BÀI 39: CẤU TẠO TRONG CỦA THẰN LẰN
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: Trình bày được các đặc điểm cấu tạo trong của thằn lằn thích nghi với đời sốnghoàn toàn ở cạn.
So sánh với lưỡng cư để thấy được sự hoàn thiện của các cơ quan.
2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng quan sát tranh, kĩ năng so sánh.
3. Thái độ: Giáo dục thái độ yêu thích bộ môn.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
- Tranh cấu tạo trong của thằn lằn.
- Mô hình bộ não thằn lằn.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
-Trình bày các đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với đời sống hoàn toàn ở cạn ?
3. Bài mới : Giáo viên giới thiệu bài.
Hoạt động 1. Bộ xương
Mục tiêu: Giải thích được sự khác nhau cơ bản giữa bộ xương thằn lằn và bộ xương ếch.
Hoạt động của GV và HS |
Nội dung kiến thức trọng tâm |
- GV hướng dẫn học sinh quan sát bộ xương thằn lằn, đối chiếu với hình 39.1, học sinh đọc kĩ phần chú thích ghi nhớ tên các xương. - Xác định các xương trên mô hình. - GV phân tích thêm sự xuất hiện xươngsườn cùng với xương mỏ ác tạo thành lồng ngực có phần quan trọng lớn trong việc hô hấp ở cạn. + Nêu rõ sự sai khác nhau nổi bật của bộ xương thằn lằn và bộ xương ếch ? (Thằn lằn xuất hiện xương sườn tham gia vào quá trình hô hấp, đốt sống cổ 8 đốt cử động linh hoạt, cột sống dài; đai vai khớp với cột sống làm cho chi trước rất linh hoạtTất cả các đặc điểm đó thích nghi vời đời sống ở cạn ) - GV chốt lại kiến thức. |
I. Bộ xương Bộ xương gồm: + Xương đầu + Cột sống và các xương sườn . + Xương chi: gồm xương đai và các xương tự do. |
Hoạt động 2. Các cơ quan dinh dưỡng
Mục tiêu: Trình bày được các đặc điểm cấu tạo trong của thằn lằn thích nghi với đời sốnghoàn toàn ở cạn.
So sánh với lưỡng cư để thấy được sự hoàn thiện của các cơ quan.
Hoạt động của GV và HS |
Nội dung kiến thức trọng tâm |
- GV yêu cầu HS quan sát H39.2 đọc chú thích xác định vị trí các hệ cơ quan - GV đặt hệ thống các câu hỏi về các hệ cơ quan dinh dưỡng… - Hệ tiêu hóa của thằn lằn có điểm gì khác so với ếch đồng? - Tuần hoàn của thằn lằn có gì giống và khác với tuần hoàn của ếch đồng? - Hệ hô hấp của thằn lằn có cấu tạo như thế nào? - Hệ bài tiết của thằn lằn có đặcđiểm gì? - Học sinh nghiên cứu thông tin trình bàyđặc điểm của các hệ cơ quan, các hs khác theo dõi bổ sung |
II.Các cơ quan dinh dưỡng 1. Tiêu hoá : Cơ quan tiêu hoá của thằn lằn có những thay đổi : + Ống tiêu hoá phân hoá rõ hơn. + Ruột già có khả năng hấp thụ lại nước. 2. Tuần hoàn và hô hấp a. Tuần hoàn: Tim 3 ngăn (2 tâm nhĩ, 1 tâm thất ), tâm thất xuất hiện vách hụt) - Hai vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể ít pha trộn hơn. b. Hô hấp : Phổi có nhiều vách ngăn. Sự thông khí ở phổi nhờ sự xuất hiện của các cơ quan liên sườn. 3. Bài tiết : Thằn lằn có thận sau (hậu thận) tiến bộ hơn hơn thận giữa của ếch, có khả năng hấp thu lại nước. Nước tiểu đặc. |
Hoạt động 3: Thần kinh và giác quan
Mục tiêu:Nêu được cấu tạo hệ thần kinh và giác quan của thằn lằn bóng đuôi dài.
Hoạt động của GV và HS |
Nội dung kiến thức trọng tâm |
- GV yêu cầu học sinh quan sát mô hình bộ não thằn lằn xác định các bộ phận của não. - Bộ não của thằn lằn khác ếch điểm nào? - Thằn lằn có những giác quan nào? - Yêu cầu học sinh rút ra kết luận. |
III. Thần kinh và giác quan - Bộ não gồm 5 phần: Não trước và tiểu não phát triển liên quan đến đời sống và hoạt động phức tạp. - Giác quan : + Tai : tai xuất hiện ống tai ngoài. + Mắt xuất hiện mí thứ ba. |
4.Củng cố
- So sánh bộ xương của thằn lằn và bộ xương ếch nêu lên những đặc điểm khác biệt ?
- Trình bày những đặc điểm cấu tạo trong của thằn lằn thích nghi với đời sống ở cạn ?
5. Hướng dẫn về nhà
- Học kĩ bài và hoàn thành bài tập ở vở bài tập sinh học 7
- Đọc phần ‘Em có biết’
- Nghiên cứu và soạn bài mới.
IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY