Bài tập: Phong trào Cần Vương bùng nổ

Nguyên nhân chủ yếu nhất dẫn đến sự thất bại của phong trào Cần Vương là do thiếu đường lối và sự chỉ huy thống nhất. Do đó phong trào dù diễn ra mạnh mẽ nhưng lại không có sự đoàn kết thành một phong trào lớn thống nhất trong cả nước nhất là từ sau khi vua Hàm Nghi bị bắt. Đây cũng là minh chứng cho sự khủng hoảng về đường lối và giai cấp lãnh đạo cuối thế kỉ XIX.

Xét phong trào Cần Vương dựa trên các tiêu chí sau:

- Nguyên nhân bùng nổ: nguyên nhân sâu xa dẫn tới sự bùng nổ của phong trào Cần Vương là do mâu thuẫn giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với thực dân Pháp, tay sai phát triển gay gắt

- Mục tiêu: hướng tới xây dựng một nhà nước phong kiến với vua hiền tôi giỏi

- Lãnh đạo: trong giai đoạn thứ nhất, phong trào đặt dưới sự lãnh đạo của vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết. Tuy nhiên sau khi vua Hàm Nghi bị bắt, phong trào không những không bị dập tắt mà còn phát triển, quy tụ lại thành các cuộc khởi nghĩa lớn, trình độ tổ chức cao. Như vậy Cần Vương chỉ là cái cớ, ngọn cờ để tập hợp lực lượng đấu tranh

- Lực lượng tham gia: các văn thân, sĩ phu phong kiến và đông đảo quần chúng nhân dân.

=> Phong trào Cần Vương là một phong trào yêu nước đứng trên lập phong kiến.

Sự khác biệt cơ bản giữa hai giai đoạn của phong trào Cần Vương là yếu tố lãnh đạo.

- Giai đoạn 1 (từ giữa năm 1885 đến tháng 11-1888): phong trào được đặt dưới sự thong nhất của một triều đình kháng chiến, đứng đầu là vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết.

- Giai đoạn 2 (từ cuối năm 1888 đến năm 1896): không còn đặt dưới sự lãnh đạo của một triều đình thống nhất, yếu tố cần vương mờ dần, thay vào đó là một nhiệm vụ mới - giúp dân cứu nước.

Đoạn trên được trích từ chiếu Cần Vương Tôn Thất Thuyết thay vua Hàm Nghi ban ra vào ngày 13-7-1885. Chiếu Cần Vương tố cáo âm mưu xâm lược Việt Nam của thực dân Pháp, sự phản bội của một số quan lại, tính bất hợp pháp của triều đình Đồng Khánh do Pháp mới dựng lên và khích lệ sĩ phu, văn thân và nhân dân cả nước quyết tâm kháng chiến đến cùng

Ngày 13-7-1885, Tôn Thất Thuyết lấy danh vua Hàm Nghi xuống chiếu Cần Vương, kêu gọi văn thân, sĩ phu và nhân dân cả nước đứng lên vì vua mà kháng chiến -> Đây là phong trào theo khuynh hướng phong kiến với mục tiêu: Đánh đuổi thực dân Pháp, giành độc lập dân tộc, lập lại chế độ phong kiến.

“Lòng yêu ước của Tôn Thất Thuyết không chấp nhận một sự thỏa hiệp nào, ông ta xem quan lại chủ hòa như kẻ thù của dân tộc”. 

Tôn Thất Thuyết là quan thuộc phái chủ chiến, đối lập với phái chủ hòa trong triều đình nhà Nguyễn, là người thay vua Hàm Nghi ra “Chiếu Cần vương” để kêu gọi nhân dân giúp vua cứu nước.

- Đáp án A loại vì thực tế không có điều này.

- Đáp án B đúng vì phong trào Cần vương có sự ủng hộ của những người trong phái chủ chiến trong triều đình và sự ủng hộ của đông đảo quần chúng nhân dân.

- Đáp án C loại vì chưa đầy đủ.

- Đáp án D loại vì phong trào không có sự ủng hộ của triều đình Mãn Thanh.

Phong trào Cần Vương cuối thế kỉ XIX ở Việt Nam bùng nổ sau khi thực dân Pháp cơ bản hoàn thành xâm lược Việt Nam.

Phong trào Cần vương cuối thế kỉ XIX ở Việt Nam bùng nổ sau khi triều Nguyễn kí với Pháp bản Hiệp ước Hácmăng.

Phong trào Cần vương cuối thế kỉ XIX ở Việt Nam bùng nổ sau khi triều đình Huế kí với Pháp bản Hiệp ước Patơnốt.

Phong trào Cần Vương cuối thế kỉ XIX ở Việt Nam bùng nổ sau khi phái chủ chiến phản công quân Pháp tại Huế thất bại.