Tuần: |
21 |
CƠ NĂNG |
Ngày soạn: |
|
Tiết: |
20 |
Ngày giảng: |
I- MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Tìm được ví dụ minh họa cho các khái niệm cơ năng, thế năng, động năng.
- Thấy được một cách định tính thế năng hấp dẫn của vật phụ thuộc vào độ cao của vật so với mặt đất và động năng của vật phụ thuộc vào khối lượng và vận tốc của vật. Tìm được ví dụ minh họa.
- Biết được các vật có vận tốc lớn (có Wđ lớn) khi tham gia giao thông nếu gặp sự cố thì việc xử lí sẽ có nhiều khó khăn và các vật nếu rơi từ trên cao xuống sẽ gây nhiều nguy hiểm nghiêm trọng.
2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu…
3. Thái độ:
- Hứng thú học tập bộ môn. Có thói quen quan sát các hiện tượngtrong thực tế vận dụng kiến thức đã học giải thích các hiện tượng đơn giản..
- Có ý thức tuân thủ các qui tắc an toàn giao thông và an toàn lao động.
II- CHUẨN BỊ
Cho mỗi nhóm học sinh: Lò xo được làm bằng thép uốn thành vòng tròn. Lò xo đã được nén bởi một sợi dây len, 1 miếng gỗ nhỏ, 1 bao diêm
Cả lớp: Tranh phóng to mô tả thí nghiệm (hình 16.1a, b SGK). Tranh phóng to hình 16.4 (SGK), 1 hòn bi thép, 1 máng nghiêng, 1 miếng gỗ, 1 cục đất nặn
III- HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
Họat động 1: Tổ chức tình huống học tập (5 phút)
- Kiểm tra: nêu định nghĩa, công thức, đơn vị tính công suất.
- Giới thiệu bài mới: SGK
Tìm hiểu khái niệm cơ năng (3 phút)
Họat động của giáo viên |
Họat động của học sinh |
Nội dung ghi bảng |
Gv thông báo khái niệm cơ năng |
I. Cơ năng: SGK |
Họat động 2: Hình thành khái niệm thế năng (15 phút)
GV: - Treo tranh vẽ hình 16.1 SGK. Quả nặng A đứng yên trên mặt đất do đó không có khả năng sinh công. - Nếu đưa quả nặng A lên một độ cao nào đó thì vật có khả năng sinh công hay không? Từ đó rút ra vật có cơ năng không? GV: Nếu vật A ở vị trí càng cao thì cơ năng của vật như thế nào? GV: Thế năng của vật khôngnhững phụ thuộc vào vị trí của vật so với mặt đất mà còn phụ thuộc vào cả khối lượng của vật. Thông báo phần chú ý trong SGK GV: Giới thiệu dụng cụ thí nghiệm GV: Cho HS dự đoán kết quả xảy ra, sau đó HS làm TN, cung nhau quan sát hiện tượng và trả lời C2. GV: Nếu nén lò xo nhiều thì hiện tượng xảy ra như thế nào? Và hiện tượng đó chứng tỏ được điều gì?Thế năng phụ thuộc vào độ biến dạng của lò xo gọi là thế năng đàn hồi. |
HS:Trả lời C1. HS:Trao đổi nhóm để trả lời. HS:Tiến hành TN nén lò xo bằng cách kéo dây, cài chốt và đặt lên vật một miếng gỗ. |
II. Thế năng 1.Thế năng hấp dẫn - Khivật nằm trên mặt đất thì thế năng hấp dẫn của vật bằng 0. - Thế năng phụ thuộc: + Độ cao + Khối lượng 2. Thế năng đàn hồi * Nhận xét: Lò xo bị nén càng nhiều thì công do lò xo sinh ra càng lớn, vì vậy thế năng càng lớn. |
Họat động 3: Hình thành khái niệm động năng (17 phút)
GV: Giới thiệu dụng cụ TN. Quan sát TN, trả lời C3, C4, C5 GV: Vậy động năng phụ thuộc vào những yếu tố nào? GV: Hướng dẫn HS làm TN thả quả cầu A lăn trên máng nghiêng ở vị trí 2 cao hơn vị trí 1 tới đập vào B, đáng dấu quãng đường di chuyển của B, so sánh với quãng đường đi được ở TN 1. C7, C8. GV: Vậy động năng của vật phụ thuộc vào những yếu tố nào? HS: Trả lời GV: Vậy động năng và thế năng là hai dạng của cơ năng. Một vật có thể vừa có động năng vừa có thế năng. Cơ năng = động năng + thế năng. Các vật có vận tốc lớn (có Wđ lớn) khi tham gia giao thông nếu gặp sự cố thì việc xử lí sẽ? Vì sao một vật nếu rơi từ trên cao xuống sẽ gây nhiều nguy hiểm nghiêm trọng? Nêu các giải pháp khắc phục các sự cố trên? |
HS: Tiến hành TN, cho quả cầu A lăn trên máng nghiêng đập vào khúc gỗ B HS:Tiến hành TN và trả lời C6 HS:Đọc và làm TN 3. Thảo luận và trả lời |
III. Động năng 1.Khi nào vật có động năng - TN1: ( hình 16.3 SGK) Cơ năng của vật có được do chuyển động gọi là động năng 2. Động năng của vật phụ thuộc vào yếu tố nào? - TN 2: (hình 16.3 SGK) Nhận xét: Động năng của quả cầu A phụ thuộc vào vận tốc của vật. - TN3: Nhận xét: Động năng phụ thuộc vào khối lượng của vật * Kết luận: Động năng phụ thuộc vào: - Vận tốc của vật. - Khối lượng của vật. |
Họat động 4: Vận dụng (4 phút)
Gv: yêu cầu Hs trả lời C9, 10
Hướng dẫn về nhà: (1 phút)
Học thuộc phần ghi nhớ (SGK)
Trả lời lại các câu hỏi trong SGK
Làm hết các bài tập trong SBT
Đọc thêm mục “Có thể em chưa biết”
Đọc trước bài 17 (SGK).