hẹp , vỡ vụn, khắc nghiệt, đất xấu , tiềm năng du lịch ,

kinh tếbiển

c/ Vùng đồi núi :

Vùng núi thấp ĐB : mùa đông lạnh đến sớm

Vùng núi thấp Tây Bắc : mùa đông bớt lạnh , khô, mưa ít

Vùng Tây Bắc : lạnh do địa hình cao

Tây nguyên : mùa đông khô trong khi Đông Trường Sơn mưa đón gió và ngược lại.

Tên miền

Miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ

Miền Tây bắc và Bắc Trung Bộ

Miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ

Phạm vi

Tả ngạn sông Hồng

Hữu ngạn sông Hồng đến Bạch mã

Nam Bạch Mã

Đặc điểm chung

Tân kiến tạo nâng yếu

Gió mùa ĐB xâm nhập mạnh

Tân kiến tạo nâng mạnh

Gió mùa ĐB giảm về phía Tây và phía Nam

Các khối núi cổ , các cao nguyên ba dan

Khí hậu cận xích đạo gió mùa

Địa hình

- Hướng vòng cung

- Đồi núi thấp ( TB 600m)

- Nhiều đá vôi

-ĐBBB mở rộng , bờ biển phẳng, nhiều vịnh, đảo

- Núi TB và núi cao chiếm ưu thế, chia cắt mạnh

Hướng TB-ĐN , nhiều sơn, cao nguyên , đồng bằng giữa núi

Duyên hải ĐB hẹp, nhiều cồn cát , bãi tắm đẹp

Các cao nguyên tầng bậc , núi sườn đông dốc , sườn tây thoải

ĐB ven biển hẹp vỡ vụn, ĐBNam bộ mở rộng , thấp

Khí hậu

Mùa hạ nóng, mưa nhiều; mùa đông lạnh ít mưa, thời tiết biến động

Gió mùa ĐB suy giảm.

BắcTB có fơn Tây Nam , mưa mùa thu đông , bão chậm dần từ Bắc vào Nam

Khí hậu cận xích đạo ( > 20⁰C). Hai mùa mưa và khô rõ nét. Nam Bộ và Tây Nguyên mưa từ tháng 5 đến tháng 11. Duyên hải NTBộ mưa từ tháng 9 đến tháng 12 , ảnh hưởng của bão.

Khoáng sản

Giàu khoáng sản : Than, sắt, thiếc, vônfram…

Khoáng sản chủ yếu : Thiếc, Crôm, Titan , Sắt

Dầu khí , Bô xít

HĐ CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

Bước 1

Chia nhóm - giao nhiệm vụ

- Nhóm 1, 3: Tìm hiểu thiên nhiên lãnh thổ phía Bắc.

- Nhóm 2, 4: Tìm hiểu thiên nhiên lãnh thổ phía Nam.

* Nội dung tìm hiểu

- Giới hạn

- Khí hậu:

+ Kiểu khí hậu

+ Nhiệt độ TB

+ Số tháng lạnh <20⁰C

+ Sự phân hoá mùa

- Cảnh quan:

+ Đới cảnh quan

+ TP sinh vật

Bước 2: HS thảo luận theo sự phân công, nhóm thống nhất ý kiến

Bước3: Đại diện các nhóm trình bày

Bước 4: GV chuẩn xác kiến thức

I. Thiên nhiên phân hóa Bắc – Nam

1. Biểu hiện

HĐ CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

Cả lớp

Bằng kiến thức đã học, trả lời:

Nguyên nhân nào dẫn đến sự thay đổi thiên nhiên theo chiều Bắc - Nam?

1.2 Nguyên nhân:

- Lãnh thổ nước ta kéo dài từ bắc xuống nam khoảng 15⁰ vĩ tuyến. Vị trí của phần lãnh thổ phía Bắc và phía Nam.

- Tác động của gió mùa đông bắc và các khối khí khác.

- Ảnh hưởng của bức chắn địa hình.

è Sự thay đổi của khí hậu từ Bắc vào Nam theo vĩ độ (2 yếu tố nhiệt độ và gió) => Sự thay đổi cảnh quan địa lí

Hoạt động của GV, HS

Nội dung

GV đưa câu hỏi, gọi HS trả lời, giải thích vì sao

Câu 1. Ở nước ta, nơi có chế độ khí hậu với mùa hạ nóng ẩm, mùa đông lạnh khô, hai mùa chuyển tiếp xuân, thu là :

A. Khu vực phía nam vĩ tuyến 16ºB.

B. Khu vực phía đông dãy Trường Sơn.

C. Khu vực phía bắc vĩ tuyến 16ºB.

D. Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ.

Câu 2. Mưa phùn là loại mưa:

A. Diễn ra vào đầu mùa đông ở miền Bắc.

B. Diễn ra ở đồng bằng và ven biển miền Bắc vào đầu mùa đông.

C. Diễn ra vào nửa sau mùa đông ở miền Bắc.

D. Diễn ra ở đồng bằng và ven biển miền Bắc vào nửa sau mùa đông.

1. A. Khu vực phía nam vĩ tuyến 16ºB.

2.D. Diễn ra ở đồng bằng và ven biển miền Bắc vào nửa sau mùa đông.