Thêm 250 ml dung dịch NaOH 2M vào 200 ml dung dịch H3PO4 1,5M. Muối tạo thành và khối lượng tương ứng là:
Trả lời bởi giáo viên
nNaOH = VNaOH. CM = 0,25 . 2 = 0,5 (mol)
nH3PO4 = VH3PO4. CM = 0,2 . 1,5 = 0,3 (mol)
Xét tỉ lệ:
\(1 < \frac{{{n_{NaOH}}}}{{{n_{{H_3}P{O_4}}}}} = \frac{{0,5}}{{0,3}} \approx 1,67 < 2\)
→ Phản ứng tạo 2 muối NaHPO4 và Na2HPO4
Đặt số mol NaH2PO4 = a (mol) ; số mol Na2HPO4 = b (mol)
PTHH: NaOH + H3PO4 → NaH2PO4 + H2O (1)
(mol) a ← a ← a
2NaOH + H3PO4 → Na2HPO4 + 2H2O (2)
(mol) 2b ← b ← b
Theo PTHH (1): nNaOH(1) = nH3PO4(1) = nNaH2PO4 = a (mol)
Theo PTHH (2): nNaOH(2) = 2nNa2HPO4 = 2b (mol)
nH3PO4(2) = nNa2HO4 = b (mol)
Ta có hệ phương trình: \(\left\{ \begin{array}{l}\sum {{n_{NaOH(1) + (2)}} = a + 2b = 0,5} \\\sum {{n_{{H_3}P{O_4}(1) + (2)}} = a + b = 0,3} \end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}a = 0,1\\b = 0,2\end{array} \right.\)
Suy ra \(\left\{ \begin{array}{l}{n_{Na{H_2}P{O_4}}} = 0,1\\{n_{N{a_2}HP{O_4}}} = 0,2\end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}{m_{Na{H_2}P{O_4}}} = {n_{Na{H_2}P{O_4}}} \times {M_{Na{H_2}P{O_4}}}\\{m_{N{a_2}HP{O_4}}} = {n_{N{a_2}HP{O_4}}} \times {M_{N{a_2}HP{O_4}}}\end{array} \right. \Rightarrow \left\{ \begin{array}{l}{m_{Na{H_2}P{O_4}}} = 0,1.120 = 12\,\,\,\,\,\,\,(g)\\{m_{N{a_2}HP{O_4}}} = 0,2.142 = 28,4\,(g)\end{array} \right.\)
Hướng dẫn giải:
Lập tỉ lệ \(k = \frac{{{n_{NaOH}}}}{{{n_{{H_3}P{O_4}}}}}\)
PTHH có thể xảy ra:
NaOH + H3PO4 → NaH2PO4 + H2O (1)
2NaOH + H3PO4 → Na2HPO4 + 2H2O (2)
3NaOH + H3PO4 → Na3PO4 + 3H2O (3)
Nếu k ≤ 1 chỉ xảy ra (1)
Nếu 1 < k < 2 xảy ra cả (1); (2)
Nếu 2 < k < 3 xảy ra của (2); (3)
Nếu k ≥ 3 xảy ra (3)
Nếu k = 2 thì chỉ xảy ra (2)
Sau khi xác định được phản ứng xảy ra theo phương trình nào thì dựa vào phương trình đó để giải bài toán.