Bài tập: Sự hình thành và phát triển của phong trào công nhân

Phong trào đấu tranh đầu tiên của công nhân diễn ra dưới hình thức đập phá máy móc, đốt công xưởng.

Trong những năm 20 -30 của thế kỉ XIX, công nhân Anh đấu tranh đòi tăng lương, giảm giờ làm.

Năm 1831, Công nhân dệt Liông khởi nghĩa đòi tăng lương, giảm giờ làm. Quân khởi nghĩa đã làm chủ được thành phố trong 10 ngày. Họ chiến đấu với khẩu hiệu "Sống trong lao động hoặc chết trong chiến đấu".

Năm 1834 công nhân dệt Li-ông khởi nghĩa đòi thiết lập nền cộng hòa. Cuộc chiến đấu ác liệt đã diễn ra suốt 4 ngày cuối cùng bị dập tắt.

Cuộc đấu tranh của công nhân trong phong trào Hiến chương ở Anh kéo dài từ năm 1836 đến 1848 và là cuộc đấu tranh tồn tại lâu nhất.

Ba nhà tư tưởng tiến bộ nhất của chủ nghĩa xã hội không tưởng là D. Xanh xi-mông, Phu-ri-ê và Ô-oen.

Sự kiện ra đời của chủ nghĩa xã hội không tưởng nào ở thế kỉ XIX đã làm tiền đề cho chủ nghĩa xã hội khoa học ra đời.

Phong trào công nhân bùng nổ sớm nhất ở Anh, Pháp, Đức là do đây là những nước đế quốc có nền kinh tế phát triển, nhiều nhà máy xí nghiệp tập trung số lượng lớn công nhân. Công nhân Anh, Pháp, Đức bị giai cấp tư sản bóc lột, đời sống khó khăn, khổ cực dẫn đến mâu thuẫn gay gắt và làm bùng nổ các phong trào đấu tranh.

=> Đáp án D: là đặc điểm phong trào đấu tranh của công nhân ở giai đoạn đầu, không phải nguyên nhân dẫn đến phong trào công nhân bùng nổ sớm nhất ở Anh, Pháp và Đức.

Các cuộc đấu tranh của công nhân trong giai đoạn này đều thất bại là do thiếu sự lãnh đạo đúng đắn và chưa có đường lối chính trị rõ ràng.

Nguyên nhân sâu xa dẫn đến sự ra đời của chủ nghĩa xã hội không tưởng là do chủ nghĩa tư bản đã bộc lộ những hạn chế của nó.

- Bóc lột tàn nhẫn người lao động của tư sản: cuộc sống người lao động được tình bắng đồng lương chết đói, điều kiện làm việc tồi tệ, tình trạng thất nghiệp và tệ nạn xã hội phổ biến.

- Những người tư sản tiến bộ thông cảm với nỗi khổ của những người lao động mong muốn xây dựng một chế độ tốt đẹp hơn, không có tư hữu bóc lột.

Hạn chế lớn nhất của chủ nghĩa xã hội không tưởng đó là chưa đánh giá được vai trò, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân trong việc xây dựng chế độ xã hội mới.

- Các đáp án A, B, C: đều là nội dung quan điểm của các nhà tưởng tiến bộ nửa đầu thế kỉ XIX

- Đáp án D: không phản ánh đúng quan điểm của các nhà tư tưởng tiến bộ nửa đầu thế kỉ XIX để xây dựng xã hội mới.

Chủ nghĩa xã hội không tưởng ra đời có ý nghĩa: Là tư tưởng tiến bộ trong xã hội lúc đó. Cổ vũ nguồn lao động đấu tranh, là tiền đề ra đời chủ nghĩa Mác.

=> Đáp án B: không đánh giá đúng về ý nghĩa của chủ nghĩa xã hội không tưởng.

Nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế của chủ nghĩa xã hội không tưởng là do những điều kiện lịch sử khách quan quy định. Họ không phát hiện được những quy luật phát triển của chế độ tư bản.

Phong trào công nhân nửa đầu thế kỉ XIX đánh dấu bước trưởng thành của phong trào công nhân quốc tế. Từ đấu tranh tự phát bằng hình thức đập phá máy móc, đốt công xưởng ở giai đoạn đầu, công nhân đã bước đầu đấu tranh có ý thức chính trị. Đặc biệt là phong trào hiến chương ở Anh, mặc dù sau đó bị đàn áp nhưng phong trào đã có mục tiêu chính trị rõ ràng và có được sự hưởng ứng rộng rãi của quần chúng.

Ở Pháp, cuộc khởi nghĩa Lyông có ảnh hưởng lớn đầu tiên của công nhân Pháp. Năm 1831, công nhân dệt đứng dậy khởi nghĩa nhân việc bọn chủ khước từ yêu sách đòi tăng lương. Họ nêu khẩu hiệu “Sống có việc làm hay chết trong chiến đấu”. Sau những trận kịch chiến trên đường phố, họ làm chủ thành phố trong ba ngày liền. Nhưng do trình độ còn non kém, họ không biết phải tiếp tục làm gì, nên bị quân đội trở lại đàn áp nhanh chóng. Cuộc khởi nghĩa lần thứ hai xảy ra vào năm 1834 còn nêu khẩu hiệu chính trị trên những lá cờ đỏ: “Cộng hòa hay là chết”, chứng tỏ bước trưởng thành của giai cấp công nhân. Cả hai cuộc khởi nghĩa Lyông đều bị thất bại, nhưng nó đánh dấu sự lớn mạnh của công nhân Pháp, lần đầu tiên bước lên vũ đài chính trị với tư thế của một giai cấp độc lập, chống trực tiếp kẻ thù của mình là giai cấp tư sản bằng biện pháp bạo lực. Nhưng nó cũng để lộ ra nhược điểm về trình độ giác ngộ và tổ chức, thiếu vai trò của lý luận tiên phong và đảng tiên phong của giai cấp. Cuộc khởi nghĩa Lyông được công nhân ở các trung tâm công nghiệp khác nổi dậy hưởng ứng, tuy lẻ tẻ nhưng kéo dài suốt những năm 30 - 40 của thế kỷ XIX.

Những tư tưởng tiến bộ của chủ nghĩa xã hội không tưởng được chủ nghĩa xã hội kế thừa và phát triển là tư tưởng không có chế độ tư hữu, không bóc lột, xã hội công bằng và bình đẳng.

Ở Đức, để được làm việc trong các nhà máy công nhân phải đóng thuế đặc biệt cho bọn địa chủ.