Giáo án Công nghệ 10 bài 11: Thực hành: Quan sát phẫu diện đất mới nhất

Nội dung

Hoạt động của Thầy

Hoạt động của trò

I. Chuẩn bị

- Cuốc, xẻng

- Thước, dao

- Giấy, bút chì

II. Quy trình thực hành

Gồm 3 bước:

- Bước 1: Chuẩn bị bề mặt quan sát. Dùng cuốc hoặc xẻng xén 1 đường thẳng từ lớp đất mặt xuống đến đáy tạo ra bề mặt quan sát.

- Bước 2: Xác định tầng

Căn cứ màu sắc, TPCG chia phẫu diện đất thành các tầng.

* Đối với đất hình thành tại chỗ, phẫu diện gồm:

+ Ao: Tầng thảm mục

+ A: Tầng rửa trôi

+ B: tầng tích tụ sản phẩm

+ C: Tầng mẫu chất

+ D: Tầng đá mẹ

* Đối với đất hình thành tại chỗ, phẫu diện gồm:

+ Ac: Tầng canh tác

+ P: Tầng đế cày

+ B: tầng tích tụ

+ G: Tầng gơ lây

- Bước 3: Quan sát phẫu diện

Hoàn thiện vaò bảng trong SGK

III: Đánh giá kết quả

* Hoạt động 1: tổ chức tiết học

- Đề ra mục tiêu của bài thực hành.

- Chia nhóm

- Kiểm tra sự chuẩn bị dụng cụ các nhóm

- Giới thiệu phương tiện của bài thực hành.

- Nhắc nhở HS ý thức giữ gìn vệ sinh

* Hoạt động 2: Hướng dẫn quy trình thực hành

- Quy trình thực hiện gồm mấy bước? Các bước thực hiện như thế nào?

* Hoạt động 3: thực hành

Hoàn thiện kết quả vào bảng trong SGK.

- Quan sát nhắc nhở HS

* Hoạt động 4: tổng kết

- Nhận xét bài thực hành, rút kinh nghiệm

- Lắng nghe

- HS làm theo hướng dẫn của giáo viên

- Kiểm tra dụng cụ thí nghiệm

- Quy trình gồm 3 bước

- HS làm theo quy trình và hương dẫn của giáo viên

- Đại diện nhóm thông báo kết quả

- Các nhóm đánh giá chéo nhau

Hoạt động của Gv

Hoạt động của Hs

Phương tiện dạy và học

Hoạt động 1: Giới thiệu bài học

- Giới thiệu nội dung bài học

+ Chuẩn bị bề mặt phẫu diện để quan sát tốt nhất.

+ Xác định các tầng của phẫu diện đất

+ Mô tả quan sát phẫu diện đất

- Giới thiệu mục tiêu bài học

- Nghe và ghi chép tóm tắt nội dung bài học.

- Nắm mục tiêu bài học để định hướng cho hoạt động của bản thân trong giờ học.

Hoạt động 2: Gv trình diễn kỹ năng

- Nếu thực hành ngoài trời (có phẫu diện đất để quan sát)

+ Cầm dao (xẻng) cào nhẹ lớp đất mặt của phẩu diện từ trên bề mặt xuống đáy, làm rõ bề mặt quan sát.

+ Xác định tầng đất. Căn cứ màu sắc, độ xốp, thành phần cấu tạo của từng tầng đất để xác định các tầng. Dùng thước đo bề dày mỗi tầng.

Gv vừa giảng giải vừa dùng thước đo tượng trưng một tầng nào đó (nên đo tầng trên cùng, hs dễ quan sát).

+ Mô tả đặc điểm phẫu diện.

Gv chỉ cho Hs thấy và cùng quan sát tầng trên cùng của phẫu diện. Ví dụ: ở tầng canh tác có nhiều rễ cây, nhiều chất hữu cơ chưa phân giải, có giun thành phần cơ giới trung bình, đất tơi xốp.

- Nếu thực hành tại lớp với những tranh ảnh mô tả phẫu diện một số loại đất điển hành.

+ Gv giới thiệu nội dung quan sát ở từng bước của quy trình thực hành. Gv dùng một tranh phẫu diện và tiến hành quan sát cụ thể, đo độ dày từng tầng đất, mô tả chi tiết những đặc điểm của các tầng đất. Vừa quan sát, vừa hướng dẫn chi tiết để Hs thấy được những đặc điẻm trên phẫu diện (qua bức tranh).

+ Sau khi quan sát , mô tả xong, Gv lưu ý Hs phải vẽ lại phẫu diện, ghi chép đầy đủ, chi tiết.

- Quan sát từng thao tác của Gv cũng như quan sát mặt cắt phẫu diện.

- Nghe những lời chỉ dẫn những nội dung cần làm ở từng bước trong quy trình quan sát phẫu diện đất.

- Theo dõi cách làm của Gv và những lời mô tả phẫu diện trên bức tranh.

Dao, xẻng, thước đo, giấy bút

Tranh ảnh mô tả các phẫu diện đất.

Hoạt động 3: Thực hành quan sát mô tả phẫu diện đất

- Nếu thực hành ngoài trời: Gv bố trí lần lượt các nhóm quan sát phẫu diện đất. Tuỳ theo số nhóm mà bố trí thời gian thích hợp cho mỗi nhóm. Lưu ý các nhóm Hs quan sát kỹ theo nội dung Gv hướng dẫn và ghi chép đầy đủ.

Theo dõi quan sát hoạt động của từng nhóm, có điều gì cần uốn nắn, chỉnh sửa, nhắc nhở luôn để Hs thực hiện đúng.

-Nếu phải thực hành trong lớp học:

+ Giới thiệu một số tranh mô tả các phẫu diện đất điển hình.

+ Yêu cầu các nhóm tiến hành các bước trong quy trình thực hành như đã hướng dẫn (chỉ khác là quan sát phẫu diện đất qua hình vẽ)

- Các nhóm tuần tự quan sát phẫu diện đất theo hướng dẫn của Gv. Trong khi quan sát nhớ ghi chép cẩn thận những nội dung đã được hướng dẫn cụ thể là:

+ Đo độ sâu mỗi tầng đất

+ Mô tả, nhận xét kỹ từ mầu sắc, độ chặt, thành phần cơ giới, các thành phần chủ yếu trong mỗi tầng sinh vật, xác hữu cơ, đất sỏi đá.

Các nhóm có thể bố trí: một thư ký để ghi chép, một quan sát chính, số còn lại vừa quan sát, vừa phát hiện bổ sung ý kiến của quan sát chính vừa thông báo cho thư ký ghi chép.

- Quan sát phẫu diện đất qua tranh vẽ theo các nội dung:

+ Xác định các tầng, đo chiều sâu mỗi tầng.

+ Mô tả chi tiết đặc điểm mỗi tầng đất (màu sắc, các thành phần trong đất: đất sỏi cát, rễ cây, ...)

- Ghi chép đầy đủ vào các mẫu bảng cho trong SGK.

- Mỗi nhóm thực hành quan sát 2 phẫu diện đất khác nhau (qua tranh ảnh)

Tranh ảnh mô tả các phẫu diện đất

Hoạt động 4: Tổng kết, kiểm tra đánh giá

- Hướng dẫn các nhóm tự kiểm tra đánh giá kết quả:

+ Quan sát tỉ mỉ, chính xác, chi tiết phẫu diện (6 điểm)

+ Thực hiện đúng quy trình quan sát phẫu diện đất (2 điểm).

+ Tinh thần thái độ học tập nghiêm túc (2 điểm)

- Căn cứ kết quả tự đánh giá của hs, Gv xem xét và cho điểm bài thực hành.

- Các nhóm chỉnh sửa phần báo cáo kết quả quan sát phẫu diện đất của nhóm mình.

- Kiểm tra đánh giá chéo giữa các nhóm.

- Nộp báo cáo thực hành cho Gv đánh giá.