Bài 3: Sử học với các lĩnh vực khoa học

Năm 1998, Ủy ban Di sản Thế giới của UNESCO thông qua Nghị quyết di danh Chi-chen I-ít-da- Thành phố thời tiền thực dân Tây Ban Nha, thuộc nền văn minh May-a cổ đại  (Mê-hi-cô hiện nay), vào Danh mục Di sản Văn hóa Thế giới.

Sử học là môn khoa học có tính liên ngành vì:

- Có đối tượng nghiên cứu rộng, liên quan đến nhiều ngành khoa học ở các lĩnh vực khác nhau.

- Sử dụng tri thức từ các ngành khoa học khác nhau để nghiên cứu một cách toàn diện và khoa học về con người, xã hội loài người.

- Có khả năng liên kết các ngành khoa học với nhau.

Đúng.

Sử học là môn khoa học có tính liên ngành vì:

- Có đối tượng nghiên cứu rộng, liên quan đến nhiều ngành khoa học ở các lĩnh vực khác nhau.

- Mục tiêu: nhằm phản ánh đầy đủ bức tranh toàn diện của đời sống con người và xã hội loài người.

- Sử dụng tri thức từ các ngành khoa học khác nhau để nghiên cứu một cách toàn diện và khoa học về con người, xã hội loài người.

- Có khả năng liên kết các ngành khoa học với nhau.

Sử học cung cấp thông tin cho các ngành khoa học xã hội và nhân văn khác về bối cảnh hình thành, phát triển; xác định rõ những nhân tố (chủ quan và khách quan) tác động đến quá trình hình thành, phát triển; dự báo xu hướng vận động phát triển cho các ngành khoa học này.

Các ngành khoa học xã hội và nhân văn có thể hỗ trợ khoa học lịch sử trên các phương diện tri thức lịch sử, kết quả nghiên cứu,… thành tựu của mỗi ngành khoa học xã hội và nhân văn khác tạo điều kiện, phương tiện, phương pháp,… giúp cho khoa học lịch sử đạt kết quả tốt hơn.

Các ngành khoa học tự nhiên và công nghệ tùy theo đối tượng và kết quả nghiên cứu của mình sẽ cung cấp những tri thức, kĩ thuật và phương pháp tiếp cận giúp nhận ra được sự sáng tạo của con người trong quá trình vận động phát triển xã hội, làm sáng tỏ quá trình phát sinh, phát triển và những tác đông trong sự tiến bộ của văn minh nhân loại, nhờ đó Sử học thực hiên chức năng, nhiệm vụ xã hội của mình.

Đúng vậy, Năm 1998, Ủy ban Di sản Thế giới của UNESCO thông qua Nghị quyết di danh Chi-chen I-ít-da- Thành phố thời tiền thực dân Tây Ban Nha, thuộc nền văn minh May-a cổ đại  (Mê-hi-cô hiện nay), vào Danh mục Di sản Văn hóa Thế giới.

Ngày 31-7-2010, Ủy ban Di sản Thế giới của UNESCO thông qua Nghị quyết ghi danh Khu di tích Trung tâm Hoàng thành Thăng Long (Hà Nội) là Di sản Văn hóa thế giới. Để khôi phục và làm nổi bật giá trị của khu di tích Hoàng thành Thăng Long trên các lĩnh vực như Khảo cổ học, Địa lí học, Văn học, Tôn giáo học, Kiến trúc, Nghệ thuật,..

Để khôi phục và làm nổi bật giá trị của khu di tích Hoàng thành Thăng Long trên các lĩnh vực như Khảo cổ học, Địa lí học, Văn học, Tôn giáo học, Kiến trúc, Nghệ thuật,..

Các ngành thuộc lĩnh vực khoa học tự nhiên và công nghệ là Địa lí tự nhiên, Thiên văn học, Toán học, Sinh học.

Địa lí tự nhiên cung cấp những dữ liệu để các nhà sử học nghiên cứu về lịch sử khu vực, vùng miền hoặc các sự kiện, hiện tượng lịch sử gắn với địa hình, khí hậu, tài nguyên,…

Thiên văn học cung cấp những tri thức cơ bản để nhà sử học khám phá về quá trình làm ra lịch và cách tính thời gian của con người trong lịch sử.

Toán học với các phương pháp phân tích định lượng, thống kê, chọn mẫu,… được nhà sử học sử dụng khi xử lí số liệu, làm cơ sở cho các nhận xét, kết luận.

Năm 2020, thông qua công nghệ viễn thám, các nhà khoa học đã phát hiện một cấu trúc rộng lớn ở vùng Guýt-gơ (Anh), cách di chỉ cự thạch Sờ-tôn-hen-giơ 3km. Di chỉ này có niên đại khoảng 4500 năm trước, là cấu trúc tiền sử lớn nhất được tìm thấy ở Anh.

Năm 2020, thông qua công nghệ viễn thám, các nhà khoa học đã phát hiện một cấu trúc rộng lớn ở vùng Guýt-gơ (Anh), cách di chỉ cự thạch Sờ-tôn-hen-giơ 3km. Di chỉ này có niên đại khoảng 4500 năm trước, là cấu trúc tiền sử lớn nhất được tìm thấy ở Anh.

Quần thể danh thắn Tràng An (Ninh Bình) là Di sản thế giới hỗn hợp đầu tiên của Việt Nam. Để chuẩn bị hồ sơ thuyết trình về di sản trình UNESCO, nhiệm vụ nghiên cứu toàn diện về giá trị lịch sử-văn hóa, địa chất địa mạo, giá trị thẩm mĩ,… của danh thắng được triển khai, nhờ đó mà Di sản Văn hóa đã được ghi danh là di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới.

Mối quan hệ của Sử học với các ngành khoa học xã hội là mối quan hệ hai chiều Sử học cung cấp thông tin cho các ngành khoa học xã hội nhân văn và ngược lại.

Đúng, bởi vì

Mối quan hệ của Sử học với các ngành khoa học xã hội là mối quan hệ hai chiều Sử học cung cấp thông tin cho các ngành khoa học xã hội nhân văn và ngược lại .

- Toán học giúp thống kê, trình bày, phân tích các thành tựu kinh tế-xã hội, tính toán, đo đạc một số công trình trong quá khứ.

- Thông tin và phương pháp của Vật lí học để giám định sử liệu, trình bày các thành tựu về khoa học-kĩ thuật.

- Tài liệu của các ngành Địa lí-Địa chất, Cổ sinh học, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Y học,… để xác định tính chính xác của sự kiện , cũng như phân tích để đoán định niên đại của các di vật lịch sử.

- Ứng dụng công nghệ số, viễn thám, trí tuệ, nhân tạo, internet vạn vật, thực tế ảo,… hỗ trợ quá trình tìm kiếm dấu vết lịch sử, thu thập, xử lí sử liệu, đo đạc và xây dựng bản đồ về sự kiện, không gian lịch sử, cũng như trình bày và tái hiện quá khứ lịch sử một cách sinh động, hấp dẫn và hiệu quả.

Khoa học tự nhiên và công nghệ: Toán học, vật lí học, sinh học, y học, công nghệ số, viễn thám, trí tuệ nhân tạo.

Khoa học xã hội và nhân văn: Khảo cổ học, Văn học, triết học, xã hội học, địa lí kinh tế-xã hội