Đối tượng của bài văn nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi là:
Đối tượng của bài văn nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi:
- Có thể là giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích nói chung.
- Có thể chỉ là một phương diện, thậm chí một khía cạnh nội dung hay nghệ thuật của đoạn trích đó.
Yêu cầu của bài văn nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi là:
Yêu cầu:
- Phải phân biệt được nghị luận về một đoạn trích và nghị luận về một tác phẩm. Nghĩa là tránh việc đề cập tới tất cả các nội dung của tác phẩm còn nội dung của đoạn trích lại sơ lược.
- Tập trung vào đoạn trích nhưng phải biết vận dụng kiến thức của toàn tác phẩm như nội dung tư tưởng, cách kể chuyện, cách sử dụng chi tiết, cách xây dựng nhân vật, các biện pháp tu từ. Nhất thiết phải đặt đoạn văn trong chỉnh thể của tác phẩm mới có cách đánh giá chính xác.
Đáp án nào không đúng trong bước phân tích đề và xác định yêu cầu của đề:
Bước 1: Phân tích đề – xác định các yêu cầu của đề
- Xác định dạng đề.
- Yêu cầu nội dung (đối tượng).
- Yêu cầu vê phương pháp.
- Yêu cầu phạm vi tư liệu, dẫn chứng.
Trong phần mở bài về một đoạn trích , chúng ta cần giới thiệu được:
- Mở bài:
+ Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, đoạn trích văn xuôi cần nghị luận.
+ Giới thiệu vấn đề nghị luận.
Đối với bài văn nghị luận về một đoạn trích, trong phần thân bài, chúng ta cần phải khái quát lại nội dung chính của tác phẩm và đoạn trích trước đó. Đúng hay sai?
Thân bài:
Bước 1: Khái quát tác phẩm trước đoạn trích đó (phân tích qua khoảng 7-8 dòng). Nếu là đoạn đầu thì bỏ qua. (Ví dụ: cảm nhận đoạn văn về cảnh vượt thác trong Người lái đò Sông Đà thì phải khái quát, giới thiệu đoạn trước đó với nội dung: sông Đà hung bạo, hùng vĩ, tính cách nham hiểm, độc dữ của loài thuỷ quái). Sau đó chúng ta nêu vị trí đoạn trích cũng như nêu nội dung đoạn văn ta sắp cảm nhận (nêu khái quát nhất – khoảng 3-4 dòng)
Đối với bài văn nghị luận về một tác phẩm văn học, mở đầu thân bài cần nêu được:
Thân bài: Khái quát về tác giả (phong cách sáng tác), tác phẩm, xuất xứ: (Phần này rất quan trọng vì trong đáp án của Bộ, học sinh làm tốt những yêu cầu này sẽ đạt 0,50 điểm; nếu các em đã đưa phần tác giả lên mở bài thì phần khái quát có thể không cần nữa; hoặc phần khái quát sẽ dùng để nói hoàn cảnh sáng tác).
Khi viết bài văn nghị luận, cần lưu ý những điều gì?
+ Khi hành văn, cần tránh những câu từ sáo rỗng. Cần viết thật cô đọng, giọng văn phải kết hợp được chất lý luận và suy tư cảm xúc.
+ Tránh gạch bỏ quá nhiều trong bài làm, làm bẩn bài làm sẽ gây phản cảm cho người chấm.
+ Để tăng chiều sâu cho bài viết, cần có sự so sánh, đối chiếu giữa nhân vật này, nhân vật kia, tác phẩm này, tác phẩm nọ. Cần đưa một số lời phê bình, nhận định văn học vào trong bài làm. Cần có dẫn chứng thêm ngoài tác phẩm. Những yếu tố vừa nói trên đây sẽ làm cho bài văn của các em thêm phong phú và có chiều sâu, chắc chắn sẽ được giám khảo cân nhắc mà cho điểm cao.
