Bài 35. HOOCMÔN THỰC VẬT
I. MỤC TIÊU.
1. Kiến thức.
- Nêu được khái niệm về hoocmôn thực vật.
- Kể ra được một số loại hoocmôn thực vật và trìnhbày được tác động đặc trưng của chúng tới đời sống thực vật.
- Mô tả được những ứng dụng của hoocmôn trong nông nghiệp đối với từng loại hoocmôn.
2. Kỹ năng.
- Rèn luyện được kĩ năng vận dụng, so sánh và phân tích.
- Hình thành được kĩ năng tự học, làm việc theo nhóm và trình bày trước đám đông.
3. Thái độ.
Giải thích được việc sử dụng các loại hoocmôn trong đời sống thực tiễn.
4. Xác định nội dung trọng tâm của bài : Mục II, III. Hooc môn kích thích và HM ức chế
5. Định hướng các năng lực:
- Năng lực chung : Năng lực giải quyết vấn đề, suy luận lý thuyết; thiết kế và thực hiện theo phương án thí nghiệm, dự đoán; phân tích, khái quát hóa rút ra kết luận khoa học; đánh giá kết quả và giải quyết vấn đề. Năng lực tự học, giải quyết vấn đề, tư duy, tự quản lý, giao tiếp, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ, sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông
- Năng lực chuyên biệt : Vận dụng kiến thức về HM thực vật để giải thích một số hiện tương thực tế, vận dụng vào thực tiễn trồng trọt
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC.
1, Giáo viên.
Trong bài giáo viên sử dụng hình vẽ 35.1, 35.2, 35.3, 35.4 SGK và phiếu học tập.
Phiếu học tập số 1
Hoocmon |
Nơi tổng hợp |
Tác dụng sinh lí |
Au xin(AIA) |
||
Gibêrelin(GA) |
||
Xitôkinin |
Phiếu học tập số 2 :
HM |
Nơi tổng hợp |
Tác dụng sinh lí |
Axit abxixic |
||
Êtylen |
||
Chất diệt cỏ |
Đáp án phiếu học tập số 1
Hoocmon |
Nơi tổng hợp |
Tác dụng sinh lí |
Auxin(AIA) |
Các mô phân sinh chồi ngọn và các lá non; phôi trong hạt. |
- Làm tăng kéo dài tế bào => Kích thích thân, rễ kéo dài, ra rễ bất định. - Tăng ưu thế ngọn, ức chế chồi bên. - Gây hiện tượng hướng động - Phát triển quả, tạo quả không hạt. - Ức chế sự rụng lá, quả, ra rễ. |
Giberilin(GA) |
Các cơ quan đang sinh trưởng như lá non, quả non, hạt đang nảy mầm, phôi đang sinh trưởng. |
- Kích thích phân chia và phân hoá tế bào => thân mọc dài ra, lóng vươn dài. - Phá trạng thái ngủ, nghỉ của hạt. - Kích thích ra hoa, tạo quả không hạt. - Ảnh hưởng đến quang hợp, hô hấp, trao đổi nitơ. |
Xitokinin |
Các tế bào đang phân chia trong rễ, lá non, quả non |
- Kích thích phân chia tế bào mạnh mẽ - Làm yếu ưu thế ngọn, kích thích sinh trưởng chồi bên. - Kìm hãm già hóa - Kích thích nảy mầm, nở hoa. |
Đáp án phiếu học tập số 2
Hoocmon |
Nơi tổng hợp |
Tác dụng sinh lí |
Axit abxixic |
Chủ yếu ở lá, tích luỹtrong các cơ quan già, cơ quan đang ngủ, nghỉ hoặc sắp rụng. |
- Ức chế sinh trưởng mạnh. - Gây rụng lá, quả. - Kích thích đóng khí khổng trong điều kiện khô hạn. - Kích thích trạng thái ngủ, nghỉ của hạt |
Êtylen |
Các mô của quả chín, lá già. |
- Thúc đẩy quá trình chín của quả - Ức chế quá trình sinh trưởng của cây non, mầm thân củ. - Gây rụng lá, quả. |
Chất diệt cỏ |
Tổng hợp nhân tạo. |
Phá vỡ trạng thái cân bằng của các hoocmon => ức chế sinh trưởng của cỏ => diệt cỏ nhưng không ảnh hưởng đến cây trồng |
III, PHƯƠNG PHÁP.
Sử dụng phương pháp dạy học tích cực thảo luận nhóm, kết hợp với hỏi đáp tìm tòi.
IV, TỔ CHỨC GIỜ HỌC
1. Ổn định lớp học (1p)
2. Kiểm tra bài cũ (3p)
Câu 1: Sinh trưởng của thực vật là gì?Phân biệt sinh trưởng thứ cấp với sinh trưởng sơ cấp?
Câu 2: Mô phân sinh là gì? Phân loại mô phân sinh và giải thích sự hình thành vòng năm ở thực vật thân gỗ?
3. Bài mới (40p)
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của học sinh |
Nội dung cần đạt được |
A. Khởi động (3 phút) - Mục tiêu: Tạo tình huống/vấn đề học tập mà HS chưa thể giải quyết được ngay...kích thích nhu cầu tìm hiểu, khám phá kiến thức mới. |
||
B. Hình thành kiến thức (30p) |
||
* Hoạt động 1: Tìm hiểu Khái niệm hooc môn |
||
GV: Yêu cầu học sinh đọc SGK, trao đổi nhóm để trả lời câu hỏi : Hoocmôn thực vật là gì? Nêu đặc điểm của hoocmôn thực vật? |
HS trả lời các câu hỏi, giáo viên phân tích các ví dụ |
I. Khái niệm - Khái niệm: Hoocmôn thực vật là các chất hữu cơ do cơ thể thực vật tiết ra có tác dụngđiều tiết hoạt động sống của cây. - Đặc điểm chung: + Được tạo ra ở một nơi nhưng gây ra phản ứng ở một nơi khác trong cây. + Với nồng độ rất thấp nhưng gây ra những biến đổi mạnh trong cơ thể. + Tính chuyên hoá thấp hơn nhiều so với hoocmôn ở động vật bậc cao. |
* Hoạt động 2: Tìm hiểu các loại hooc môn |
||
+B1: GV.Yêu cầu học sinh đọc SGK và quan sát hình 35.1, 35.2, 35.3 thảo luận nhóm trả lời các câu lệnh SGK và hoàn thiện phiếu học tập: +B3:-GV: Lấy 3 ví dụ và ứng dụng của hoocmôn thực vật trong nông nghiệp? + |
+B2:-HS Thảo luận nhóm trong thời gian 7 phút để hoàn thiện phiếu học tập. GV điều khiển các nhóm thảo luận và hoàn thành bảng theo đáp án. B4:- HS lấy ví dụ. |
II. Các loại hoocmôn - PHT - NL sử dụng ngôn ngữ - NL suy luận lôgic. - NL quan sát hình ảnh, suy luận kiến thức từ tranh hình. - NL hợp tác làm việc nhóm - NL sử dụng ngôn ngữ, trình bày |
* Hoạt động 3: Tìm hiểu tương quan hooc môn thực vật |
||
+B1: Yêu cầu học sinh nghiên cứu SGK, trao đổi nhóm, trả lời: - Nêu mối tương quan giữu hoocmôn ức chế với hoocmôn sinh trưởng? Lấy ví dụ? - Nêu mối tương quan giưũa hoocmôn sinh trưởng với nhau? Lấy ví dụ? +B2: GV nhận xét, bổ sung. |
HS trả lời |
IV. Tương quan hoocmôn thực vật. - Tương quan giưa hoocmôn kích thích với hoocmôn ức chế. VD: SGK. - Tương quan giữa hoocmôn kích thích với nhau. VD: SGK. |
C- Củng cố, mở rộng (7p) - GV hệ thống lại kiến thức trọng tâm về khái niệm, phân loại, vai trò, ứng dụng của các loại hoomôn. Yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi củng cố. - Điều cần tránh trong việc sử dụng hoocmôn thực vật là gì? - Kể 5 ứng dụng của hoocmôn thực vật trong sản xuất nông nghiệp? - Hoocmôn Auxin được sinh ra ở: a. Đỉnh thân, cành. b. Rễ và ngọn. c.Thân cây, d. Cả 3 phương án trên. - Trong sản xuất nông nghiệp, người nông dân cần phải sử dụng hoocmôn thực vật như thế nào để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm? - Tại sao cây lúa nước sâu (lúa ngoi) có thể luôn ngoi lên trên mặt nước khi nước lũ tràn về (25cm/ngày)? |
4. Hướng dẫn học sinh học tập ở nhà.
GV Yêu cầu học sinh về nhà đọc lại bài và phần đóng khung SGK. Chuẩn bị trước cho bài 36 – Phát triển ở thực vật có hoa.