Bài tập một số bazơ quan trọng

NaOH tác dụng với HCl, CuSO₄ và AlCl₃

NaOH không tác dụng với H₂O

Chất có trong nước thải tác dụng với nước vôi trong là H₂SO₃, HCl, MgSO₄

KOH là bazo tan do đó không bị nhiệt phân

Oxit axit và oxit lưỡng tính phản ứng được với dd bazo

CuO, Fe₂O₃ là oxit bazo

KOH và Ba(OH)₂ đều làm đổi màu phenolphtalein và quì tím

KOH và Ba(OH)₂ tác dụng với HCl không có hiện tượng

KOH tác dụng với H₂SO₄ không có hiện tượng; Ba(OH)₂ tác dụng với H₂SO₄ xuất hiện kết tủa trắng

KOH + HCl → KCl + H₂O

Ba(OH)₂ + 2HCl → BaCl₂ + H₂O

2KOH + H₂SO₄ → K₂SO₄ + H₂O

Ba(OH)₂ + H₂SO₄→ BaSO₄↓ + H₂O

NaOH là bazo tan nên không bị nhiệt phân hủy

Các bazo không tan còn lại bị nhiệt phân tạo thành oxit bazo và nước

Bazo tác dụng với oxit axit và axit tạo muối và nước

Bazo tác dụng với muối tạo thành muối mới và bazo mới

Để điều chế KOH ta cho muối của kali tác dụng với bazo nhưng sau phản ứng phải có kết tủa tạo thành

K₂CO₃ + Ca(OH)₂ →  2KOH + CaCO₃↓

n_Ba(OH)2 = V_Ba(OH)2 . C_{M Ba(OH)2} = 0,1 . 0,1 = 0,01 mol

n_HCl= V_HCl. C_{M HCl} = 0,1 . 0,1 = 0,01 mol

PTHH:   Ba(OH)₂ + 2HCl → BaCl₂ + H₂O

              1               2

             0,01          0,01

Từ phương trình ta có tỉ lệ \(\dfrac{{{n_{Ba{{(OH)}_2}}}}}{1} > \dfrac{{{n_{HCl}}}}{2}(0,01 > 0,005)\)

=> Ba(OH)₂ dư => dd có môi trường bazo

=> dd sau phản ứng làm quỳ hóa xanh

n_CO2 = 0,075 mol

Để phản ứng chỉ thu được muối KHCO₃ duy nhất thì chỉ có phản ứng dưới đây xảy ra

                          CO₂ + KOH → KHCO₃

Tỉ lệ                   1          1

Phản ứng           0,075   ? mol

Từ phương trình => n_KOH = n_CO2 = 0,075 mol

=> m_KOH = n_KOH . M_KOH = 0,075 . (39 + 16 + 1) = 4,2g

C% = \(\dfrac{{{m_{ctKOH}}}}{{{m_{{\text{dd}}KOH}}}}.100\%  =  > {m_{{\text{dd}}KOH}} = \dfrac{{{m_{ctKOH}}}}{{C\% }} = \dfrac{{4,2}}{{5,6\% }} = 75g\)

Vì cho từ từ CO₂ vào dd Ca(OH)₂ sẽ xảy ra phản ứng:

CO₂+ Ca(OH)₂→ CaCO₃↓( trắng) + H₂O

Tiếp tục sục CO₂ đến dư:

CO₂+ H₂O + CaCO₃↓ → Ca(HCO₃)₂ (dung dịch trong suốt)

n_CO2 = V_CO2 : 22,4 = 2,24 : 22,4 = 0,1 mol

Theo bài ra ta có sau phản ứng chỉ thu được muối CaCO₃ do đó ta có phản ứng

PTHH:              Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃ + H₂O

Tỉ lệ                   1                1

Pứ                     ? mol          0,1 mol

Từ PTHH ta có n_Ca(OH)2 = n_CO2 = 0,1 mol

=> C_{M Ca(OH)2} = n_Ca(OH)2 : V_Ca(OH)2 = 0,1 : 0,2 = 0,5M

Theo PTHH: n_Ba(OH)2 = n_CO2 = 0,1 (mol)

Thể tích dung dịch Ba(OH)₂ đã dùng là: V_Ba(OH)2 = n_Ba(OH)2 : C_M = 0,1 : 0,5 = 0,2 (lít)

\({n_{CO2}} = {{4,48} \over {22,4}} = 0,2mol\)

\({n_{KOH}} = {{28} \over {56}} = 0,5mol \Rightarrow {n_{KOH}} > 2{n_{CO2}}\)

=> CO₂ phản ứng hết. KOH dư. Mọi tính toán theo CO₂

CO₂ + 2KOH → K₂CO₃ + H₂O

Bđ          0,2        0,5                                 (mol)

Pư          0,2        0,4            0,2                (mol)

Sau -      0,1        0,2                 (mol)

m_KOHdư = 0,1 . 56 = 5,6(gam)

Cho 2 dung dịch qua CO₂, dd nào xuất hiện kết tủa trắng là Ca(OH)₂, còn lại không có hiện tượng là NaOH

CO₂ + Ca(OH)₂→ CaCO₃↓ + H₂O

CO₂ + NaOH → NaOH + H₂O (xảy ra phản ứng nhưng không quan sát được hiện tượng, vì không có gì đặc trưng của phản ứng)

NaOH không pư với NaCl

Khối lượng muối thu được: Trước tiên ta phải xem muối nào được tạo thành (NaHCO₃ hay Na₂CO₃).

${n_{CO2}} = \frac{{1,568}}{{22,4}} = 0,07{\text{ }}mol;\,\,{n_{NaOH}} = \frac{{6,4}}{{40}} = 0,16{\text{ }}mol$

Xét tỉ lệ: $\frac{{{n_{NaOH}}}}{{{n_{C{O_2}}}}} > 2$ => muối sau phản ứng là Na₂CO₃

Phương trình hóa học của phản ứng: 2NaOH + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O

${n_{N{a_2}}}_{C{O_3}} = 0,07{\text{ }}mol\,\, = > {m_{N{a_2}C{O_3}}} = 0,07.106 = 7,42\,\,gam$

Dung dịch Ca(OH)₂ phản ứng được với : HCl, CO₂, Na₂CO₃, H₂SO₄

Phương trình phản ứng:

Ca(OH)₂ + 2HCl → CaCl₂ + 2H₂O

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃↓ + H₂O

Ca(OH)₂ + Na₂CO₃ → CaCO₃↓ + 2NaOH

Ca(OH)₂ + H₂SO₄ → CaSO₄ + 2H₂O

NaOH là bazơ tan nên không bị nhiệt phân hủy

Các bazo không tan còn lại bị nhiệt phân tạo thành oxit bazo và nước

Khối lượng chất dư sau phản ứng: m_NaOH = 40.(0,16 – 0,14) = 0,8 gam