Giáo án môn Địa Lý lớp 9 Bài 11: Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp – Mẫu giáo án số 1
Ngày soạn: ...............................................
Ngày giảng: .............................................
Tiết 11, Bài 11: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN
VÀ PHÂN BỐ CÔNG NGHIỆP
I. MỤC TIÊU: Sau bài học, học sinh cần đạt:
1.Kiến thức :
- Phân tích các nhân tố tự nhiên và kinh tế- xã hội ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp ở nước ta.
2.Kỹ năng:
- Phân tích sơ đồ về vai trò của các nguồn tài nguyên thiên nhiên đối với sự phát triển công nghiệp
3.Thái độ :
-Ý thứcvề sử dụng hợp lý tài nguyên và bảo vệ môi trường
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: tự học, giải quyết vấn đề, giao tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ, ...
- Năng lực chuyên biệt: Sử dụng bản đồ, sơ đồ, hình vẽ, tư duy tổng hợp lãnh thổ …
5.Tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường :
-Biết nước ta có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng, tạo điều kiện để phát triển một nền công nghiệp có cơ cấu đa dạng và phát triển nền công nghiệp trọng điểm.
- Thấy được sự cần thiết phải bảo vệ, sử dụng các tài nguyên thiên nhiên một cách hợp lý để phát triển công nghiệp.
II.CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS:
1. Đối với giáo viên
- Bản đồ khoáng sản Việt Nam. Tranh về nguồn lao động.
- Sơ đồ về vai trò của các nguồn tài nguyên thiên nhiên đối với sự phát triển một số ngành công nghiệp trọng điểm của nước ta.
-Phiếu học tập
2. Đối với học sinh
- Sách vở, đồ dùng học tập…
III.TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP
*Kiểm tra : Vở bài tập thực hành( 2 em. 3 Phút)
A.HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG(4 phút)
1. Mục tiêu.
-Học sinh nhớ lại được các điều kiện tự nhiên như khoáng sản, trữ năng sông suối, thổ nhưỡng…,kĩ năng đọc bản đồ, quan sát ảnh để hiểu biết về các nguồn tài nguyên là thế mạnh phát triển công nghiệp. Tạo hứng thú cho tìm hiểu bài học.
-Tìm ra các nội dung về những nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố CN.
2.Phương pháp-Kĩ thuật dạy học: Trực quan qua bản đồ, ảnh.
3. Phương tiện: Bản đồ tự nhiên Việt Nam, ảnh về nguồn lao động Việt Nam.
4.Hình thức tổ chức học tập: Cá nhân
5.Các bước hoạt động
Bước 1: Giao nhiệm vụ
- GV Y/C H/S lần lượt trả lời các câu hỏi :
+ Quan sát bản đồ em hãy xác định các tài nguyên tự nhiên của Việt Nam?
+ Quan sátảnh em có suy nghĩ: Nguồn lao động Việt Namảnh hưởng ntn đến sự phát triển và phân bố nền công nghiệp nước ta?
Bước 2: HS Quan sát bản đồ và ảnh, hiểu biết để trả lời các câu hỏi
Bước 3: HS báo cáo kết quả(HS trả lời- HS khác nhận xét)
Bước 4: Giáo viên dẫn dắt kết nối vào bài.
B.HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
HĐ1:Các nhân tố tự nhiên ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố CN. (15phút)
1. Mục tiêu :
- Nhận xét nguồn tài nguyên khoáng sản trên bản đồ Việt Nam và phân tích các nhân tố tự nhiên ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp ở nước ta.
2.Phương pháp- kĩ thuật dạy học: Trực quan, đàm thoại gợi mở, thuyết giảng tích cực..
3. Hình thức tổ chức: Cá nhân/cặp
|
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS |
NỘI DUNG CẦN ĐẠT |
|
* Các nhân tố tự nhiên ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố CN Bước 1.- GV treo sơ đồ( H11.1 trống ô bên phải) và yêu cầu học sinh quan sát hình 11.1 và kiến thức đã học lần lượt trả lời các câu hỏi: - Dựa vào hình 11.1cho biếttài nguyên chủ yếu của nước ta thuận lợi cho sự phát triển công nghiệp ntn? - Quan sát sơ đồ Yêu cầu học sinh điền vào các ô trống để biểu hiện mối quan hệ giữa các thế mạnh về tự nhiên và khả năng phát triển các ngành công nghiệp nước ta ? - Qua sơ đồ trên hãy cho biết tài nguyên thiên nhiên nước ta ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển công nghiệp? -Yêu cầu học sinh dựa vào bản đồ khoáng sản Việt Nam và kiến thức đã học: +Xác định trên bản đồ vị trí các khoáng sản có trữ lượng lớn? + Nhận xét về ảnh hưởng của sự phân bố tài nguyên khoáng sản tới sự phân bố 1 số ngành công nghiệp trọng điểm. - Nhận xét về ảnh hưởng của sự phân bố tài nguyên khoáng sản tới sự phát triển của các vùng? Cho ví dụ. -Vì sao cần bảo vệ và sử dụng tài nguyên một cách hợp lý để phát triển công nghiệp lâu dài? Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ, trao đổi kết quả làm việc và ghi vào giấy nháp. Trong quá trình HS làm việc GV phải quan sát, theo dõi, đánh giá thái độ... Bước 3: Trình bày trước lớp, các học sinh khác lắng nghe, trao đổi và bổ sung. Bước 4: GV nhận xét bổ sung và chuẩn kiến thức - Giáo viên nhấn mạnh: +Việc đánh giá không đúng các tài nguyên thế mạnh của cả nước hay từng vùng có thể dẫn đến các sai lầm đáng tiếc trong việc lựa chọn cơ cấu GV chuyển ý sang mục 2 |
I. Các nhân tố tự nhiên. - Nước ta có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng là cơ sở để phát triển nền công nghiệp có cơ cấuđa ngành. (H11.1) - Các nguồn tài nguyên có trữ lượng lớn là cơ sở để phát triển các ngành công nghiệp trọng điểm. - Sự phân bố các loại tài nguyênkhác nhau trên lãnh thổ tạo ra các thế mạnh khác nhau giữa các vùng |
|
HOẠT ĐỘNG 2:Các nhân tố kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến ngành CN. (16phút) 1. Mục tiêu : - Phân tích các nhân tố kinh tế-xã hộiảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp ở nước ta. 2.Phương pháp-Kĩ thuật: Thảo luận nhóm, đàm thoại gợi mở, thuyết giảng tích cực 3. Hình thức tổ chức: Nhóm , cá nhân |
|
|
* Các nhân tố KT-XH ảnh hưởng đếnsự phát triển và phân bố CN Bước 1: -GV chianhóm ( Giao phiếu học tập cho các nhóm) +Nhóm 1:Nhân tố dân cư và lao động ảnh hưởng ntn đến sự phát triển và phân bố công nghiệp?. +Nhóm 2: Cơ sở vật chất-kĩ thuật trong công nghiệp và cơ sở hạ tầng ảnh hưởng ntn đến sự phát triển và phân bố công nghiệp?. Việc cải thiện hệ thống đường giao thông có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển công nghiệp? +Nhóm 3:Chính sách phát triển công nghiệp ảnh hưởng ntn đến sự phát triển và phân bố công nghiệp?. . +Nhóm 4: Thị truờng ảnh hưởng ntn đến sự phát triển và phân bố công nghiệp?. Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ, trao đổi kết quả làm việc với các bạn trong nhóm và ghi vào giấy nháp. Trong quá trình HS làm việc GV phải quan sát, theo dõi, đánh giá, uốn nén… Bước 3:Đại diện học sinh các nhóm lần lượt trình bày nội dung kiến thức trước lớp, các học sinh khác quan sát bổ sung. Bước 4: GV nhận xét bổ sung và chuẩn kiến thức |
II. Các nhân tố kinh tế -xã hội: 1. Dân cư và lao động: -Dân đông" thị trường tiêu thụ lớn -Nguồn lao động dồi dào, có khả năng tiếp thu khoa học " phát triển công nghiệp và thu hút đầu tư nước ngoài. 2. Cơ sở vật chất - kỹ thuật trong công nghiệp và cơ sở hạ tầng: -Trình độ công nghệ còn thấp, cơ sở vật chất kỹ thuật chưa đồng bộ và chỉ tập trung ở một số vùng. -Cơ sở hạ tầng đang từng bước được cải thiện: Giao thông vận tải, bưu chính viễn thông… 3. Chính sách phát triển công nghiệp: -Có nhiều chính sách phát triển công nghiệp: +Chính sách công nghiệp hoá và đầu tư +Chính sách phát triển kinh tế nhiều thành phần và các chính sách khác 4. Thị trường: -Thị trườngđang mở rộng. Khó khăn : + Bị sự cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước *Sức ép củathị trường đã và đang làm cho cơ cấu công nghiệp nước ta đa dạng và linh hoạt hơn. |
|
PHIẾU HỌC TẬP ·PHIẾU SỐ 1( Nhóm 1) +Nhóm 1:Nhân tố dân cư và lao động ảnh hưởng ntn đến sự phát triển và phân bố công nghiệp?. .Việc cải thiện hệ thống đường giao thông có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển công nghiệp? ·PHIẾU SỐ 2( Nhóm 2) +Nhóm 2: Cơ sở vật chất-kĩ thuật trong công nghiệp và cơ sở hạ tầng ảnh hưởng ntn đến sự phát triển và phân bố công nghiệp?. ·PHIẾU SỐ 3( Nhóm 3) Chính sách phát triển công nghiệp ảnh hưởng ntn đến sự phát triển và phân bố công nghiệp?. ·PHIẾU SỐ 4( Nhóm 4) Thị truờng ảnh hưởng ntn đến sự phát triển và phân bố công nghiệp?. +Sức ép của thị trường đã và làm cho cơ cấu công nghiệp trở nên đa dạng hơn |
|
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP: (Cá nhân -4 phút)
a) GV yêu cầu học sinh vẽ sơ đồ thể hiện các nhân tố tự nhiên ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp nước ta?
b) Viết chữ T vào * thể hiện mặt tích cực và chữ H vào* thể hiển mặt hạn chế của các nhân tố kinh tế - xã hội đối với sự phát triển công nghiệp nước ta.
*1. Dân cư đông, sức mua lớn.
*2. Nguồn lao động dồi dào, có khả năng tiếp thu khoa học kĩ thuật.
*3. Trình độ công nghệ của ngành công nghiệp còn thấp.
*4. Cơ sở vật chất kĩ thuật chưa đồng bộ.
*5. Cở hạ tầng đang từng bước được cải thiện.
*6. Sự đổi mới trong chính sách phát triển công nghiệp.
*7. Hàng công nghiệp cạnh tranh quyết liệt do có hạn chế về mẫu mã chất lượng.
*8. Sức ép của thị trường làm cho cơ cấu trở nên đa dạng, linh hoạt hơn.
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG, MỞ RỘNG:(3 phút)
1. GV hướng dẫn HS Làm bài tập1(Trang 41SGK) .
Đáp án
- Các yếu tố đầu vào: Nguyên liệu, nhiên liệu, năng lượng; lao động; cơ sở vật chất-kĩ thuật; chínhsách.
- Các yêu tố đầu ra: thị trườngtrong nước và ngoài nước, chính sách
- Các yếu tố chính sách tác động cả đầu vào và đầu ra→ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố CN
2. GV yêu cầu HS làm bài tập 2(Trang 41SGK) .
(Việc phát triển nông, lâm, ngư nghiệp tạo cơ sở nguyên liệu cho phát triển ngành công nhiệp chế biến lương thực thực phẩm. Nếu 1 số ví dụ cụ thể)
3. Em hãy thử tìm những nhân tố tự nhiên và kinh tế xã hội của tỉnh Quảng Nam ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố CN ntn?
* Chuẩn bị bài mới
1.Tìm hiểu những tư liệu và thông tin về sự phát triển và phân bố của ngành CN Việt Nam?
2.Sưu tầm hình ảnh về ngành công nghiệp nước ta.
Giáo án môn Địa Lý lớp 9 Bài 11: Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp – Mẫu giáo án số 2
Ngày soạn: ...............................................
Ngày giảng: .............................................
Tiết 11, Bài 11: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN
VÀ PHÂN BỐ CÔNG NGHIỆP
I. Mục tiêu bài học: Sau bài học , HS cần:
+ Đánh giá được vai trò của các nhân tố tự nhiên, KT-XH đối với sự phát triển và phân bố công nghiệp của nước ta.
+Hiểu được sự lựa chọn cơ cấu ngành và cơ cấu lãnh thổ công nghiệp hợp lý phải xuất phát từ việc đánh giá đúng tác động của các nhân tố trên.
+ Có kỹ năng đánh giá giá trị kinh tế của các tài nguyên thiên nhiên, lập sơ đồ thể hiện các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp.
+ Biết dựa vào sơ đồ , bản đồ để tìm kiến thức, áp dụng kiến thức đã học để giải thích một hiện tượng địa lý.
II. Các phương tiện dạy học cần thiết:
+ Bản đồ địa chất - KS VN, bản đồ phân bố dân cư, sơ đồ vai trò các nguồn TN.
KTế, lâm nghiệp , thủy sản Việt Nam, Atlát địa lí Việt Nam.
III. Tiến trình dạy - học:
1 Bài mới: Giới thiệu bài: Sự phát triển và phân bố công nghiệp trước hết chịu sự tác động của các nhân tố KT-XH, nhưng nhân tố tự nhiên cũng có vai trò quan trọng.
|
Hoạt động của GV và HS |
Nội dung chính |
|
Hoạt động 1: cá nhân/ cặp. Bước1:HS dựa vào SGKhoàn thành phiếu học tập1 +GV gợi ý 1 HS nhắc lại tài nguyên thiên nhiên bao gồm những tài nguyên gì? Bước 2: Học sinh phát biểu Gv chuẩn kiến thức. Hoạt động 2: Cá nhân / cặp Bước 1: HS dựa vàoAtlat địa lí Việt Nam, bản đồ địa chất khoáng sản hoàn thành phiếu học tập số 2. Bước 2: HS phát biểu, chỉ bản đồ Gv chuẩn kiến thức. Chuyển ý: Các nhân tố tự nhiên chỉ là yếu tố tạo nguồn( đầu vào ), còn các nhân tố KT-XH , đặc biệt là chính sách phát triển CN mới là nhân tố quyết định. Hoạt động 3: Cá nhân/ cặp Bứơc1:HS dựa vào SGK hoàn thành phiếu h. tập số 3. Gợi ý :Nhấn mạnh vai trò của giao thông vận tải và thị trường đối với phát triển công nghiệp. +Chính sách phát triển công nghiệp qua từng thời kỳ. Bước2:HS phát biểu,Gv chuẩn kiến thức. |
I. Các nhân tố tự nhiên. +Nước ta có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng,tạo điều kiện để phát triển nhiều ngành công nghiệp. +Một số tài nguyên có trữ lượng lớn, là cơ sở để phát triển các ngành công nghiệp trọng điểm. +Sự phân bố các tài nguyên tạo ra thế mạnh khác nhau về công nghiệp của từng vùng II.Các nhân tố kinh tế - xã hội. Sự phát triển và phân bố công nghiệp nước ta phụ thuộc mạnh mẽ vào các nguồn lực kinh tế - xã hội. |
IV. Đánh giá:
1. Phân tích ảnh hưởng của nguồn tài nguyên thiên nhiên đối với phát triển và phân bố công nghiệp ở nước ta.
2.Các nhân tố KT-XH có ảnh hưởng như thế nào tới sự phát triển công nghiệp của nước ta.
V. Hoạt động nối tiếp:
Dựa vào SGK để hoàn chỉnh sơ đồ sau :
b. Nêu nhận xét và vai trò của nguồn tài nguyên đối với việc phát triển CN VN
2.Phiếu học tập số 2:
a.Dựa vào bản đồ KS dự đoán sự phân bố của một số ngành CN trọng điểm VN.
|
Ngành |
Dự đoán phân bố |
|
Khai thác than, dầu khí Luyện kim Hóa chất Sản xuất vật liệu xây dựng Thủy điện |
b.Nêu ảnh hưởng của sự phân bố tài nguyên KS tới sự phân bố CN, tạo thế mạnh của vùng.
3.Phiếu học tập số 3: Dựa vào vốn hiểu biết hoàn thành bảng sau.
|
Nhân tố |
Đặc điểm nổi bật |
Thuận lợi |
Khó khăn |
Giải pháp |
|
1.dân cư và lao động 2.Cơ sở VCKT và cơ sở hạ tầng 3.Chính sách phát triển CN 4. Thị trường. |
