I. Bảng số liệu
Bảng số liệu là một cách biểu diễn dữ liệu đã thu thập được, nó bao gồm nhiều đối tượng và các đặc điểm, số lượng, ... được gọi chung là tiêu chí thống kê của các đối tượng đó, được sắp xếp trong cùng một bảng. Từ đó ta dễ dàng nhận định, phân tích cũng như đánh giá về dữ liệu, từ đó phát hiện ra được số liệu không chính xác trong một số trường hợp.
Ví dụ:
Một đội 20 thợ thủ công được chia đều vào 5 tổ. Trong một ngày, mỗi người thợ làm được 4 hoặc 5 sản phẩm. Cuối ngày, đội trưởng thống kê lại số sản phẩm mà mỗi tổ làm được ở bảng sau:
Đội trưởng đã thống kê đúng chưa? Tại sao?
Giải
Mỗi tổ có \(20:5 = 4\) người.
Trong một ngày, mỗi người thợ làm được 4 hoặc 5 sản phẩm nên mỗi tổ làm được từ 16 đến 20 sản phẩm, mỗi tổ không thể làm thấp hơn 16 hoặc cao hơn 20 sản phẩm được.
Do đó, bảng trên ghi Tổ 4 làm được 21 sản phẩm là không chính xác.
Vậy đội trưởng thống kê chưa đúng.
II. Biểu đồ
Ví dụ:
Bình vẽ biểu đồ biểu thị tỉ lệ số lượng mỗi loại gia cầm trong một trang trại theo bảng thống kê dưới đây:
Bạn hãy cho biết biểu đồ Bình vẽ đã chính xác chưa. Nếu chưa thì cần điều chỉnh lại như thế nào cho đúng?
Giải
Theo bảng thống kê thì số ngan và ngỗng bằng nhau nên trên biểu đồ quạt, hình quạt biểu diễn tỉ lệ ngan và ngỗng phải bằng nhau.
Do đó biểu đồ Bình vẽ chưa chính xác.
Nếu ở phần chú giải, Bình đổi chỗ “Vịt” và “Ngỗng” thì sẽ được biểu đồ chính xác.
