Bài toán 1: Một ô tô đi được quãng đường \(84km\) với vận tốc \(42\) km/giờ. Tính thời gian ô tô đi quãng đường đó.
Giải:
Thời gian ô tô đi là:
\(84:42 = 2\) (giờ)
Đáp số: \(2\) giờ.
Nhận xét: Để tính thời gian đi của ô tô ta lấy quãng đường đi được chia cho quãng đường ô tô đi được trong \(1\) giờ hay vận tốc của ô tô.
1. Cách tính thời gian
Muốn tính thời gian ta lấy quãng đường chia cho vận tốc.
Gọi vận tốc là \(v\), quãng đường là \(s\), thời gian là \(t\), ta có:
\(t = s:v\)
Chú ý:
- Đơn vị của thời gian sẽ tương ứng với đơn vị của quãng đường và vận tốc, ví dụ quãng đường có đơn vị là km, vận tốc có đơn vị đo là km/giờ thì thời gian có đơn vị là giờ; …
- Đơn vị của quãng đường và vận tốc phải tương ứng với nhau thì mới thực hiện được phép tính chia để tìm thời gian.
Ví dụ quãng đường có đơn vị là \(m\), vận tốc có đơn vị là km/giờ, muốn tìm thời gian có đơn vị là giờ thì ta phải đổi quãng đường ra đơn vị là \(km\) rồi mới áp dụng quy tắc để tính thời gian; hoặc phải đổi vận tốc từ ra đơn vị km/giờ ra đơn vị là m/giây, hay m/phút, … từ đó áp dụng quy tắc sẽ tính được thời gian tương ứng có đơn vị giây hoặc phút .
- Một số công thức cần nhớ:
+) Thời gian đi = thời gian đến – thời gian khởi hành – thời gian nghỉ (nếu có).
+) Thời gian đến = thời gian khởi hành + thời gian đi + thời gian nghỉ (nếu có).
+) Thời gian khởi hành = thời gian đến – thời gian đi – thời gian nghỉ (nếu có).
Ví dụ 1: Một ca nô đi với vận tốc \(38\) km/giờ trên quãng đường sông dài \(114km\). Tính thời gian đi của ca nô trên quãng đường đó.
Phương pháp: Muốn tính thời gian ta lấy quãng đường chia cho vận tốc
Cách giải:
Thời gian đi của ca nô là:
\(114:38 = 3\) (giờ)
Đáp số: \(3\) giờ.
Ví dụ 2: Trên quãng đường dài \(2km\), một người chạy với vận tốc \(8\) m/giây. Hỏi người đó chạy quãng đường đó hết bao nhiêu giây?.
Phương pháp:
Đơn vị của quãng đường và vận tốc phải tương ứng với nhau thì mới thực hiện được phép tính chia để tìm thời gian.
Theo đề bài quãng đường có đơn vị \(km\),vận tốc có đơn vị m/giây, muốn thời gian có đơn vị là giây thì quãng đường phải có đơn vị là \(m\). Ta đổi quãng đường ra đơn vị là \(m\) rồi tính thời gian ta lấy quãng đường chia cho vận tốc
Cách giải:
Đổi \(2km = 2000m\)
Thời gian chạy của người đó là:
\(2000:8 = 250\) (giây)
Đáp số: \(250\) giây.
2. Một số dạng bài tập
Dạng 1: Tìm thời gian khi biết quãng đường và vận tốc
Phương pháp: Muốn tính thời gian ta lấy quãng đường chia cho vận tốc.
Lưu ý: Các đơn vị của vận tốc, quãng đường và thời gian phải tương ứng với nhau, nếu chưa tương ứng thì phải đổi để tương ứng với nhau rồi mới áp dụng quy tắc để tính thời gian.
Dạng 2: Tìm thời gian xuất phát hoặc thời gian đến khi biết quãng đường, vận tốc, thời gian thời gian nghỉ (nếu có)
Phương pháp:
- Tìm thời gian đi ta lấy quãng đường chia cho vận tốc.
- Tìm thời gian đến hoặc thời gian xuất phát theo công thức:
+) Thời gian đến = thời gian khởi hành + thời gian đi + thời gian nghỉ (nếu có).
+) Thời gian khởi hành = thời gian đến – thời gian đi – thời gian nghỉ (nếu có).