Bài tập: Xã hội nguyên thủy

Xã hội nguyên thủy hoàn toàn tan rã khi những nguyên tắc và quan hệ cộng đồng của xã hội nguyên thủy bị phá vỡ. Nguyên tắc ấy chính là sự công bằng và bình đẳng (hay còn gọi là “nguyên tắc vàng”).

Người tối cổ sống thành từng bầy khoảng vài chục người, trong các hang động, mái đá hoặc dưới những túp lều làm bằng cành cây, lợp lá hoặc cỏ khô.

Trong một vùng sinh sống thuận lợi như ven sông, ven suối, … thường không chỉ có thị tộc mà còn có các bộ lạc.

Thị tộc là những người cùng họ, gồm 2-3 thế hệ già trẻ có chung dòng máu (có quan hệ gần gũi với nhau) sống cùng nhau.

Thị tộc là những người cùng họ, gồn 2-3 thế hệ già trẻ có chung dòng máu

Nhờ công cụ bằng kim loại, người ta đã làm ra một lượng sản phẩm không chỉ đủ nuôi sống mình mà còn dư thừa. Một số người có khả năng lao động hoặc do chiếm đoạt một phần của cải dư thừa của người khác đã trở nên giàu có, thường là những người đứng đầu thị tộc. Đây chính là hình thức giải quyết những sản phẩm dư thừa trong xã hội nguyên thủy và là nguyên nhân xuất hiện tư hữu và sự phân biệt giàu – nghèo sau đó.

Bộ lạc là tập hợp một số thị tộc, sống cạnh nhau, có họ hàng với nhau và cùng có một nguồn gốc tổ tiên xa xôi. Giữa các thị tộc trong bộ lạc thường có quan hệ gắn bó với nhau, giúp đỡ lẫn nhau.

Người tối cổ tiến hóa từ vượn cổ cách đấy khoảng 3-4 triệu năm trước đây

Khoảng 3000 năm trước đây, cư dân Tây Á và Nam Âu là những người đầu tiên biết đúc và sử dụng đồ sắt.

Đồng đỏ là kim loại được sử dụng sớm nhất vào khoảng 5500 năm trước đây => đồng thau: khoảng 4000 năm trước đây => đồ sắt: khoảng 3000 năm trước đây.

Đặc điểm của người tối cổ bao gồm:

- Biết đi bằng hai chi sau, dùng hai chi trước cầm nắm, thể tích não nhỏ, trên người vẫn còn một lớp lông mỏng

- Biết sử dụng cành cây và hòn đá làm công cụ

- Sống bằng việc săn bắt, hái lượm từ tự nhiên

- Tổ chức xã hội: bầy người nguyên thủy

=> Đáp án D: là tổ chức xã hội của người tinh khôn.

Trong xã hội, mỗi thành viên có nhứng chức phận khác nhau. Ban đầu, một số người được cử chỉ huy dân binh, chuyên trách về lễ nghi hoặc điều hành các công việc chung của thị tộc, bộ lạc (xây đền, làm nhà, làm đường, đắp đế…). Những người này lợi dụng chức phận để chiếm một phần sản phẩm xã hội cho riêng mình khi chi dùng các công việc chung. Đây là cách giải quyết sản phẩm dư thừa trong xã hội xuất hiện trong xã hội nguyên thủy, cụ thể là ở buổi đầu thời đại kim khí.

Cách đây khoảng 4 vạn năm, loài người đã có một bước nhảy vọt thứ hai là chuyển biến từ người tối cổ thành người tinh khôn

Khi tư hữu xuất hiện, gia đình cũng thay đổi theo, người đàn ông có vai trò trụ cột và giành lấy quyền quyết định trong gia đình => Gia đình phụ hệ xuất hiện => Khả năng lao động khác nhau của các gia đình khác nhau đã thúc đẩy thêm sự phân biệt giàu nghèo.

Đặc điểm của người tình khôn bao gồm:

- Về hình dáng: đứng thẳng hoàn toàn; đứng thẳng hoàn toàn; thể tích não phát triển; đôi bàn tay khéo léo, linh hoạt

- Về đời sống vật chất- tinh thần: biết trồng rau, trồng lúa, biết chăn nuôi gia súc, làm đồ gốm, dệt vải từ sợi vỏ cây, biết làm đồ trang sức như vòng tay, vòng cổ

- Về tổ chức xã hội: thị tộc

=> Đáp án D: là tổ chức xã hội của người tối cổ.

Khi xã hội nguyên thủy bị rạn vỡ, con người đứng trước ngưỡng cửa của thời đại xã hội có giai cấp đầu tiên – xã hội cổ đại (cũng có nghĩa là thuộc thời kì cổ đại).

Nếu như người tối cổ sinh sống phụ thuộc vào thức ăn có sẵn từ thiên nhiên thì người tinh khôn đã biết trồng rau, trồng lúa, biết chăn nuôi gia súc, làm đồ gốm, dệt vải từ sợi vỏ cây, biết làm đồ trang sức như vòng tay, vòng cổ. Đây là những điểm tiến bộ vượt bậc trong đời sống của Người tinh khôn so với Người tối cổ.

Yêu cầu của công việc và trình độ lao động thời nguyên thủy đòi hỏi sự hợp tác lao động của nhiều người của cả thị tộc. Đây cũng là quan hệ giữa các thành viên trong lao động.

Từ nửa sau tk XIX, Đacuyn trong tác phẩm “Nguồn gốc các loài” ( xuất bản năm 1859) và “Nguồn gốc loài người và sự chọn lọc giới tính” ( xuất bản năm 1871) đã đưa ra những quan điểm mới về đấu tranh sinh tồn, về tính di truyền, biến dị, về sự chọn lọc tự nhiên của sinh vật: khẳng định loài người là do loài vượn đặc biệt tiến hóa thành do đột biến gen. Đây là yếu tố đóng vai trò quyết định trong giai đoạn phát triển từ vượn cổ thành người tối cổ

Công việc thường xuyên và hàng đầu của thị tộc là kiếm thức ăn để nuôi sống thị tộc