Các dạng bài tập về quá trình phiên mã

Câu 1 Trắc nghiệm

Một chuỗi ADN có trình tự mạch gốc : 5'-ATGGXATXA-3'. Nếu chuỗi này được phiên mã, chuỗi ARN tạo thành sẽ như thế nào?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Áp dụng nguyên tắc bổ sung A-U; G-X; T-A ta có

Mạch mã gốc: 3’- AXTAXGGTA - 5’

mARN             5'-UGAUGXXAU -3 '

Câu 2 Trắc nghiệm

Một đoạn phân tử ADN ở sinh vật nhân thực có trình tự nuclêôtit trên mạch mang mã gốc là: 3'… AAAXAATGGGGA…5'. Trình tự nuclêôtit trên mạch mARN được tổng hợp từ đoạn AND nay là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

Quá trình tổng hợp mARN là quá trình phiên mã, ARN được tổng hợp theo nguyên tác bổ sung A mạch gốc liên kết với U tự do; G mạch gốc liên kết với X tự do, X mạch gốc liên kết với G tự do, T mạch gốc liên kết với A tự do

Từ đó ta có

Mạch mã gốc:             3'… AAAXAATGGGGA…5'

mARN được tổng hợp 5'... UUUGUUAXXXXU…3'

Câu 3 Trắc nghiệm

Trình tự phù hợp với trình tự các nucleotit của phân tử mARN được phiên mã từ 1 gen có đoạn mạch bổ sung  5’ TXGAATXGT 3’ là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

Gen có mạch bổ sung có trình tự như sau: 5’ TXGAATXGT3’

Trình tự nucleotit có trong phân tử mARN là: 5’UXGAAUXGU3’

Câu 4 Trắc nghiệm

Nếu một phân tử mARN có tỉ lệ các loại nucleotit là 15% A, 30% G, 20% U và 35% X. Thì tỉ lệ % các loại nucleotit trong phân tử ADN phiên mã nên mARN đó là bao nhiêu?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

Tính nhanh:

$A = T = \frac{{{r_A} + {r_U}}}{2} = 17,5\% $ ; $G = X = \frac{{{r_G} + {r_X}}}{2} = 32,5\% $

Câu 5 Trắc nghiệm

Một gen dài 2040 Å. Khi gen sao mã 1 lần, đã có 200 rG và 100 rX lần lượt vào tiếp xúc với mạch gốc. Số lượng từng loại nuclêôtit của gen nói trên là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Số nuclêôtit của gen là: N = 2040 : 3,4 × 2 = 1200nu

Số nuclêôtit loại G = rG + rX = 200 + 100 = 300nu

Số nuclêôtit loại A = 600 – 300 = 300 nu

Câu 6 Trắc nghiệm

Một gen của Vi khuẩn dài 510 (nm), mạch 1 có A1: T1: G1: X1= 1:2:3:4. Gen phiên mã tạo ra một mARN có nucleotit loại A là 300. Số nucleotit loại G môi trường cung cấp cho quá trình phiên mã là

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Gen dài 510nm → N= 3000; A1+T1+X1+G1= 1500

→ A1= 150, T1= 300; G1= 450; X1= 600

rA=300 → T gốc = 300 → mạch 1 là mạch gốc số G môi trường cung cấp = X1= 600

Câu 7 Trắc nghiệm

Gen nhân đôi 1 đợt, mỗi gen con sao mã 2 lần, nếu gen dài 5100 Å thì tổng số liên kết cộng hoá trị có trong tất cả các phân tử mARN được tạo ra là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

N = 5100: 3,4. 2 = 3000nu

Số gen con tạo ra là 2^1 = 2

Số mARN tạo thành là 2.2= 4

Số liên kết cộng hóa trị là: (1500 + 1500-1). 4 = 11996

Câu 8 Trắc nghiệm

Một gen có chứa 1350 nuclêôtit và có 20% ađênin. Số liên kết hiđrô bị phá vỡ khi gen sao mã 7 lần bằng:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

A = 270 →G =405

H = 2A + 3G = 540 + 1215 = 1755

Số liên kết H bị phá vỡ sau 3 lần sao mã là 7. 1755 = 12285

Câu 9 Trắc nghiệm

Một gen có tỉ lệ A/G=2/3. Gen này sao mà 1 lần đã lấy của môi trường 450 rU và 750 rA. Số liên kết hiđrô của gen nói trên là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

Số nuclêôtit loại A = (450 + 750) = 1200

Số nuclêôtit loại G = 1200. 3 : 2 = 1800

Số liên kết hiđrô của gen H = 2A + 3G = 7800

Câu 10 Trắc nghiệm

Một gen của vi khuẩn tiến hành phiên mã đã cần môi trường nội bào cung cấp 900U; 1200G; 1500A; 900X. Biết phân tử mARN này có tổng số 2250 nucleotit. Số phân tử mARN tạo ra là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Tổng số ribonucleotit môi trường cung cấp để tổng hợp phân tử mARN là: 900 + 1200 + 1500 + 900 = 4500

Số phân tử mARN được tạo ra là: 4500: 2250=2

Câu 11 Trắc nghiệm

Một gen dài 0,51 micrômet tự nhân đôi 2 lần và mỗi gen con tạo ra đều sao mã 3 lần. Số phân tử mARN được tổng hợp và số đơn phân có chứa trong các phân tử mARN được tạo ra là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

N = 5100: 3,4 × 2 = 3000 nu

Số gen con tạo thành là 2^2 = 4

Số mARN tạo thành là 4 × 3 = 12 phân tử

Số đơn phân có trong mARN là 3000:2.12 = 18000 ribônuclêôtit

Câu 12 Trắc nghiệm

Có 2 gen cấu trúc giống nhau đều tiến hành sao mã một số lần bằng nhau và đã sử dụng của môi trường nội bào 45000 ribônuclêôtit. Biết mỗi gen có 150 vòng xoắn (mỗi vòng xoắn gồm 10 cặp nuclêôtit). Số lần sao mã của mỗi gen nói trên là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: c
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: c
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: c

Số nuclêôtit của gen N = 150 . 20 = 3000 nu

Số nu môi trường cung cấp cho a gen sao mã k lần là: 2. 3000.k:2=45000

→ k = 15

Câu 13 Trắc nghiệm

Gen có G = 20% và 720 nu loại T. Mạch đơn thứ nhất của gen có 39% nuclêôtit loại A. Quá trình phiên mã của gen cần môi trường cung cấp 1872 nu loại U. Mạch khuôn là mạch nào và gen phiên mã mấy lần?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: b
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: b
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: b

Gen có: G = 20% và T = 720 → Vậy X = G = 20% và A = T = 720 nu

G = 20% nên A = T = 30% → X = G = 480 nu

→ Tổng số nu là 2.A + 2.G = 2400 nu

Mạch 1 có A1 = 39% số nu của mạch A1 = 0,39 ×1200 = 468 nu

Ta có U trên mARN bắt cặp bổ sung với A trên mạch mã gốc trong phiên mã

Do đó ta xét 1872 :468 = 4

→ Mạch 1 là mạch mã gốc

Số lần phiên mã là 4 lần

Câu 14 Trắc nghiệm

Một gen thành phần có tỉ lệ giữa các đoạn exon/intron = 2/3. Trong các đoạn mã hóa chứa 6750 liên kết hidro. Phân tử mARN trưởng thành có tỉ lệ A:G:U:X= 1:3:2:4. Số nuclêôtit của gen này là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: d
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: d
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: d

Phân tử mARN trưởng thành có tỉ lệ A:G:U:X= 1:3:2:4

Đặt Am = x, Gm = 3x, Um = 2x, Xm = 4x

Vậy trên các đoạn exon (đoạn mã hóa) của gen có số lượng nu:

A = T = Am + Um = 3x

G = X = Gm + Xm = 7x

Số liên kết H của các đoạn mã hóa là (2A + 3G) = 27x = 6750

Vậy x = 250

Số nuclêôtit của các đoạn exon là: 2.10.x = 5000.

Exon/Intron = 2/3 → Số nuclêôtit của gen là: 5000 + 5000:2 × 3= 12500 nuclêôtit

Câu 15 Trắc nghiệm

Trên một phân tử mARN có hiệu số giữa các loại ribonucleotit như sau: A-U=450, X-U=300. Trên mạch khuôn của nó có T - X=20% số nuclêôtit của mạch. Biết gen tổng hợp ra mARN dài 5100 Å. Số lượng nuclêôtit loại A của mARN là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

A - U = 450 → U = A - 450

X – U = 300 → X = 300 + U = A - 150

Trên mạch khuôn: T - X = 20% số nu của mạch.

→ Trên mARN có A - G = 20% số nu của mARN.

Gen tổng hợp ra mARN dài 5100 Å có tổng số nu là 5100: 3,4 × 2 = 3000 nu

→ Trên mARN có tổng số nu là 1500 ribonu.

Vậy A - G = 300 G = A - 300

Có A + U + G + X = 1500

Thay U, G, X, ta có

A + A - 450 + A - 300 + A - 150 = 1500

→ A = 600

Câu 16 Trắc nghiệm

Nếu mã gốc có đoạn: 3’TAX ATG GGX GXT AAA 5’ thì mARN tương ứng là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

ARN polimerase tổng hợp mARN theo chiều từ 5’-3’ nên mã gốc có đoạn: 3’TAX ATG GGX GXT AAA 5’ thì mARN tương ứng là 5’ AUG UAX XXG XGA UUU 3’.

Câu 17 Trắc nghiệm

Cho đoạn mạch gốc của gen là: 3’ AGX TTA GXA 5’, đoạn mARN tương ứng do gen này tổng hợp là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Mạch mã gốc của gen: 3’ AGX TTA GXA 5’

→ mARN: 5’ UXG AAU XGU 3’.

Câu 18 Trắc nghiệm

Trình tự sau đây được ghi trong ngân hàng dữ liệu gen là một phần của lôcut mã hoá trong một bộ gen:

5'...AGG-AGG-TAG-XAX-XTT-ATG-GGG-AAT-GXA-TTA-AAX-...3'.

Bộ ba ATG được in đậm là bộ ba mở đầu của gen ở locut này. Trình tự nào dưới đây có thể là một phần của mARN được sao mã tương ứng với locut đó?

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Ta thấy bộ ba mở đầu gen là: 5’ATG 3’ nên đây là mạch bổ sung.

Mạch mã gốc của gen này có trình tự (tính từ bộ ba mở đầu) 3’ TXX-TXX- …- TAX – XXX- TTA – XGT- AAT….5’

Đoạn mARN có trình tự: 5’…AGG – AGG - … - AUG – GGG – AAU- GXA - …3’

Câu 19 Trắc nghiệm

Một đoạn ADN có trình tự mạch mã gốc như sau:

3’  ATG TAX  GTA GXT…….. 5’.

Hãy viết trình tự các nuclêôtit trong mARN sơ khai được tổng hợp từ gen trên:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Đoạn mạch gốc có trình tự:

3’ ATG TAX GTA GXT…….. 5’.

Đoạn mARN được dịch mã ra:

5’ UAX AUG XAU XGA …….. 3’

Câu 20 Trắc nghiệm

Ở sinh vật nhân sơ, 1 phân tử tARN có tỉ lệ các loại nuclêôtit A:U:G:X=2:3:5:7. Phân tử ADN được dùng làm khuôn để tổng hợp nên phân tử  tARN có tỉ lệ A/G là:

Bạn đã chọn sai | Đáp án đúng: a
Bạn đã chọn đúng | Đáp án đúng: a
Bạn chưa làm câu này | Đáp án đúng: a

Phân tử ARN có ti lệ các loại nuclêôtit là A:U:G:X=2:3:5:7

Phân tử ADN được dùng làm khuôn để tổng hợp có tỉ lệ A/G là: \(\frac{{2 + 3}}{{5 + 7}} = \frac{5}{{12}}\)