Phương pháp giải bài tập về chuỗi phản ứng este

Bài viết trình bày về chuỗi phản ứng của este bao gồm phản ứng thủy phân este, phản ứng este hóa, phản ứng cộng giữa axit và hiđrocacbon không no, phản ứng với anhiđrit và một số phản ứng riêng khác

I. CÁC PHẢN ỨNG THƯỜNG GẶP VỀ ESTE

1. Phản ứng thủy phân

Ry(COO)xyR’­x + xyH2O$ \rightleftharpoons $  yR(COOH)x + xR’(OH)y

2. Phản ứng thủy phân trong môi trường kiềm (phản ứng xà phòng hóa)

Ry(COO)xyR’­x + xyNaOH $\xrightarrow{{{t^o}}}$  yR(COONa)x + xR’(OH)y

3. Một số phản ứng riêng

- Este của ancol không bền khi thủy phân hoặc xà phòng hóa không thu được ancol:

RCOOCH = CH2 + H2O → RCOOH + CH3CHO

- Este của phenol phản ứng tạo ra hai muối và nước:

RCOOC6H5 + 2NaOH → RCOONa + C6H5ONa + H2O

- Este của axit fomic (HCOO)xR có khả năng tham gia phản ứng tráng gương.

(HCOO)xR + 2xAgNO3 + 3xNH3 + xH2O → (NH4CO3)xR + 2xAg + 2xNH4NO3

- Nếu este có gốc axit hoặc gốc ancol không no thì este đó còn tham gia được phản ứng cộng, phản ứng trùng hợp và phản ứng oxi hóa không hoàn toàn.

CH2=CH-COOCH3 + Br2 → CH2Br-CHBr-COOCH3

nCH2=C(CH3)COOCH→ (-CH2-C(CH3)(COOCH3)-)n

                                       (Poli(MetylMetacrylat) - Plexiglass  - thủy tinh hữu cơ)

nCH3COOCH=CH2 → (-CH2-CH(OOCCH3)-)n

                                             (poli(vinyl axetat) - PVA)

II. ĐIỀU CHẾ

1. Thực hiện phản ứng este hóa giữa ancol và axit

yR(COOH)x + xR’(OH)y $\overset{{{H}_{2}}S{{O}_{4}},{{t}^{o}}}{\leftrightarrows}$ Ry(COO)xyR’x + xyH2O

2. Thực hiện phản ứng cộng giữa axit và hiđrocacbon không no

RCOOH + C2H2 → RCOOCH = CH2

3. Thực hiện phản ứng giữa muối Na của axit và dẫn xuất halogen

RCOONa + R’X $\xrightarrow{{xt,{t^o}}}$  RCOOR’ + NaX

4. Thực hiện phản ứng giữa phenol và anhidrit axit

(RCO)2O + C6H5OH → RCOOC6H5 + RCOOH

Câu hỏi trong bài