Bài 46: Cơ chế điều hòa sinh sản
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. Kiến thức:
- Nêu được cơ chế điều hoà sinh tinh.
- Nêu được cơ chế điều hoà sinh trứng
2. Kỹ năng: Quan sát, phân tích, so sánh, tổng hợp, khái quát hoá, trừu tượng hoá.
3. Thái độ: Nâng cao tính tự giác, cố gắng vươn lên của HS.
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên: Giáo án, SGK, Sơ đồ phóng to hình 46.1 và 46.2 SGK.
2. Học sinh: SGK, đồ dùng học tập.
III. TRỌNG TÂM BÀI HỌC: Cơ chế điều hòa sinh tinh và sinh trứng.
IV.TIẾN TRÌNH:
1. Ổn định lớp học (1p)
2. Kiểm tra bài cũ (3p)
- Cho biết sự khác nhau giữa sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính.
- Cho ví dụ về vài loài động vật có thụ tinh ngoài. Tại sao thụ tinh ngoài phải thực hiện trong môi trường nước?
- Cho ví dụ về vài loài động vật có thụ tinh trong. Thụ tinh trong có ưu điểm gì so với thụ tinh ngoài?
- So sánh sinh sản hữu tính ở động vật và thực vật.
3. Bài mới (40p)
|
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của học sinh |
Nội dung cần đạt được |
|
A. Khởi động (3 phút) - Mục tiêu: Tạo tình huống/vấn đề học tập mà HS chưa thể giải quyết được ngay...kích thích nhu cầu tìm hiểu, khám phá kiến thức mới. |
||
|
B. Hình thành kiến thức (30p) |
||
|
* Hoạt động 1: Tìm hiểu về cơ chế điều hoà sinh tinh và sinh trứng |
||
|
GV: treo sơ đồ hình 46.1 SGK. Yếu tố nào điều hoà sự sinh tinh? GV: Nhận xét và chính xác hoá GV: Khi nồng độ testostêrôn quá cao sẽ dẫn đến hiệu quả gì? GV: Yếu tố nào tham gia điều hoà sinh trứng? GV: nhận xét và chính xác hoá. GV: Tại sao trứng có thể rụng theo chu kì kinh nguyệt? |
HS: hoạt động nhóm, trả lời câu hỏi mục, sau đó lên bảng chỉ vào sơ đồ và báo cáo kết quả. HS: nhóm HS khác nhận xét và bổ sung. HS: Nghiên cứu thông tin SGK, thảo luận và trả lời. HS: Hoạt động nhóm trả lời câu hỏi phần, sau đó báo cáo kết quả. HS: Nhóm học sinh khác nhận xét và bổ sung. HS: Nghiên cứu thông tin SGK, thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi. |
I. CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA SINH TINH VÀ SINH TRỨNG 1. Cơ chế điều hoà sinh tinh - Khi có kích thích, vùng dưới đồi tiết ra hoocmôn GnRH kích thích tuyến yên tiết FSH và LH: + FSH: kích thích ống sinh tinh sản sinh tinh trùng. + LH kích thích tế bào kẽ (TB lêiđich) sản xuất testostêrôn, testostêrôn kích thích sản sinh ra tinh trùng. - Khi nồng độ testosteron trong máu tăng cao gây ức chế ngược, vùng dưới đồi và tuyến yên giảm tiết GnRh, FSH và LH. 2. Cơ chế điều hoà sinh trứng - Khi có kích thích, vùng dưới đồi tiết ra hoocmôn GnRH kích thích tuyến yên tiết FSH và LH: - FSH kích thích nang trứng phát triển và tiết ra Ơstrôgen. - LH làm trứng chín, rụng và tạo thể vàng, thể vàng tiết prôgestêrôn và ơstrôgen. + Prôgestêrôn và ơstrôgen làm cho niêm mạc dạ con phát triển dày lên. - Khi nồng độ prôgestêrôn và ơstrôgen trong máu tăng cao gây ức chế ngược, vùng dưới đồi và tuyến yên giảm tiết GnRh, FSH và LH. |
|
* Hoạt động 2: Ảnh hưởng của thần kinh và môi trường sống đến quá trình sinh tinh và sinh trứng. |
||
|
GV: Hệ thần kinh và môi trường ảnh hưởng tới quá trình sản sinh tinh trùng và quá trình sản sinh trứng? GV: Nhận xét bổ sung để hoàn thiện kiến thức. |
HS: Nghiên cứu thông tin SGk và trả lời. |
II. ẢNH HƯỞNG CỦA THẦN KINH VÀ MÔI TRƯỜNG SỐNG ĐẾN QUÁ TRÌNH SINH TINH VÀ SINH TRỨNG. - Căng thẳng thần kinh kéo dài, sợ hãi, lo âu, buồn phiền kéo dài gây rối loạn quá trình trứng chín và rụng, làm giảm sản sinh tinh trùng. - Sự hiện diện và mùi của con đực tác động lên hệ thần kinh và nội tiết, qua đó ảnh hưởng đến quá trình phát triển, chín và rụng của trứng và ảnh hưởng đến hành vi sinh dục của con cái. - Thiếu ăn, suy dinh dưỡng, chế độ ăn không hợp lí gây rối loạn quá trình chuyển hóa vật chất trong cơ thể, ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh và sinh trứng. - Người nghiện thuốc lá, nghiện rượu, nghiện ma túy có quá trình sinh trứng bị rối loạn, tinh hoàn giảm khả năng sinh tinh trùng. |
|
C- CỦng cố Câu 1: Tại sao nữ dưới 19 tuổi không nên sử dụng thuốc tránh thai có chứa nhiều hoocmôn sinh dục nữ hoặc biện pháp triệt sản mà nên chọn sử dụng các biện pháp tránh thai khác? Câu 2: Hệ thần kinh và các nhân tố môi trường ảnh hưởng đến sự sinh tinh trùng và trứng thông qua hệ A. thần kinh. B. tuần hoàn. C. nội tiết. D. sinh dục. Câu 3: Trong cơ chế điều hoà sinh tinh trùng, testostêrôn tiết ra từ A. tế bào kẽ trong tinh hoàn. B. tuyến yên C. vùng dưới đồi D. ống sinh tinh. Câu 4: ở nữ giới, prôgestêron được tiết ra từ A. vùng dưới đồi. B. nang trứng. C. tuyến yên. D. thể vàng. Câu 5: Kích thích ống sinh tinh sản sinh tinh trùng là A. hoocmôn FSH. B. hoocmôn LH. C. hoocmôn GnRH. D. hoocmôn ICSH. |
||
4. Hướng dẫn về nhà
- Trả lời câu hỏi SGK.
- Đọc và tìm hiểu bài mới.
