BÀI 3: CON LẮC ĐƠN
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Nêu được cấu tạo của con lắc đơn, điều kiện để con lắc đơn dao động điều hòa.
- Viết được công thức tính chu kì dao động của con lắc đơn, công thức tính thế năng, cơ năng của con lắc đơn
- Xác định được lực kéo về tác dụng vào con lắc đơn.
- Nêu được nhận xét định tính về sự biến thiên của động năng và thế năng của con lắc khi dao động.
- Nêu được ứng dụng của con lắc trong việc xác định gia tốc rơi tự do.
2.Kỹ năng:
- Giải được các vấn đề có liên quan trong sách giáo khoa và trong tài liệu
3. Thái độ:
- Tích cực hơn trong việc học của mình
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
- Cho học sinh quan sát con lắc đơn.
2. Học sinh:
- Ôn tập kiến thức về phân tích lực.
- Ôn tập lại thế năng của trọng lực.
- Cách tìm vận tốc của con lắc đơn.
- Đọc trước bài học ở nhà.
III. TIẾN TRÌNH DẠY –HỌC
Hoạt động 1 (10 phút): Tìm hiểu con lắc đơn.
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của học sinh |
Nội dung cơ bản |
Giới thiệu con lắc đơn. Yêu cầu học sinh nêu cấu tạo của con lắc đơn. Yêu cầu học sinh xác định vị trí cân bằng của con lắc đơn. Cho con lắc đơn dao động. |
Vẽ hình. Nêu cấu tạo của con lắc đơn. Xác định vị trí cân bằng của con lắc đơn. Quan sát và nhận xét về chuyển động của con lắc đơn. |
I. Thế nào là con lắc đơn? 1. Cấu tạo Gồm một vật nhỏ, khối lượng m, treo vào ở đầu một sợi dây không dãn, có chiều dài l, có khối lượng không đáng kể. 2. Nhận xét Vị trí cân bằng là vị trí mà dây treo có phương thẳng đứng. Kéo nhẹ quả cầu cho dây treo lệch khỏi vị trí cân bằng một góc rồi thả ra ta thấy con lắc dao động xung quanh vị trí cân bằng. |
Hoạt động 2 (15 phút): Khảo sát dao động của con lắc đơn về mặt động lực học.
Hoạt động 3 (10 phút): Khảo sát dao động của con lắc đơn về mặt năng lượng.
Hoạt động 4 (5 phút) : Tìm hiểu cách xác định gia tốc rơi tự do nhờ con lắc đơn.
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của học sinh |
Nội dung cơ bản |
Yêu cầu học sinh trình bày cách làm thí nghiệm với con lắc đơn để xác định gia tốc rơi tự do. |
Trình bày cách làm thí nghiệm với con lắc đơn để xác định gia tốc rơi tự do. |
IV. Ứng dụng: Xác định gia tốc rơi tự do Từ công thức tính chu kì của con lắc đơn: Làm thí nghiệm với dao động của con lắc đơn, đo T và l ta tính được g. |
Hoạt động5 (5 phút): Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà.
Hoạt động của giáo viên |
Hoạt động của học sinh |
- Cho học sinh tóm tắt những kiến thức đã học trong bài. - Yêu cầu học sinh về nhà giải các bài tập 4, 5, 7 trang 17 sgk và 3.8, 3.9 sbt. |
- Tóm tắt lại những kiến thức đã học trong bài. - Ghi các bài tập về nhà. - Giải trước bài tập và câu trắc nghiệm. |