I. Khát quát về sự kiện
- Ka-tê là lễ hội dân gian đặc sắc nhất trong kho tàng văn hóa của dân tộc Chăm, là dịp để người Chăm dâng lễ vật tri ân các vị thần và tưởng nhớ tổ tiên của mình.
- Du khách khi về Ninh Thuận dịp lễ hội sẽ vừa được chiêm bái các đền tháp cổ, vừa được thưởng thức các loại hình nghệ thuật dân gian đặc sắc.
-> Phần sapo diễn đạt hàm súc, mạch lạc tập sự thu hút, hấp dẫn người đọc vào những phần tiếp sau đó.
II. Thời gian và địa điểm diễn ra lễ hội
- Khi hoa ta-ghi-lao nở tím sườn núi, tết Ka-tê sẽ được chuẩn bị tại làng Chăm Hữu Đức, xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận.
- Lễ hội Ka-tê được tổ chức vào đầu tháng 7 lịch Chăm (tương ứng cuối tháng 9 – đầu tháng 10 dương lịch).
- Lễ hội được tổ chức với thời gian một tuần, trong đó, những lễ thức quan trọng được tiến hành trong ba ngày liên tục.
III. Những nghi lễ diễn ra trong lễ hội Ka-tê
- Ngày thứ nhất:
+ Đại lễ diễn ra tại đền tháp Pô-klông Ga-rai, có rất nhiều người tham dự với mong muốn đươc dự lễ mở cửa tháp và dâng lên thần linh những sản phẩm mới thu hoạch của gia đình.
+ Trong lúc đó, tại làng Kuh Nhút, xã Phước Hà, một đoàn người rước y trang của thần linh khởi hành về hướng lễ hội Ka-tê. Theo quan niệm truyền thống của dân tộc Chăm, nếu người Ra-glai không xuống cúng lễ thì họ không được phép mở cửa tháp để tiến hành các nghi thức của lễ hội Ka-tê.
- Ngày thứ hai:
+ Đoàn người Chăm và Ra-glai tổ chức rước y trang lên tháp Pô-klông Ga-rai.
+ Họ tỏ chức nghi lễ cúng tạ ơn thần linh, thầy cả sư là người chủ trì nghi lễ. Nghi lễ được diễn ra long trọng với tiếng đàn Ka-nhi, tiếng mã la và tiếng hát của những nghệ nhân.
-> Qua phần nghi lễ, ta thấy được nét đẹp văn hóa trong tín ngưỡng của người Chăm.
IV. Những hoạt động diễn ra trong lễ hội
- Người Chăm biểu diễn các nhạc cụ dân tộc, thể hiện các điệu hát, điệu múa quạt, múa đội Thong-hala với ước mong các vị thần sẽ ban cho mùa màng bội thu, đời sống ấm no, hạnh phúc.
- Mỗi gia đình đều làm mâm cúng tế thần linh.
- Những trò chơi dân gian, chương trình văn nghệ được diễn ra.
- Trong không khí ấy, con người xích gần lại bên nhau, họ say sưa ca hát nhảy múa đến đêm khuya rồi trở về gia đình để họp mặt gia tiên.
-> Đời sống tinh thần lành mạnh, phong phú.
V. Ý nghĩa của lễ hội Ka-tê
- Lễ hội Ka-tê là niềm tự hào của người Chăm.
- Qua lễ hội Ka-tê, người Chăm hướng tới một cuộc sống đầy đủ và hạnh phúc, thể hiện khát vọng cho mùa màng bội thu, ấm no.
- Trong thời gian diễn ra lễ hội, người Chăm lại có dịp thể hiện sự kính trọng, lòng biết ơn của bản thân mình đến các vị thần linh và gia tiên của họ.
=> Bằng việc sử dụng phương thức miêu tả và tự sự, cách trình bày logic, cụ thể, tác giả đã truyền tải đến người đọc thông tin về lễ hội dân gian đặc sắc của người Chăm ở Ninh Thuận. Từ đó, người đọc được hiểu thêm về những nét đẹp văn hóa vốn tồn tại trong đời sống cộng đồng, để biết trân trọng, giữ gìn và phát huy những truyền thống tốt đẹp đó.
