I. PHƯƠNG PHÁP CHUNG
1. Oxi hóa nhẹ ancol bậc 1:
RCH2OH+CuOto→RCHO+Cu+H2O
2. Điều chế qua ancol không bền
- Cộng H2O vào C2H2:
C2H2 + H2O H2SO4, HgSO4, 80oC→ CH3CHO
- Thủy phân este của ancol không bền thích hợp:
CH3COOCH=CH2 + NaOH → CH3COONa + CH3CHO
- Thủy phân dẫn xuất 1,1-đihalogen:
RCHCl2+2NaOHto→RCHO+2NaCl+H2O
*Thủy phân dẫn xuất halogen không no:
R−CH=CHCl+NaOHto→RCH2CHO+NaCl
II. PHƯƠNG PHÁP RIÊNG
+ Fomanđehit được điều chế trong công nghiệp bằng cách oxi hóa metan hoặc metanol nhờ oxi không khí
CH4 + O2 xt,to→ HCHO + H2O
2CH3OH + O2 Ag,600oC→ 2HCHO + 2H2O
+ Oxi hóa etilen là phương pháp hiện đại để sản xuất axetanđehit
2CH2=CH2 + O2 PdCl2,CuCl2→ 2CH3CHO
III. ỨNG DỤNG
a) Fomanđehit được dùng để sản xuất poli (phenol-fomanđehit) (làm chất dẻo) và dùng trong tổng hợp phẩm nhuộm, dược phẩm.
- Dung dịch 37 – 40% fomanđehit trong nước được gọi là fomalin (hay fomon) được dùng để ngâm xác động vật, thuộc da, tẩy uế, diệt trùng, …
b) Axetanđehit chủ yếu được dùng để sản xuất axit axetic