I. Tìm hiểu chung Cửu Long Giang ta ơi
1. Xuất xứ
- Trích Trời xanh, NXB Văn học, Hà Nội (1960).
2. Bố cục: 2 phần
- Phần 1 (từ đầu…không bao giờ chia cắt): hình ảnh lớp học trong nỗi nhớ của tác giả.
- Phần 2 (còn lại): hình ảnh lớp học trong hiện tại.
II. Giá trị nội dung và nghệ thuật Cửu Long Giang ta ơi
1. Giá trị nội dung
Bài thơ bắt đầu từ hình ảnh chật chội của lớp học để đưa đến hình ảnh rộng lớn của dòng sông Mê Kông, đem đến cho người đọc những hiểu biết về dòng sông cùng con người Nam Bộ và thể hiện tình cảm của tác giả dành cho quê hương, xứ sở Việt Nam.
2. Giá trị nghệ thuật
Thể thơ tự do với kết cấu đặc biệt cùng các biện pháp tu từ: so sánh, ẩn dụ, điệp,...