Bài tập tổng hợp các quy luật di truyền và tính số loại kiểu gen trong quần thể

Abd = 0,5A× bd= 0,11% → bd= 0,22 <0,25 → là giao tử hoán vị= f/2 → f=44%; P: \(Aa\frac{{Bd}}{{bD}};f = 44\% \)

Tỷ lệ giao tử ABD = Abd = 11%

Cho P lai phân tích: \(Aa\frac{{Bd}}{{bD}} \times aa\frac{{bd}}{{bd}};f = 44\% \to aa\frac{{bd}}{{bd}} = 0,5 \times 0,22 \times 1 = 11\% \)

1,2,4 sai

3 đúng

Thân cao/ thân thấp = 9/7 ; đỏ/ trắng = 3/1 → 3 cặp gen trên 2 cặp NST; giả sử Bb và Dd cùng nằm trên 1 cặp NST.

Tỷ lệ đỏ, cao : A-B-D-= 0,5625 → B-D- =0,75 →bbd d=0,25→ Cây P có kiểu gen \(Aa\frac{{B{\rm{D}}}}{{b{\rm{d}}}}\)

P: \(Aa\frac{{B{\rm{D}}}}{{b{\rm{d}}}} \times Aa\frac{{B{\rm{D}}}}{{b{\rm{d}}}} \to \left( {1AA:2{\rm{Aa:1a}}a} \right)\left( {\frac{{B{\rm{D}}}}{{B{\rm{D}}}}:2\frac{{B{\rm{D}}}}{{b{\rm{d}}}}:1\frac{{b{\rm{d}}}}{{b{\rm{d}}}}} \right)\)

I đúng

II đúng: \(\left( {AA:Aa} \right)\frac{{b{\rm{d}}}}{{b{\rm{d}}}}\)

III đúng. \(\left( {1AA:{\rm{1a}}a} \right)\left( {\frac{{B{\rm{D}}}}{{B{\rm{D}}}}:\frac{{b{\rm{d}}}}{{b{\rm{d}}}}} \right)\)

IV sai, để thu được cây \(aa\frac{{b{\rm{d}}}}{{b{\rm{d}}}}\) thì các cây đem lai: không mang cặp gen đồng hợp trội với xác suất: (3/4)² = 9/16

\(\begin{array}{l}\left( {2{\rm{Aa:1a}}a} \right)\left( {2\frac{{B{\rm{D}}}}{{b{\rm{d}}}}:1\frac{{b{\rm{d}}}}{{b{\rm{d}}}}} \right) \times \left( {2{\rm{Aa:1a}}a} \right)\left( {2\frac{{B{\rm{D}}}}{{b{\rm{d}}}}:1\frac{{b{\rm{d}}}}{{b{\rm{d}}}}} \right)\\ \leftrightarrow \left( {1A:2a} \right)\left( {1B{\rm{D}}:2b{\rm{d}}} \right) \times \left( {1A:2a} \right)\left( {1B{\rm{D}}:2b{\rm{d}}} \right)\\ \to aa\frac{{b{\rm{d}}}}{{b{\rm{d}}}} = \frac{9}{{16}} \times \frac{2}{3} \times \frac{2}{3} \times \frac{2}{3} \times \frac{2}{3} = \frac{1}{9}\end{array}\)

Có 8 loại kiểu hình = 2×4 → 3 cặp NST nằm trên 2 cặp NST

Tỷ lệ lặn về 3 tính trạng: \(aa\frac{{b{\rm{d}}}}{{b{\rm{d}}}} = 0,030625 \to \frac{{b{\rm{d}}}}{{b{\rm{d}}}} = 0,1225 \to b{\rm{d}} = 0,35\) là giao tử liên kết, f= 30%

P: \(Aa\frac{{B{\rm{D}}}}{{b{\rm{d}}}} \times Aa\frac{{B{\rm{D}}}}{{b{\rm{d}}}};f = 30\% \)

I đúng.

II đúng, tổng số kiểu gen là 10×3 = 30; số kiểu gen đồng hợp là 2×4 =8; số kiểu gen dị hợp là 30 – 8 = 22

III đúng, có 2 kiểu gen quy định kiểu hình A-: AA; Aa; có 5 kiểu gen quy định B-D-

IV đúng, cây dị hợp 3 cặp gen: \(Aa\left( {\frac{{AB}}{{ab}} + \frac{{Ab}}{{aB}}} \right) = 0,5 \times \left( {2 \times {{0,35}^2} + 2 \times {{0,15}^2}} \right) = 14,5\% \)

Kết quả phép lai:

Tỷ lệ đỏ: hồng:trắng = 9:6:1 → 1 trong 2 gen phải nằm trên NST giới tính

Cánh dài: cánh cụt: 3:1 → P dị hợp về 3 cặp gen,

Nếu 3 gen này PLĐL thì đời con phải có tỷ lệ kiểu hình (9:6:1)(3:1) ≠ đề bài.

Quy ước gen: A-B- mắt đỏ, aaB-/A-bb: mắt hồng, aabb mắt trắng.

D : cánh dài, d cánh cụt. Giả sử A và D cùng nằm trên 1 NST thường, B nằm trên NST X.

Ta có kiểu gen của P về gen B: ${X^B}Y \times {X^B}{X^b} \to 3{X^B} - :1{X^b}Y$

Tỷ lệ con đực mắt trắng, cánh cụt (ad/ad bb)= 2,25% → ad/ad =0,0225:0,25= 0,09 → ad = 0,3 là giao tử liên kết.

Vậy kiểu gen của P là: $\frac{{A{\text{D}}}}{{a{\text{d}}}}{X^B}{X^b} \times \frac{{A{\text{D}}}}{{a{\text{d}}}}{X^B}Y$

F₁ đồng hình → P thuần chủng: \(\frac{{AB}}{{AB}}{X^D}{X^D} \times \frac{{ab}}{{ab}}{X^d}Y \to {F_1}:\frac{{AB}}{{ab}}{X^D}{X^d}:\frac{{AB}}{{ab}}{X^D}Y\)

- F₁ × F₁: (Aa,Bb)X^DX^d × (Aa,Bb)X^DY → F₂: (A-,B-)X^D- + (A-,bb)X^dY = 0,5125.

→  \(\left\{ \begin{array}{l}(A -,B -)0,75 + (A - ,bb)0,25 = 0,5125\\(A - ,B - ) + (A - ,bb) = 0,75\end{array} \right.\) → A-,B- = 0,65; A-,bb = aa,B- = 0,1; aa,bb = 0,15.

I đúng, aa,bb = ♀ab × ♂ab = 0,15 = 0,3 × 0,5 → ♀ab = 0,3 (giao tử liên kết).

→ Tần số hoán vị gen f = 1 – 2 × 0,3 = 0,4 (40%).

II đúng: Tỉ lệ con cái F₂ dị hợp 3 cặp gen \(\frac{{AB}}{{ab}}\)

X^DX^d = (0,3 × 0,5 × 2) × 1/4 = 7,5% = 3/40

III đúng: Tỉ lệ kiểu hình mang 2 tính trạng trội và 1 tính trạng lặn ở F₂:

(A-,B-) X^dY + (A-,bb + aa,B-)X^D- = 0,65 × 1/4 + (0,1 + 0,1) × 3/4 = 31,25% = 5/16

IV đúng: Ở F₂:

- Trong số các cá thể (A-,B-)X^D-, tỉ lệ cá thể \(\frac{{AB}}{{AB}}\)X^DX^D = \(\frac{{0,15 \times {\rm{1/4}}}}{{0,65 \times {\rm{3/4}}}}\) = 1/13; tỉ lệ cá thể không phải \(\frac{{AB}}{{AB}}\)X^DX^D = 1 – 1/13 = 12/13.

- Xác suất = (1/13)¹ × (12/13)¹ ×\(C_2^1\) = 24/169

Gen A và gen B đều có 2 alen nằm trên NST thường nên mỗi cặp gen có \(C_2^2 + 2 = 3\) kiểu gen

Số kiểu gen về tính trạng nhóm máu là  \(C_3^2 + 3 = 6\)

Số kiểu gen có thể có trong quần thể là 3×3×6=54

Thể ba 2n +1

Cây có 7 nhóm gen liên kết

Giả sử xét cặp NST số 1 có 2 alen A, a

Số loại kiểu gen thể ba ở NST số 1 là 4 ( gồm AAA, AAa, Aaa, aaa)

Vậy số loại kiểu gen được tạo ra ở thể 3 ở NST số 1 là

4 x 3⁶

Vậy số loại kiểu gen về đột biến thể 3 của loài là :

4 x 3⁶ x  7 =20412

Ở Thể lưỡng bội, số kiểu gen quy định kiểu hình trội về tất cả các tính trạng: 2¹⁰ = 1024

Thể một: \(C_{10}^1 \times 1 \times {2^9} = 5120\)

Vậy số kiểu gen quy định kiểu hình trội về tất cả các tính trạng: 6144

7=$\left( {2 + C_2^2} \right) + {2^2}$

Tính trạng nằm trên NST giới tính X có alen tương ứng trên Y

Số kiểu gen tối đa trên cặp NST thường chứa gen 1 và gen 2 là  $12 + C_{12}^2$=78

Số kiểu gen tối đa trên cặp XX là $4 + C_4^2$=10

Số kiểu gen tối đa trên cặp XY là 4 x 5 = 20

Số kiểu gen tối đa trong quần thể về 5 gen trên là 78 x (10 +20) = 2340

Số kiểu gen ở gen thứ nhất là : 3 x 4 /2 = 6 kiểu gen

Xét 2 gen còn lại nằm trên NST giới tính

Số kiểu gen ở giới cái là: (4 x 5) x ( 4 x 5 +1) : 2 = 210

Số kiểu gen ở giới đực là : (4 x 5) x 5 = 100

Vậy tổng số kiểu gen xét ở 3 gen của loài động vật này là : ( 210 + 100) x 6 = 1860 kiểu gen

Bộ NST lưỡng bội của loài là 2n.

Nếu có 2 cặp có TĐC ở 1 điểm tạo ra 2^{n +2} = 1024 = 2¹⁰ → n=8.

2n = 16.

Để thu được số loại tinh trùng tối đa thì phải có HVG.

Các loại tinh trùng bình thường: 4×2×2×2 = 32

Trong quá trình hình thành giao tử đực ở một số tế bào cặp nhiễm sắc thể \(\frac{{Ab}}{{aB}}\)không phân li trong giảm phân I giảm phân II diễn ra bình thường:

Số loại tinh trùng đột biến : 7×2×2×2 = 56 (7 gồm có: \(\frac{{Ab}}{{aB}};\frac{{aB}}{{ab}};\frac{{AB}}{{Ab}};\frac{{AB}}{{aB}};\frac{{AB}}{{ab}};\frac{{Ab}}{{ab}};O\))

Tổng số loại tinh trùng là 88.

Ở gà: XX là con trống; XY là con mái

Ta xét tỷ lệ kiểu hình chung:

Tỷ lệ xám/vàng = 9/7 → do 2 cặp gen tương tác bổ sung (Aa; Bb)

Tỷ lệ cao/thấp = 3/1 → cao trội hoàn toàn so với thấp (Dd)

P đều chân cao lông xám mà đời con có 4 kiểu hình → P dị hợp các cặp gen.

Đời con, con đực toàn chân cao → gen quy định tính trạng nằm trên X

Nếu các gen PLĐL thì đời sau sẽ có tỷ lệ kiểu hình: (9:7)(3:1)≠ đề bài → 1 trong 2 gen quy định màu lông và gen quy đình chiều cao cùng nằm trên NST X.

Giả sử Bb và Dd liên kết với nhau

Ở đời con, giới cái có chân cao, lông xám: \(A - X_D^BY = 30\%  \to X_D^B = 0,4\) là giao tử liên kết → f=0,2

P: \(AaX_D^BX_d^b \times AaX_D^BY;f = 20\% \)

Xét các phát biểu:

I sai

II đúng

III đúng, gà trống chân cao, lông xám có kiểu gen thuần chủng ở F₁ chiếm: \(AAX_D^BX_D^B = 0,25 \times 0,5 \times 0,4 = 5\% \)

IV đúng, gà mái chân cao lông vàng: \(\left( {AA;Aa} \right)X_D^bY;aa\left( {X_D^bY:X_D^BY} \right)\)

Ở ong đơn bội có: (3 x 4) x 5 = 60 (kiểu gen)

Ở ong lưỡng bội: [(3 x4) x (3 x 4 +1) : 2] x [5 x 6/2] = 1170 (kiểu gen)

=> Tổng số kiểu gen là: 1170 + 60 = 1230 (kiểu gen) 

Phép lai P: 2 cây đều dị hợp 1 cặp gen giao phấn với nhau → thân cao hoa đỏ F₁ dị hợp tử về các cặp gen.

Các đáp án đưa ra đều có 3 hoặc 4 loại kiểu gen → Không có HVG.

TH₁: Các gen phân li độc lập

P: Aabb × aaBb → thân cao, hoa đỏ F₁: AaBb tự thụ: AaBb × AaBb → (1AA:2Aa:1aa)(1BB:2Bb:1bb) → có 9 loại kiểu hình không giống đáp án đề đưa ra → Loại.

TH₂: Các gen liên kết với nhau

\(\frac{{Ab}}{{ab}} \times \frac{{aB}}{{ab}} \to \) Thân cao hoa đỏ F₁: \(\frac{{Ab}}{{aB}}\) tự thụ: \(\frac{{Ab}}{{aB}} \times \frac{{Ab}}{{aB}} \to 1\frac{{Ab}}{{Ab}}:2\frac{{Ab}}{{aB}}:1\frac{{aB}}{{aB}} \to \) Tỉ lệ kiểu gen 1:2:1.

F₁ xuất hiện kiểu hình lặn về 3 tính trạng → P dị hợp các cặp gen.

F₁ có 1,25% số ruồi mang kiểu hình lặn về 3 tính trạng nhưng kiểu hình này chỉ có ở ruồi đực.

→ Có sự liên kết với giới tính.

F₁ có 24 loại kiểu gen = 3 × 8

→ 1 cặp gen PLĐL tạo 3 kiểu gen; 2 cặp gen nằm trên NST giới tính X, có HVG ở giới cái.

Ta có: \(aa{X^{bd}}Y = 1,25\%  \to {X^{bd}} = \frac{{0,0125}}{{0,25aa \times 0,5Y}} = 0,1\) là giao tử hoán vị.

Kiểu gen của P là: \(AaX_d^BX_D^b \times AaX_D^BY;f = 20\% \)

Ruồi cái trội về 3 tính trạng chiếm tỉ lệ: \(\frac{3}{4}A -  \times \frac{1}{2}{X^{BD}}{X^ - } = \frac{3}{8}\)

Ruồi cái có 5 alen trội:

\(AA{X^{BD}}{X^{Bd}} + AA{X^{BD}}{X^{bD}} = 2 \times \frac{1}{4}AA \times \left( {\frac{1}{2}{X^{BD}} \times 0,4} \right) = \frac{1}{{10}}\)

\(Aa{X^{BD}}{X^{BD}} = \frac{1}{2}Aa \times \frac{1}{2}{X^{BD}} \times 0,1{X^{BD}} = \frac{1}{{40}}\)

→ Tổng là: 1/8.

Trong tổng số ruồi cái có kiểu hình trội về 3 tính trạng ở F₁, số ruồi có 5 alen trội chiếm: \(\frac{1}{8}:\frac{3}{8} = \frac{1}{3}\)

3 cặp gen nằm trên 2 cặp NST → có 2 cặp nằm trên 1 NST.

Giả sử cặp Aa và Bb nằm trên cùng 1 NST, cặp Dd nằm trên NST khác

Phép lai 2 cây dị hợp 3 cặp gen thu được F1 có 12 loại kiểu gen.

Cặp Dd × Dd tạo ra 3 loại kiểu gen

→ Số loại kiểu gen của 2 cặp Aa,Bb là 12/3 = 4 loại

→ kiểu gen P của 2 cặp này là \(\dfrac{{AB}}{{ab}} \times \dfrac{{Ab}}{{aB}}\), liên kết hoàn toàn

Tỷ lệ F1 có 1 alen trội là: \(\left( {\frac{1}{2}Ab \times \frac{1}{2}ab + \frac{1}{2}aB \times \frac{1}{2}ab} \right) \times \frac{1}{4}dd = 12,5\% \)

Ta có F₁ đồng hình → P thuần chủng.

F₂ tỷ lệ kiểu hình của 2 giới là khác nhau → gen quy định màu mắt nằm trên NST giới tính

F₂ phân ly kiểu hình chung là 9:6:1 → có 2 cặp gen quy định màu mắt và PLĐL

Ta quy ước gen:

A –B – Mắt đỏ; A-bb/aaB- : mắt vàng; aabb – mắt trắng

P :AAX^BX^B × aaX^bY → F₁ : AaX^BX^b × AaX^BY→ F₂ (1AA:2Aa:1aa)(X^BX^B: X^BX^b: X^BY: X^bY)

Cho con đực mắt đỏ × con cái mắt đỏ:

(1AA:2Aa) X^BY ×(1AA:2Aa)( X^BX^B: X^BX^b) ↔ (2A:1a)(1X^B:1Y) ×(2A:1a)( 3X^B :1X^b)

→ A-B- =\(\left( {1 - \frac{1}{3}a \times \frac{1}{3}a} \right) \times \left( {1 - \frac{1}{2}Y \times \frac{1}{4}{X^b}} \right) = \frac{8}{9} \times \frac{7}{8} = \frac{7}{9}\)

Aa × aa → 1Aa:1aa.