Bài tập một số bazơ quan trọng

Khối lượng muối thu được: Trước tiên ta phải xem muối nào được tạo thành (NaHCO₃ hay Na₂CO₃).

${n_{CO2}} = \frac{{1,568}}{{22,4}} = 0,07{\text{ }}mol;\,\,{n_{NaOH}} = \frac{{6,4}}{{40}} = 0,16{\text{ }}mol$

Xét tỉ lệ: $\frac{{{n_{NaOH}}}}{{{n_{C{O_2}}}}} > 2$ => muối sau phản ứng là Na₂CO₃

Phương trình hóa học của phản ứng: 2NaOH + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O

${n_{N{a_2}}}_{C{O_3}} = 0,07{\text{ }}mol\,\, = > {m_{N{a_2}C{O_3}}} = 0,07.106 = 7,42\,\,gam$

Khối lượng chất dư sau phản ứng: m_NaOH = 40.(0,16 – 0,14) = 0,8 gam

Các chất tan được trong nước là: P₂O₅, Na₂O, BaO \( \to\) a = 3

Các chất tan được trong dd H₂SO₄ loãng là: Al, Na₂O, Fe₃O₄, ZnO, MgO, CuO, Al₂O₃, BaO, FeO \( \to\) b =9

Các chất vừa tan trong dung dịch HCl, vừa tan được trong dd NaOH là: Al, P₂O₅, Na₂O, ZnO, Al₂O₃, BaO \( \to\) c = 6

Vậy giá trị 15a + 7b + 8c = 15.3 + 7.9 + 8.6 = 156 \( \to\) chọn A

Các phương trình hóa học minh họa

P₂O₅ + 3H₂O → 2H₃PO₄

Na₂O + H₂O → 2NaOH

BaO + H₂O → Ba(OH)₂

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂↑

Na₂O + 2HCl → 2NaCl + H₂O

ZnO + 2HCl → ZnCl₂ + H₂O

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

BaO + 2HCl → BaCl₂ + H₂O

FeO + 2HCl → FeCl₂ + H₂O

2Al + 2NaOH + 2H₂O → 2NaAlO₂ + 3H₂

ZnO + 2NaOH → Na₂ZnO₂ + H₂O

Al₂O₃ + NaOH → 2NaAlO₂ + 3H₂O

- Dùng quỳ tím: Dung dịch NaOH và Ba(OH)₂ làm quỳ chuyển xanh, NaCl không làm đổi màu quỳ ⟹  nhận biết được NaCl

- Dùng dung dịch K₂CO₃: dung dịch NaOH không hiện tượng, dung dịch Ba(OH)₂ tạo kết tủa trắng

PTHH: Ba(OH)₂ + K₂CO₃ → BaCO₃ + 2KOH

A. Loại Mg(OH)₂ là bazo không tan

B. Thỏa mãn

C. Loại Fe(OH)₂ là bazo không tan.

D. Loại Cu(OH)₂, Mg(OH)₂ là bazo không tan

Hiện tượng: xuất hiện kết tủa xanh của Cu(OH)₂

PTHH: 2NaOH + CuCl₂ → 2NaCl + Cu(OH)₂↓

Chất có trong nước thải tác dụng với nước vôi trong là H₂SO₃, HCl, MgSO₄

200 ml = 0,2 (lít) ⟹ n_H2SO4 = V_H2SO4 × C_{M H2SO4} = 0,2 × 1,5 = 0,3 (mol)

PTHH: 2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

Theo PTHH: n_NaOH = 2n_H2SO4 = 2.0,3 = 0,6 (mol)

⟹ V_NaOH = n_NaOH : C_{M NaOH} = 0,6 : 1,0 = 0,6 (lít) = 600 (ml)

⟹ V = 600 ml

\({n_{C{O_2}}}_{(dktc)} = \frac{{2,24}}{{22,4}} = 0,1\,(mol)\)

PTHH: CO₂ + Ba(OH)₂ → BaCO₃↓ + H₂O

Theo PTHH: n_BaCO3 = n_CO2 = 0,1 (mol)

Khối lượng kết tủa:

m_BaCO3 = n_BaCO3×M_BaCO3 = 0,1×197 = 19,7 (mol)

n_CuCl2 =0,2.0,15 =0,03 mol → n_Cu(OH)2 = 0,03 mol

→ n_CuO =0,03 mol→ m=2,4 g

({n_{CO2}} = {{4,48} \over {22,4}} = 0,2mol\)

\({n_{KOH}} = {{28} \over {56}} = 0,5mol \Rightarrow {n_{KOH}} > 2{n_{CO2}}\)

=> CO₂ phản ứng hết. KOH dư. Mọi tính toán theo CO₂

CO₂ + 2KOH → K₂CO₃ + H₂O

Bđ          0,2        0,5                                 (mol)

Pư          0,2        0,4            0,2                (mol)

Sau -      0,1        0,2                 (mol)

m_K2CO3 =0,2 . 138 = 27,6(gam)

Tống số mol NaOH có trong cả 2 dung dịch là

n_NaOH = 0,2.1+ 0,3.0,5= 0,35 mol

Nồng độ mol của dung dịch thu được là

\({C_M}NaOH = \frac{{0,35}}{{0,5}} = 0,7\,(M)\)

 Số mol của NaOH là 0,2.3=0,6 mol

 số mol của FeCl3 là 0,1.1=0,1mol

Ta có PTHH :            3NaOH   +    FeCl₃     →  3NaCl   +   Fe(OH)₃

             Trước PƯ     0,6 mol        0,1 mol

                       PƯ       0,3 mol       0,1 mol

               Sau  PƯ      0,3 mol         0                                         0,1 mol

Kết tủa là 0,1 mol Fe(OH)₃ => a= 0,1.107=10,7(g)

n_NaOH = V_NaOH. C_M = 0,25 . 2 = 0,5 (mol)

n­_H3PO4 = V_H3PO4. C_M = 0,2 . 1,5 = 0,3 (mol)

Xét tỉ lệ:

\(1 < \frac{{{n_{NaOH}}}}{{{n_{{H_3}P{O_4}}}}} = \frac{{0,5}}{{0,3}} \approx 1,67 < 2\)

→ Phản ứng tạo 2 muối NaHPO₄ và Na₂HPO₄

Đặt số mol NaH₂PO₄ = a (mol) ; số mol Na₂HPO₄ = b (mol)

PTHH: NaOH + H₃PO₄ → NaH₂PO₄ + H₂O   (1)

(mol)        a   ←   a       ←    a

             2NaOH + H₃PO₄ → Na₂HPO₄ + 2H₂O  (2)

(mol)      2b       ← b        ←  b

Theo PTHH (1): n_NaOH(1) = n_H3PO4(1) = n_NaH2PO4 = a (mol)

Theo PTHH (2): n_NaOH(2) = 2n_Na2HPO4 = 2b (mol)

                           n_H3PO4(2) = n_Na2HO4 = b (mol)

Ta có hệ phương trình: \(\left\{ \begin{array}{l}\sum {{n_{NaOH(1) + (2)}} = a + 2b = 0,5} \\\sum {{n_{{H_3}P{O_4}(1) + (2)}} = a + b = 0,3} \end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}a = 0,1\\b = 0,2\end{array} \right.\)

Suy ra \(\left\{ \begin{array}{l}{n_{Na{H_2}P{O_4}}} = 0,1\\{n_{N{a_2}HP{O_4}}} = 0,2\end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}{m_{Na{H_2}P{O_4}}} = {n_{Na{H_2}P{O_4}}} \times {M_{Na{H_2}P{O_4}}}\\{m_{N{a_2}HP{O_4}}} = {n_{N{a_2}HP{O_4}}} \times {M_{N{a_2}HP{O_4}}}\end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}{m_{Na{H_2}P{O_4}}} = 0,1.120 = 12\,\,\,\,\,\,\,(g)\\{m_{N{a_2}HP{O_4}}} = 0,2.142 = 28,4\,(g)\end{array} \right.\)

n_NaOH = m_NaOH : M_NaOH = 80 : (23 + 16 + 1) = 2 mol

V_NaOH = n_NaOH : C_{M NaOH} = 2 : 1 = 2 lít

m chất tan NaOH = (m dd . C%):100% = 200 . 20%:100% = 40g

=> n_NaOH = m _NaOH : M_NaOH = 40 : (23 + 16 + 1) = 1 mol

n_CO2 = V_CO2 : 22,4 = 22,4 : 22,4 = 1 mol

Ta có: n NaOH : n CO₂ = 1 : 1 = 1

=> Phản ứng tạo muối axit: CO₂ + NaOH → NaHCO₃

m_dd = m _nước + m_NaOH = 170 + 30 = 200g

A. Thỏa mãn vì phản ứng được với nhau sinh ra kết tủa trắng.

PTHH: Ca(OH)₂ + Na₂SO₃ → CaSO₃↓ + 2NaOH

B,C,D loại vì không xảy ra phản ứng

CO₂ và SO₂ làm đục dung dịch Ca(OH)₂ do sinh ra CaCO₃, CaSO₃ kết tủa.

PTHH: Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃↓ + H₂O

            Ca(OH)₂ + SO₂ → CaSO₃↓ + H₂O

A. Sai, sửa: 2Fe(OH)₃ \(\xrightarrow{{{t^0}}}\) Fe₂O₃ + 3H₂O

B,C,D đúng