Giáo án GDCD 9 Bài 12: Quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân mới nhất

Hoạt động của thầy - Trò

Nội dung cần đạt

Hoạt động 1: Tìm hiểu những thông tin của phần đặt vấn đề.

GV: Tổ chức cho HS thảo luận.

HS: chia lớp thành 3 nhóm hoặc thảo luận theo tổ.

GV: cho HS đọc các thông tin trong phần đặt vấn đề.

1. Những sai lầm của T, M và H trong hai câu truyện trên?

HS: thảo luận…….

? Hậu quả của việc là sai lầm của MT?

Hậuquả: T làm việc vất vả, buồn phiền vì chồng nên gầy yếu.

- K bỏ nhà đi chơi ko quan tâm đến vợ con.

2. Em suy nghĩ gì về tình yêu và hôn nhâ trong các trường hợp trên?

HS: trả lời….

? Hậu qủa việc làm sai lầm của M-T?

* Hậu quả:

* Hậu quả: M sinh con giá vàvất vả đến kiệt sức để nuôi con.

- Cha mẹ M hắt hủi, hàng xóm, bạn bè chê cười…

3. Em thấy cần rút ra bài học gì?

HS: thảo luận trả lời…

HS : Cử đại diện trình bày.

GV: kết luận phần thảo luận.

- ở lớp 8 các em đã học bài “quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình”

- Lớp 9 đã trang bị cho các em những quan niệm, cách ứng xử đúng đắn trước vấn đề tình yêu và hôn nhân đang đặt ra trước các em.

Thảo luận quan niêm đúng đắn về tình yêu và hôn nhân.

GV: Tổ chức cho HS thảo luận cả lớp.

HS: cả lớp trao đổi.

1. Em hiểu thế nào là tình yêu chân chính? Nó dựa trên cơ sở gì?

HS: …………

2. Những sai trái thường gặp trong tình yêu?

- Thô lỗ, cẩu thả trong tình yêu.

- Vụ lợi, ích kỉ.

- Yêu quá sớm.

- Nhầm tình vbạn vời tình yêu.

3. Hôn nhân đúng pháp luật là như thế nào?

HS:…………

4. Thế nào là hôn nhân trấi pháp luật?

GV: Kết luận: định hướng cho HS ở tuỏi THCSvè tình yêu và hôn nhân.

I. Đặt vấn đề:

1. Chuyện của T.

- T học hết lớp 10 đã kết hôn.

- Bố mẹ T ham giầuép T lấy chồng mà ko có tình yêu.

- Chồng T là 1 thanh niên lười biếng, ham chơi, rượu chè.

2. Nỗi khổ của M

- M là cô gái đảm đang hay làm

- H là chàng trai thợ mộc yêu M.

- Vì nể sợ người yêu giận, M quan hê và có thai.

- H giao động trốn tránh trách nhiệm.

- Giai đình H phản đối ko chấp nhận M

* Bài học cho bản thân:

- Xác định đúng vị trí của mình hiện nay là HS THCS.

- Ko yêu lấy chồng quá sớm.

- Phải có tình yêu chân chính và hôn nhân đúng pháp luật quy định.

1. Cơ sở của tình yêu chân chính:

- Là sự quyến luyếncủa hai người khác giới.

- Sự đồng cảm giữa hai người.

- Quan tâm sâu sắc, chân thành tin cậy, tôn trọng lẫn nhau.

- Vị tha nhân ái, thủy chung.

- Là hôn nhân trên cơ sở của tình yêu chân chính.

- Vì tiền, dục vọng, bị ép buộc….

Hoạt động của thầy - Trò

Nội dung cần đạt

Hoạt động 1 : Tìm hiểu nội dung bài học

GV: Tổ chức cho HS thảo luận.

HS: thảo luận các câu hỏi sau:

? Hôn nhân là gì?

HS: trả lời….

GV: giải thích từ liên kết đặc biệt.

GV: nhắc lại thế nào là tình yêu chân chính.

HS: phát biểu theo nội dung bài học:

- Là sự quyến luyến của hai người khác giới

- Sự đồng cảm giữa hai người.

- Quan tâm sâu sắc chân thành.

- Vị tha nhân ái, chung thủy….

GV: yêu cầu HS đọc nội dung phần 2.

? Em hãy trình bày những nguyên tắc cơ bản của hôn nhân nước ta?

HS: ………..

GV: Đọc một số điều khoản trong sổ tay hiến pháp 1992.

? Vậyquyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân như thế nào?

HS: trả lời…

GV: Quy định này là tối thiểu. Do yêu cầu của kế hoạch hóa gia đình, nhà nước ta khuyến khích nam 26, nữ 24 mới kết hôn

? Nhà nước cấm kết hôn trong các trường hợp nào?

HS: trả lời…

? Vậy trách nhiệm của thanh niên HS chúng ta trong hôn nhân như thế nào?

HS:………

Hoạt động 3: Hướng dẫn HS làm bài tập

GV: Yêu cầu HS cả lớp làm bài tập SGK

HS: làm việc cá nhân.

Cả lớp trao đổi, bổ sung ý kiến,

GV: Thống nhất ý kiến đúng , đánh giá cho điểm

II. Nội dung bài học.

1. Hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa 1 nam và 1 nữ trên nguyên tắc bình đẳng, tự nguyện được pháp luật thừa nhận nhằm chung sống lâu dài và xây dựng 1 gia đình hòa thuận hạnh phúc. Tình yêu chân chính là cơ sở quan trọng của hôn nhân.

2. Những quy định của pháp luật nước ta.

a. Những nguyên tắc cơ bản của hôn nhân.

- Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, 1 vợ, 1 chồng, vợ chồng bình đẳng.

- Hôn nhân ko phân biệt dân tộc tôn giáo, biên giới và được pháp luật bảo vệ.

- Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và KHHGĐ.

b. Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân.

- Nam từ 20 tuổi, nữ từ 18 tuổi trở lên

- Kết hôn tự nguyện và phải đăng kí tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Cấm kết hôn trong các trường hợp: người đang có vợ hoặc chồng; mất năng lực hành vi dân sự; cùng dòng máu về trực hệ; có họ trong phạm vi 3 đời; giữa cha mẹ nuôi với con nuôi; bố chồng với con dâu; mẹ vợ với con rể; bố mẹ kế với con riêng; giữa những người cùng giới tính…

- Vợ chồng phải bình đẳng, tôn trọng danh dự, nhân phẩm và nghề nghiệp của nhau.

3. Trách nhiệm của thanh niên HS:

Có thái độ thận trọng, nghiêm túc trong tình yêu và hôn nhân, ko vi phạm quy định của pháp luật về hôn nhân.

III.Bài tập:

Bài 1/43:

-Em đồng ý với những ý kiến: (d), (đ), (g), (h), (i), (k).

- Vì những ý kiến đó dựa trên quan điểm của một tình yêu chân chính. Trong đó thể hiện trách nhiệm của mỗi người trong gia đình dựa trên quy định của pháp luật.

Bài 2/43:

-Trường hợp trên thường diễn ra ở miền núi và các vùng sâu vùng xa. Nguyên nhân do thiếu hiểu biết, do ít học và tư tưởng lạc hậu.

Bài 3/43:

- Hậu quả:

+ Chưa đủ điều kiện chăm lo và xây dựng gia đình đầy đủ, toàn diện.

+ Sức khỏe không đảm bảo, thiếu hiểu biết về giới tính và sức khỏe sinh sản

+ Tâm lí chưa ổn định và sẵn sàng bước vào cuộc sống mới

+ Thiếu sự chia sẻ và đồng cảm lẫn nhau giữa vợ - chồng, dễ dẫn tới mâu thuẫn, xung đột và gia đình tan vỡ.

+ Trở thành gánh nặng cho gia đình.

+ Tảo hôn là vi phạm pháp luật về hôn nhân, ảnh hưởng tới con cái, gây hậu quả xấu với xã hội.

Bài 4/43:

-Ý kiến của gia đình Lan và Tuấn là đúng.

-Bởi 2 người tuy đủ tuổi kết hôn nhưng sự nghiệp, công việc chưa có, do vậy không thể đảm bảo cho hạnh phúc bền vững sau khi đã kết hôn.

Bài 5/44:

- Lí do “tự do lựa chọn” của anh Đức và chị Hoa trong trường hợp này là không đúng, vì họ đã vi phạm khoản 13, điều 8, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000: Cấm kết hôn những người có họ trong phạm vi ba đời.

- Việc tự do lựa chọn bạn đời phải dựa trên quy định của pháp luật về hôn nhân.

- Nếu anh Đức và chị Hoa cứ cố tình lấy nhau thì cuộc hôn nhân của họ không hợp pháp, không được pháp luật thừa nhận; không được gia đình ủng hộ. Và hôn nhân cận huyết con cái sinh ra rất dễ bị dị tật.

Bài 6/44:

- Việc làm của mẹ Bình là sai, vì Bình chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định của pháp luật. Đồng thời đây là cuộc hôn nhân ép buộc.

- Cuộc hôn nhân này không được pháp luật thừa nhận, Bình chưa đủ tuổi kết hôn do vậy không thể đăng kí kết hôn hợp pháp và được sự bảo vệ của pháp luật.

- Để có thể thoát ra khỏi cuộc hôn nhân đó, Bình có thể nhờ những người lớn trong họ nói chuyện, khuyên nhủ mẹ mình; đồng thời nhờ Hội phụ nữ can thiệp để giải quyết. Nếu không được thì nhờ pháp luật can thiệp.

Bài 7/44:

-Việc làm của anh Phú là sai, anh Phú đã vi phạm quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân. Đó là: Vợ chồng bình đẳng với nhau, có nghĩa vụ và quyền ngang nhau về mọi mặt trong gia đình. Vợ, chồng phải tôn trọng danh dự, nhân phẩm và công việc của nhau.

Bài 8/44:

- Em không tán thành với quan niệm đó, bởi vì vợ chồng phải có nghĩa vụ tôn trọng, thương yêu, giúp đỡ nhau, sống có đạo đức, có văn hoá.

- Hành động chồng ngược đãi, đánh đập, hành hạ vợ là trái với đạo đức, trái với pháp luật, bị xã hội lên án.

- Chúng ta cần có những hành động bảo vệ những phụ nữ bị bạo hành và có biện pháp xử lí kiên quyết, mạnh tay những hành vi bao lực của người chồng.

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung kiến thức

GV: Tổ chức cho HS thảo luận.

HS: chia lớp thành 3 nhóm hoặc thảo luận theo tổ.

GV: cho HS đọc các thông tin trong phần đặt vấn đề.

1. Những sai lầm của T, M và H trong hai câu truyện trên?

HS: thảo luận

? Hậu quả của việc là sai lầm của MT?

Hậuquả: T làm việc vất vả, buồn phiền vì chồng nên gầy yếu.

- K bỏ nhà đi chơi ko quan tâm đến vợ con.

2. Em suy nghĩ gì về tình yêu và hôn nhâ trong các trường hợp trên?

HS: trả lời….

? Hậu qủa việc làm sai lầm của M-T?

* Hậu quả:

* Hậu quả: M sinh con vàvất vả đến kiệt sức để nuôi con.

- Cha mẹ M hắt hủi, hàng xóm, bạn bè chê cười…

3. Em thấy cần rút ra bài học gì?

HS: thảo luận trả lời…

HS : Cử đại diện trình bày.

GV: kết luận phần thảo luận.

- ở lớp 8 các em đã học bài “quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình”

- Lớp 9 đã trang bị cho các em những quan niệm, cách ứng xử đúng đắn trước vấn đề tình yêu và HN đang đặt ra trước các em.

Hoạt động 3:

Thảo luận quan niêm đúng đắn về tình yêu và hôn nhân.

GV: Tổ chức cho HS thảo luận cả lớp.

HS: cả lớp trao đổi.

1. Em hiểu thế nào là tình yêu chân chính? Nó dựa trên cơ sở gì?

2. Những sai trái thường gặp trong tình yêu?

- Thô lỗ, cẩu thả trong tình yêu.

- Vụ lợi, ích kỉ.

- Yêu quá sớm.

- Nhầm tình vbạn vời tình yêu.

3. Hôn nhân đúng pháp luật là như thế nào?

4. Thế nào là hôn nhân trấi pháp luật?

GV: Kết luận: định hướng cho HS ở tuổi THCS về tình yêu và hôn nhân.

I. Đặt vấn đề:

- T học hết lớp 10 đã kết hôn.

- Bố mẹ T ham giầuép T lấy chồng mà ko có tình yêu.

- Chồng T là 1 thanh niên lười biếng, ham chơi, rượu chè.

- M là cô gái đảm đang hay làm

- H là chàng trai thợ mộc yêu M.

- Vì nể sợ người yêu giận, M quan hê và có thai.

- H giao động trốn tránh trách nhiệm.

- Giai đình H phản đối ko chấp nhận M

* Bài học cho bản thân:

- Xác định đúng vị trí của mình hiện nay là HS THCS.

- Ko yêu lấy chồng quá sớm.

- Phải có tình yêu chân chính và hôn nhân đúng pháp luật quy định.

1. Cơ sở của tình yêu chân chính:

- Là sự quyến luyếncủa hai người khác giới.

- Sự đồng cảm giữa hai người.

- Quan tâm sâu sắc, chân thành tin cậy, tôn trọng lẫn nhau.

- Vị tha nhân ái, thủy chung.

- Là hôn nhân trên cơ sở của tình yêu chân chính.

- Vì tiền, dục vọng, bị ép buộc tình dục

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung kiến thức

GV: Tổ chức cho HS thảo luận.

HS: thảo luận các câu hỏi sau:

? Hôn nhân là gì?

HS: trả lời

GV: giải thích từ liên kết đặc biệt

GV: nhắc lại thế nào là tình yêu chân chính.

HS: phát biểu theo nội dung bài học:

- Là sự quyếnmluyến của hai người khác giới

- Sự đồng cảm giữa hai người.

- Quan tâm sâu sắc chân thành.

- Vị tha nhân ái, chung thủy….

GV: yêu cầu HS đọc nội dung phần 2.

? Em hãy trình bày những nguyên tắc cơ bản cvủa hôn nhân nước ta?

GV: Đọc một số điều khoản trong sổ tay hiến pháp 1992.

GV: đưa ra tình huống gia đình ép gả hôn nhân khi con cái ko đồng ý.

HS: thảo luận.

? Vậyquyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân như thế nào?

GV: Quy định này là tối thiểu. Do yêu cầu của kế họch hóa gia đình, nhà nước ta khuyến khích nam 26, nữ 24 mới kết hôn

? Nhà nước cấm kết hôn trong các trường hợp nào?

HS: trả lời…

GV: Kết hợp giải thích: cùng dòng máu, trực hệ, quan hệ 3 đời…

GV: Yêu cầu HS đọc khoản 12,13 điều 8 trong SGK.

? Vậy trách nhiệm của thanh niên HS chúng ta trong hôn nhân như thế nào?

II. Nội dung bài học.

1. Khái niệm hôn nhân:

Hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa 1 nam và 1 nữ trên nguyên tắc bình đẳng, tự nguyện được pháp luật thừa nhận nhằm chung sống lâu dài và xây dựng 1 gia đình hòa thuận hạnh phúc. Tình yêu chân chính là cơ sở quan trọng của hôn nhân.

2. Những quy định của pháp luật nước ta.

a. Những nguyên tắc cơ bản của hôn nhân.

- Hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, 1 vợ, 1 chồng, vợ chồng bình đẳng.

- Hôn nhân ko phân biệt dân tộc tôn giáo, biên giới và được pháp luật bảo vệ.

- Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và KHHGĐ.

b. Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân.

- Nam từ 20 tuổi, nữ từ 18 tuổi trở lên

- Kết hôn tự nguyện và phải đăng kí tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Cấm kết hôn trong các trường hợp: người đang có vợ hoặc chồng; mất năng lực hành vi dân sự; cùng dòng máu về trực hệ; có họ trong phạm vi 3 đời; giữa cha mẹ nuôi với con nuôi; bố chồng với con dâu; mẹ vợ với con rể; bố mẹ kế với con riêng; giữa những người cùng giới tính…

- Vợ chồng phải bình đẳng, tôn trọng danh dự, nhân phẩm và nghề nghiệp của nhau.

3. Trách nhiệm của thanh niên HS:

Có thái độ thận trọng, nghiêm túc trong tình yêu và hôn nhân, ko vi phạm quy định của pháp luật về hôn nhân

Hoạt động của thầy và trò

Nội dung kiến thức

GV: Yêu cầu HS cả lớp làm bài tập 1 SGK

HS: làm việc cá nhân.

Cả lớp trao đổi, bổ sung ý kiến,

GV: Thống nhất ý kiến đúng , đánh giá cho điểm

GV: yêu cầu HS làm bài tập 6,7 sách bài tập tình huống trang 41

GV: Phát phiếu học tập.

HS: trao đổi thảo luận

III. Bài tập

Bài 1 SGK

Đáp án đúng: D,Đ, G, H, I, K

Bài 6,7