Phương pháp nhận biết một số dung dịch

Cation

Thuốc thử

Hiện tượng

Phương trình phản ứng

H⁺

Quỳ tím

Hóa đỏ

KLK:

Li⁺

Na⁺

K⁺

Rb⁺

Thử lửa: Đốt trên ngọn lửa vô sắc

Ngọn lửa màu đỏ tía

Ngọn lửa màu vàng

Ngọn lửa màu tím

Ngọn lửa màu đỏ máu

KLKT:

Mg²⁺

Ca²⁺

Ba²⁺

dd NaOH (KOH) dư

dd Na₂CO₃ và khí CO₂

dd SO₄^2- hoặc

dd CrO₄^2-

Kết tủa keo trắng không tan

Kết tủa trắng sau đó tan trong khí CO₂

Kết tủa trắng

Kết tủa vàng tươi

Mg²⁺ + 2OH^- → Mg(OH)₂↓

Ca²⁺ + Na₂CO₃ → CaCO₃↓ + 2Na⁺

CaCO₃ + H₂O + CO₂ → Ca(HCO₃)₂ + Ba²⁺

Ba²⁺ + SO₄^2- → BaSO₄↓

Ba²⁺ + CrO₄^2- → BaCrO₄↓

NH₄⁺

dd NaOH (KOH)

Khí mùi khai bay lên làm quỳ tím ẩm hóa xanh

NH₄⁺ + OH^- → NH₃↑ + H₂O

Al³⁺

dd NaOH (KOH) dư

Kết tủa keo trắng sau đó tan

Al³⁺ + 3OH^- → Al(OH)₃↓

Al(OH)₃ + OH^- → AlO₂^- + 2H₂O

Fe²⁺

dd NaOH (KOH)

Kết tủa trắng xanh hóa nâu đỏ trong không khí

Fe²⁺ + 2OH^- → Fe(OH)₂↓

4Fe(OH)₂ + O₂ + 2H₂O → 4Fe(OH)₃↓

Fe³⁺

dd NaOH (KOH)

Kết tủa nâu đỏ

Fe³⁺ + 3OH^- → Fe(OH)₃↓

Cr³⁺

dd NaOH (KOH)

Kết tủa xanh xám

Cr³⁺ + 3OH^- → Cr(OH)₃↓

Cu²⁺

dd NaOH (KOH)

hoặc dd NH₃ dư

Kết tủa keo màu xanh lam

Kết tủa keo màu xanh lam sau đó tan tạo dd xanh thẫm

Cu²⁺ + 2OH^- → Cu(OH)₂↓

Cu²⁺ + 2NH₃ + 2H₂O → Cu(OH)₂↓+ 2NH₄⁺

Cu(OH)₂ + 4NH_­3 → [Cu(NH₃)₄](OH)₂

Ag⁺

dd Cl^- (HCl hoặc dd muối Cl^-)

Kết tủa trắng hóa đen ngoài ánh sáng

Ag⁺ + Cl^- → AgCl↓

2AgCl $\xrightarrow{as}$ 2Ag↓ + Cl₂

Anion

Thuốc thử

Hiện tượng

Phương trình phản ứng

OH^-

Quỳ tím

Hóa xanh

Halogenua:

Cl^-

Br^-

I^-

dd AgNO₃

dd AgNO₃

dd AgNO₃

Kết tủa trắng

Kết tủa vàng nhạt

Chất rắn màu vàng

Cl^- + AgNO₃ → AgCl↓ + NO₃^-

Br^- + AgNO₃ → AgBr↓ + NO₃^-

I^- + AgNO₃ → AgI↓ + NO₃^-

S^2-

dd Pb²⁺

(Pb(NO₃)₂hoặc PbCl₂)

Kết tủa đen

S^2- + Pb²⁺ → PbS↓

SO₃^2-

dd axit H⁺(HCl hoặc H₂SO₄ loãng)

Sủi bọt khí mùi hắc làm mất màu dd Br₂

SO₃^2- + 2H⁺ → SO₂↑ + H₂O

SO₂ + Br₂ + 2H₂O → 2HBr + H₂SO₄

SO₄^2-

dd Ba²⁺ (BaCl₂ hoặc Ba(NO₃)₂)

Kết tủa trắng

SO₄^2- + Ba²⁺ → BaSO₄↓

CO₃^2-

dd axit H⁺(HCl hoặc H₂SO₄)

Sủi bọt khí không màu làm đục nước vôi trong

CO₃^2- + 2H⁺ → CO₂↑ + H₂O

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + H₂O

PO₄^3-

dd AgNO₃

Kết tủa màu vàng

PO₄^3- + 3AgNO₃ → Ag₃PO₄↓ + 3NO₃^-

CrO₄^2-

dd BaCl₂

Kết tủa màu vàng tươi

CrO₄^2- + BaCl₂ → BaCrO₄↓ + 2Cl^-

NO₃^-

dd H₂SO₄ và Cu

Sủi bọt khí không màu hóa nâu đỏ trong không khí

2NO₃^- + 8H⁺ + 3Cu → 3Cu²⁺+ 2NO↑ + 4H₂O

2NO + O₂ → 2NO₂