Lý thuyết về este (Đồng phân - Danh pháp - Tính chất vật lý)

I. ĐỊNH NGHĨA, ĐỒNG PHÂN, DANH  PHÁP

1. Định nghĩa

VD: CH₃COOH + C₂H₅OH $\overset {{H_2}S{O_4},\,{t^0}} \leftrightarrows $ CH₃COOC₂H₅  + H₂O

RCOOH  → R - COOR' (R' ≠ H)

2. Đồng phân

- Cách viết đồng phân este:

Bước 1: Tính k (tổng số liên kết π và vòng trong phân tử), tìm số liên kết π trong gốc hidrocacbon.

Bước 2: Viết các đồng phân của este fomat HCOOR’ (R’ mạch không nhánh, có nhánh).

Bước 3: Thực hiện chuyển lần lượt 1 cacbon từ gốc R’ sang gốc R cho đến khi R’ chỉ còn 1 cacbon thì dừng lại.

VD:Viết đồng phân của este có CTPT sau: C₄H₈O₂

Bước 1:  k =\(\frac{{2 + 2.4 - 8}}{2} = 1\). Vì este đơn chức có 1 liên kết π trong nhóm COO nên gốc R và R’ đều là gốc hidrocacbon no.

Bước 2: Viết đồng phân este trên theo thứ tự như sau:

                        1. H - COO - CH₂ - CH₂ - CH₃

                        2. H - COO - CH (CH₃) - CH₃

                        3. CH₃ - COO - CH₂ - CH₃

                        4. CH₃ - CH₂ - COO - CH₃

Bước 3: Ta thấy ở đồng phân thứ 4: R’ chỉ còn 1C nên đã là đồng phân cuối cùng, nếu tiếp tục chuyển 1C qua R thì R’ trùng H (axit cacboxylic)

Chú ý:

-Công thức tính nhanh số đồng phân este no, đơn chức C_nH_2nO₂ : 2^n-2(2< n< 5)

- Phân biệt đồng phân (tính cả đồng phân hình học) ≠ đồng phân cấu tạo (không tính đồng phân hình học)

- Ứng với công thức C_nH_2nO₂ có các loại đồng phân mạch hở sau:

+) Axit no, đơn chức: C₂H₅COOH

+) Este no, đơn chức: CH₃COOCH₃

+) Anđehit – rượu: HO – CH₂ – CH₂ – CHO

+) Xeton – rượu: CH₃ – CO – CH₂OH

+) Anđehit – ete: CH₃ – O – CH₂ – CHO

+) Xeton – ete: CH₃ – O – CH₂ – CO – CH₃

3. Danh pháp: R - COO - R'

a. Nếu ancol đơn chức R’OH: