Giải thích câu tục ngữ Lá lành đùm lá rách (16 mẫu)

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  1

Dân tộc Việt Nam ta từ bao đời nay vẫn nổi tiếng với nhiều truyền thống và phong tục tập quán tốt đẹp thể hiện nền văn hiến ngàn đời bền vững của nhân dân ta. Không chỉ đơn thuần thể hiện trong nền nếp sinh hoạt của người dân Việt mà các truyền thống, tinh hoa tốt đẹp còn được đúc kết trong các câu tục ngữ, thành ngữ, trong các tác phẩm văn học dân gian như một món ăn tinh thần, với ý nghĩa lưu giữ và răn dạy các thế hệ đi sau phải biết kế thừa và phát huy. Một trong những truyền thống tốt đẹp và đáng quý của dân tộc ta phải kể đến truyền thống đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau khi hoạn nạn, được thể hiện rất rõ trong câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách".

Nói về hình tượng "Lá lành đùm lá rách" có lẽ xuất phát từ câu chuyện gói bánh của dân tộc ta, khi người ta gói bánh chưng thường bằng bốn lớp lá, lớp này chồng lớp khác, có đôi khi trong một phút sơ sẩy người gói bánh vô tình làm rách lá, thì họ sẽ lót tấm lá ấy ở trong cùng rồi mới bọc các lớp lá lành khác ở bên ngoài. Sở dĩ làm vậy là để chiếc bánh có hình thù đẹp đẽ, đồng thời khi luộc bánh không bị vỡ, nứt. Khi áp dụng vào đời sống, thì dễ mường tượng rằng chiếc là lành tức là những con người có cuộc sống ấm êm, hoàn chỉnh, có của cải, cơm no áo ấm, Còn trái lại chiếc lá rách là tượng trưng cho những kiếp người tạm bợ, nghèo khó, thiếu thốn điều kiện vật chất, tinh thần, đôi lúc là ở trạng thái, rách nát tàn tạ, vô cùng khó khăn, khốn khổ. Như vậy tổng thể kết hợp giữa hai lớp nghĩa trên ta có thể hiểu rằng câu tục ngữ muốn khuyên răn con người phải có tinh thần đoàn kết, biết đưa tay giúp đỡ những người xung quanh khi họ gặp khó khăn, giúp đỡ những mảnh đời bất hạnh, đáng thương. Xuất phát từ tấm lòng nhân ái, yêu thương con người, đồng thời cũng là sự kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam ta từ bao đời nay.

Trong cuộc sống hiện đại, đời sống con người đã vơi dần đi những khó khăn, vất vả, thế nhưng không phải kiếp nhân sinh nào cũng được may mắn, được sinh ra với cuộc sống đầy đủ vật chất, được lớn lên với một thân thể khỏe mạnh, được hưởng nền giáo dục một cách đầy đủ. Trái lại có những đứa trẻ mới 5, 6 tuổi đời đã phải lang thang kiếm sống bên những tờ vé số, những thanh kẹo năm mười ngàn, những tờ báo, và cả những hộp xi đánh giày. Những đứa trẻ bất hạnh ấy đã có một tuổi thơ cơ cực, vất vả không được hưởng tuổi thơ ngây thơ hồn nhiên như những đứa trẻ khác, và có lẽ với những những bộ quần áo sặc sỡ, xinh xắn, những ngày cắp sách tới trường chỉ mãi mãi là giấc mơ không thành hiện thực. Rồi cũng có những cụ già đã 70, 80 tuổi, ở cái tuổi thất thập cổ lai hy, đáng lý phải được quây quần bên con cháu, thì trái lại họ vẫn phải lăn lộn vất vả bên mảnh vườn chật hẹp, bên mấy mớ rau, cải quả của vườn nhà để bòn mót từng đồng tiền nuôi thân, nuôi cả con cháu. Hoặc cũng có những phận đời bước ra đi từ những miền quê nghèo đất cày lên sỏi đá, bươn chải nơi thành phố trong những căn trọ chật hẹp, ẩm thấp, mục nát, làm những công việc vôi vữa nặng nhọc, làm công nhân để chắt chiu dành dụm gửi về cho gia đình. Hoặc đó cũng có thể là những người dân hằng năm phải gánh chịu thiên tai bão lũ, họ không chỉ mất mát về tài sản, vật chất và đau đớn hơn họ còn có thể mất đi cả những người thân yêu nhất trong gia đình,... Điểm chung ở tất cả những kiếp người ấy là sự tàn tạ, đáng thương và khốn khổ vô cùng, họ cũng muốn tìm cho mình một lối thoát cuộc đời cứ mãi mịt mù như vậy. Chúng ta là những con người may mắn có cuộc đời hạnh phúc, dù rằng chưa đến mức giàu có, đại gia gì nhưng mỗi người sống ở trên đời cần có tấm lòng bao dung, nhân hậu, yêu thương và sẵn lòng giúp đỡ những phận đời cơ cực ấy bằng những khả năng mà chúng ta có. Tránh đi những thái độ, dè bỉu coi khinh, xa lánh những người mang phận "lá rách", thay vào đó chúng ta phải biết thấu hiểu, thông cảm và sẻ chia đấy mới là hành động đẹp, mang tính nhân văn, góp phần làm cho xã hội ngày một tươi sáng hơn, khiến cho những con người cùng khổ có thêm niềm tin, động lực để phấn đấu trong cuộc sống. Có câu nói rằng "Bàn tay tặng hoa hồng bao giờ cũng phảng phất hương thơm", có thể hiểu rằng khi chúng ta sẻ chia và cho đi một thứ gì mà không cần nhận lại, nhưng chính bản thân chúng ta cũng đã nhận lại được "hương thơm", ấy là niềm vui, sự thanh thản trong tâm hồn, khiến cho trái tim chúng ta trở nên tươi sáng và yêu đời hơn hẳn. Hơn thế nữa, việc giúp đỡ một ai đó khi học gặp khó khăn chưa bao giờ là việc khó khăn cả, nếu một người buồn bã bạn chỉ cần ở bên an ủi và lắng nghe họ, với một đứa bé bán vé số bạn chỉ cần mua giúp nó một vài tờ vé số để đứa bé ấy có thể về nhà sớm hơn, nếu gặp một bà cụ lang thang bán kẹo, bạn hãy mua giúp bà một thanh kẹo ngọt, hoặc nếu gặp một người ăn xin khốn khổ, thì chỉ một vài ngàn lẻ của bạn có khi cũng đã đủ khiến họ hạnh phúc rồi. Hoặc đối với những nạn nhân của thiên tai bạn có thể đóng góp quần áo cũ, sách vở, lương thực hoặc đơn giản nhất là bạn chỉ cần tiết kiệm năm, mười ngàn tiền một bữa sáng bỏ vào thùng quyên góp, như vậy là bạn đã chia sẻ được một phần nào khó khăn của họ rồi. Bạn thấy đấy việc chia sẻ và giúp đỡ người khác chưa bao giờ là khó khăn, vấn đề nằm ở chỗ bạn có thực sự muốn thực hiện nó bằng tấm lòng bao dung của mình hay không thôi.

Tóm lại "Lá lành đùm lá rách" là một truyền thống văn hóa vô cùng tốt đẹp của dân tộc ta, giáo dục cho con người lòng yêu thương con người, tinh thần đoàn kết dân tộc, biết sẻ chia giúp đỡ những người gặp khó khăn bất hạnh. Mà mỗi thế hệ chúng ta cần phải biết kế thừa và phát huy thật tốt truyền thống cha ông để lại, để làm giàu đẹp tâm hồn, để ít đi những cuộc đời khốn khổ, để thế giới này thêm phần ấm áp hơn.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  2

Từ bao đời nay dân tộc Việt Nam ta luôn tự hào về truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Truyền thông tương thân tương ái, bao bọc lấy nhau đúng như câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách”.

Vậy trước tiên ta phải hiểu thế nào là’’ Lá lành đùm lá rách’’. Lá lành là những người có cuộc sống đầy đủ còn lá rách là những con người nghèo khổ có hoàn cảnh kém may mắn hơn những người khác. Từ đó ông cha ta đã nói về tình thương giữa con người, đưa ra một hình ảnh tự nhiên để nhắn nhủ chúng ta phải biết che chở, nhường cơm sẻ áo với những người có hoàn cảnh khó khăn.

Trong cuộc sống ai cũng muốn có một cuộc sống đầy đủ, no ấm nhưng không phải ai trong số họ cũng đều có được cuộc sống như vậy. Họ phải chật vật kiếm từng bữa cơm qua ngày, họ lo lắng phải chống chọi với nắng, mưa, bão bùng, lo lắng cho cả cuộc sống tương lai của họ, hay cũng có những người ngày ngày lo lắng về căn bệnh luôn rình rập bản thân mình, giành giật giữa sự sống và cái chết, chính vì vậy mà chúng ta phải biết giúp đỡ, giúp họ vượt qua khó khăn mà họ đang phải gánh chịu.

Nói về tinh thần đoàn kết, tấm lòng tương sinh tương ái ông cha ta đã có câu:

"Bầu ơi thương lấy bí cùng

Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”

Hay:

“Nhiễu điều phủ lấy giá gương

Người trong một nước phải thương nhau cùng.”

Tất cả đều nói lên truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Để phát huy truyền thống đó rất nhiều chương trình được tổ chức với ước muốn có thể giúp đỡ, chia sẻ với người nghèo, những người có hoàn cảnh khó khăn như chương trình “Lục Lạc Vàng”, tặng trâu cho những gia đình hộ nghèo, tuy là hành động nhỏ nhưng cũng phần nào sẻ chia phần nào về nỗi lo cơm áo. Các chương trình tổ chức quyên góp ủng hộ đồng bào lũ lụt miền Trung để chia sẻ những mất mát mà bà con phải gánh chịu, đặc biệt các chương trình hỗ trợ học bổng cho các bạn nhỏ không có cơ hội đến trường như bao bạn cùng trang lứa, đó cũng là trao cho các em cơ hội đến trường, cơ hội để bước đến những thành công. “Của ít mà lòng nhiều” đó là tất cả để nói về những người biết nhường cơm sẻ áo, biết lấy cái có của mình để san sẻ cho những người cần nó. Với những người có tấm lòng như vậy là cơ sở để xây dựng một xã hội tốt đẹp, là cơ sở tạo dựng nên sức mạnh đoàn kết dân tộc đẩy lùi được bao cuộc tấn công xâm lược của kẻ thù.

Tuy nhiên cũng có những người vì lợi ích của bản thân mới giúp đỡ người khác hoặc thậm chí còn có những kẻ lợi dụng sự thương cảm của người khác để kiếm lợi cho bản thân mình, luôn ỷ lại, không chịu vươn lên trước những khó khăn. Mỗi việc làm nhỏ, mỗi lời động viên thăm hỏi đều sẽ trở thành những động lực để họ cố gắng, mỗi lần trao đi yêu thương là giúp họ bước gần đến một cuộc sống tốt đẹp.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  3

Những ngày lễ Tết, hội hè ở nước ta, bao nhiêu phụ nữ khéo tay đã gói ghém, làm ra những chiếc bánh ngon, đẹp. Trong vườn, bên ao, họ truyền cho nhau một kinh nghiệm giản dị: Lá lành đùm lá rách. Ta hãy cùng giải thích câu tục ngữ này nhé.

Trước hết, đây là một câu nói rất gợi hình. Lá lành là những chiếc lá còn tươi tốt, nguyên vẹn, chưa bị gió lay hay giập rách. Ngược lại, lá rách là những chiếc lá tả tơi vì gió hoặc các vật cứng va chạm vào. Lá lành đùm lá rách gợi ta liên tưởng đến hành động gói bánh. Trong lúc thiếu lá, nhân dân ta thường đặt lá rách, lá nhỏ vào giữa, trong cùng. Còn bên ngoài chiếc bánh là những chiếc lá tươi xanh, nguyên vẹn.

Câu "Lá lành đùm lá rách" còn gợi ý nghĩa sâu xa hơn. Lá lành tượng trưng cho hình ảnh những người có cuộc sống yên lành: có tiền của, no ấm hoặc mạnh khỏe. Ngược lại, lá rách ví với những người nghèo khổ, đói rét, đau ốm hoặc hoạn nạn. Như vậy, cả câu "Lá lành đùm lá rách" là một lời khuyên nhủ của người xưa với chúng ta: những người may mắn, mạnh khỏe, no ấm hãy biết cưu mang, giúp đỡ người ốm đau, hoạn nạn, thiếu thốn...

Xã hội hôm nay đã phát triển. Nhưng đâu phải bây giờ đã hết kẻ đói nghèo, khốn khổ, hoạn nạn, do vậy, rất cần sự tương thân, tương ái. Đây là đạo lý làm người và lòng nhân ái cao cả đã trở thành truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta.

Trong xã hội, không ai có thể sống tách biệt một mình mà tồn tại được. Dẫu một người có đầy đủ sức khỏe, tiền bạc nhưng cũng có khi gặp hoạn nạn, sống giữa thiên nhiên lại càng rủi ro hơn vì những thiên tai nghiệt ngã. Dù giàu hay nghèo, lành hay rách, trước một quả bom của giặc ngoại xâm hay một trận thiên tai, thì máu nào cũng đỏ, xương nào cũng trắng. Không ai có thể làm ngơ trước những vết thương và tiếng khóc. Lòng thương yêu, đùm bọc lẫn nhau lúc khó khăn hoạn nạn chính là cơ sở tạo tình đoàn kết, thân ái, ràng buộc chặt chẽ các thành viên trong xã hội. Đó là sức mạnh vô song giúp con người sống qua những ngày ác liệt nhất trong đời:

Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi

Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh

Vẫn vững vàng bà dặn cháu đinh ninh

Bố ở chiến khu bố còn việc bố

Này chớ viết thư kể này, kể nọ...

(Bếp lửa - Bằng Việt)

Suy rộng hơn nữa, câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách" không chỉ là lời khuyên "hãy giúp người" mà thực ra, giúp người chính là giúp mình. Vì sao vậy? Nếu muốn toàn xã hội như một cái bánh thơm ngon thì một chiếc lá lành không làm được gì cả. Chiếc lá lành phải đùm lá rách mới làm cho chiếc bánh chắc và thơm ngon. Vậy khi chiếc lá rách an toàn thì chiếc lá lành cũng bình yên. Hơn nữa, khi ta đem lại hạnh phúc, niềm vui cho người khác cũng chính là lúc lòng ta dâng lên một niềm hạnh phúc như câu danh ngôn nổi tiếng: "Niềm hạnh phúc của một người là đem lại niềm vui cho nhiều người". Thật vậy, qua những lần bão lụt ở miền Trung hoặc lũ lụt ở đồng bằng sông Cửu Long, nhiều người đã dành nhiều thời gian, công sức, tiền của để cứu trợ đồng bào gặp nạn. Họ xem đó là niềm vui vì được chia sẻ nỗi đau cùng đồng bào. Tinh thần tự nguyện ấy thật đáng quý.

Câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách" giản dị mà sâu xa, đơn sơ mà có giá trị lâu bền. Đó là một trong những nền tảng đạo đức của dân tộc Việt Nam, chứa đựng tinh thần nhân ái, nhân bản cao cả. Em sẽ luôn luôn ghi nhớ câu tục ngữ này và thực hiện thật tốt trong mọi hoàn cảnh.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  4

Một trái tim còn đập là trái tim biết yêu thương. Yêu thương con người chính là biểu hiện của chữ "tình" trong cuộc sống. "Tình người là đáng quý". Mọi người sống với nhau là trọng cái "tình", cái "nghĩa". Đó là bản sắc của con người Việt Nam mà ai ai cũng phải thừa nhận. Ngay từ khi còn nhỏ, ta đã được giáo dục về cái lẽ sống ấy. Biết yêu thương con người, biết đồng cảm với những người có hoàn cảnh éo le, bất hạnh, thiếu thốn hơn mình, biết giúp đỡ những mảnh đời bất hạnh khi có thể dù chỉ nhỏ thôi cũng đủ để họ có một hi vọng lớn vào tương lai. Quả là thật đúng với tinh thần của câu nói: "Lá lành đùm lá rách" của thế hệ đi trước để lại.

Đặc điểm chung của dòng văn học dân gian Việt Nam đó là hình ảnh được sử dụng để miêu tả hết sức bình dị, gần gũi với người dân. Trong câu nói này, người dân, những người lao động đã sử dụng hình ảnh "chiếc lá" để ví von, ẩn dụ cho cái ý nghĩa sâu thẳm bên trong. Thực sự rất thâm thúy! Hình ảnh chiếc "lá lành" và "lá rách" thực sự rất dễ để người nghe liên tưởng, tưởng tượng và thấu hiểu. Lá ở trên cành có cái lành cái rách giống như con người trong xã hội có kẻ giàu người nghèo, có những mảnh đời cơ cực bất hạnh. Lá rách là chiếc lá dễ bị tổn thương nhất trên cây. Chỉ cần một chút gió mạnh mưa giông, chiếc lá ấy cũng có thể rớt xuống lìa cành. Cũng giống như những mảnh đời éo le trong xã hội là những thành phần dễ bị tổn thương nhất. Họ không đủ sức để chống trọi với những sóng gió của cuộc đời. Một chiếc lá ngay từ khi mới mọc chồi đâu muốn trở thành chiếc lá rách yếu ớt.

Con người ngay từ khi sinh ra cũng đâu muốn mình trở thành kẻ yếu thế. Nhưng những nhân tố khách quan đã đẩy họ đến bước đường đó. Có thể là họ đã gặp rất nhiều những sóng gió trước đây và không còn đủ sức để chống chọi thêm được nữa. Có thể là ngay từ đầu cuộc sống của họ đã khó khăn nhưng ngày càng khó khăn thêm mà không có lối thoát. Câu nói "lá lành đùm lá rách" được lấy từ hình ảnh những chiếc lá cứ đan xen vào nhau, không tách rời. Cứ tầng tầng lớp lớp lá đan vào nhau che phủ cả một khoảng nắng trên sân. Ít ai có thể thấy được những chiếc lá rách. Từ "đùm" có nghĩa là đùm bọc, chở che, bảo vệ. Câu nói này ngụ ý, hãy biết cảm thông, giúp đỡ khi có thể với những người có hoàn cảnh éo le hơn mình. Bởi cuộc sống là cho đi đâu chỉ nhận về.

Người với người sống với nhau là để yêu thương. Hơn ai hết, những người bất hạnh cũng muốn mình có một tương lai tốt đẹp. Không ai muốn mình cứ đắm chìm mãi trong bất hạnh, mệt mỏi, chán trường. Nên nếu có thể hay dang rộng vòng tay giúp đỡ họ. Dù chỉ nhỏ thôi như một lời động viên an ủi cũng có thể làm họ cảm thấy vững tin, hy vọng vào tương lai tươi sáng. Ở Việt Nam chúng ta, có rất nhiều hoạt động được thực hiện trên tinh thần đó. Nhỏ nhất có thể nói đến như hoạt động phát cơm tại các bệnh viện của đội sinh viên tình nguyện. Lớn hơn có thể nói đến những mạnh thường quân chung sức ủng hộ cho những mảnh đời cơ cực, éo le, bị bệnh cần một khoản tiền lớn để chữa trị. Tron khuôn khổ nhà trường có thể kể đến các hoạt động nhỏ như mua tăm ủng hộ, quyên góp áo ấm…

Những câu truyện cổ tích ngày xưa mẹ thường hay kể đã rất nhiều lần đề cập đến câu nói này. Chắc hẳn không ai có thể quên những hình ảnh bà tiên giả làm người đi đường nghèo khổ để thử lòng con người và cái kết là người đã giúp đỡ bà sẽ được hạnh phúc trong cuộc sống. Một cốt truyện quen thuộc nhưng ở trong đó là cả một triết lý sâu xa. Đó là cho đi sẽ được nhận về xứng đáng. Có cho thì mới có nhận. Hãy biết yêu thương con người, đồng cảm với mọi người. Bởi lẽ có như vậy thì tâm hồn bạn mới được thanh thản.

Câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách" đã được hình thành và truyền đi truyền lại biết bao đời nay. Nhưng nó vẫn chưa từng mất đi giá trị cũng như ý nghĩa của nó. Câu nói giáo dục con người biết cách san sẻ, sẻ chia khó khăn trong cuộc sống. Ngày nay, với nhịp độ phát triển kinh tế, dường như họ đã quên mất câu nói này. Bên cạnh những tấm gương, những hành động cũng như nghĩa cử đẹp thì lại là những mảng tối trong cách cư xử của con người. Một số bộ phận người trong xã hội bị chai lì cảm xúc và trở nên vô cảm. Thấy những người rơi vào hoàn cảnh éo le thì họ lại cười chê khinh miệt. Không những thế còn có thái độ không tốt với người giúp đỡ họ. Những người như vậy thực sự rất đáng phê phán.

Trong cuộc sống này, luôn có kẻ mạnh người yếu. Những người yếu thế trong xã hội là những người cần được bảo vệ, chở che và cần sự giúp đỡ, cảm thông của mọi người. Hơn ai hết, bạn hãy có một cái nhìn đồng cảm với những mảnh đời kém may mắn trong xã hội này. Và đừng bao giờ dễ dàng thốt ra những lời than vãn về cuộc sống của mình. Bởi lẽ còn rất nhiều người mong muốn có một cuộc sống như bạn. Nên hãy tập vươn lên đừng chùn bước và giúp đỡ mọi người xung quanh nếu có thể nhé.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  5

Những câu tục ngữ được xem là “túi khôn” của nhân loại. Sau những câu văn ngắn gọn, có vần điệu, có lớp nghĩa hiển ngôn hiển hiện rõ ràng là lớp nghĩa hàm ẩn sâu xa. Ở đó, nhân dân ta đã thể hiện kinh nghiệm, tư tưởng, quan điểm, hay đơn giản hơn là những điều quan sát được trong thiên nhiên và sự liên tưởng qua việc quan sát đó. Sự kiện ấy đã xuất hiện trong nhiều câu tục ngữ và nổi bật là câu: “Lá lành đùm lá rách”.

Với những hình ảnh gần gũi, giản dị, câu tục ngữ này dễ dàng tạo nên một ấn tượng riêng trong lòng người đọc. Ngắn gọn thế nhưng câu tục ngữ lại chứa đựng những ba nghĩa chính. Xét về nghĩa đen có người bảo “Lá lành đùm lá rách" là để chỉ một hiện tượng tự nhiên. Trên cây, những chiếc lá lành lặn, mạnh mẽ bao giờ cũng vươn lên và cũng luôn ở phía trên những chiếc lá có đôi chút rách nát, yếu ớt như để che chở, bao học. Tuy đó chỉ là một cái nhìn chủ quan của dân gian xưa về một hiện tượng tự nhiên nhưng nó cũng đã thể hiện tình cảm của họ thời đó. Còn có một cách giải thích khác được lưu truyền. Cách giải thích ấy cho rằng “Lá lành đùm lá rách” là để chỉ những lớp lá khi gói luôn là những chiếc lá không mấy lành lặn rồi mới đến những chiếc lá lành lặn, đẹp đẽ. Cái cách gói ấy đã có từ muôn đời, đến nay đã thành cái lệ, cái tập tục, cái thói quen của những người làm bánh.

Nhưng dù lớp nghĩa đen này có là gì đi nữa thì ẩn sâu trong nó vẫn là một lớp nghĩa bóng đẹp đẽ, sâu xa. Câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” đã thể hiện tinh thần tương thân tương ái, bao bọc, che chở những con người khó khăn hơn, và cả những chiếc lá rách nát, xấu xí để cuộc sống sẽ như một cái cây tươi tốt, đâm chồi nảy lộc. Những ý nghĩ sâu sắc ấy đã dạy cho chúng tôi một bài học về cách làm người, về cách ứng xử trong xã hội, trong cuộc sống này. Qua đó mỗi người cũng đã tự thấy được bổn phận, trách nhiệm của mình là phải bao bọc, chở che cho những con người bất hạnh hơn. Nói đúng ra là phải biết thương yêu, chia sẻ, đùm bọc lẫn nhau để cuộc sống bớt khổ đau, đói nghèo và bất hạnh. Có vậy, mối quan hệ giữa con người trong xã hội mới đúng nghĩa “đồng bào” mà cha ông xưa đã răn dạy.

Những câu tục ngữ luôn như vậy, ngắn gọn mà chứa đựng một bài học sâu sắc. Hi vọng rồi đây, vốn kiến thức của em sẽ ngày một dày hơn lên, biết thêm nhiều những câu ca dao, tục ngữ hay như vậy. Chắc chắn em sẽ cố gắng hết mình để nghe lời và thực hiện tốt những gì đã được đúc kết từ mỗi lời dạy đó.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  6

Nhân dân ta không chỉ có lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết mà hơn thế nữa còn có lòng nhân ái, yêu thương con người. Truyền thống đạo lí tốt đẹp đó đã được phát huy, giữ gìn biết bao năm qua và được ông cha ta đúc kết qua câu tục ngữ: “Lá lành đùm lá rách”.

Để có thể hiểu tường tận những điều ông cha ta gửi gắm chúng ta cần tìm hiểu nội hàm ý nghĩa của câu tục ngữ trên là gì. Lá lành tức là những chiếc lá còn nguyên vẹn, còn mới; lá rách là những chiếc lá không còn nguyên vẹn, bị thương, bị thủng. Lá lành phải đùm lấy lá rách, yêu thương và bảo vệ nhau. Nhưng ý nghĩa sâu xa mà tác giả muốn gửi gắm trong câu tục ngữ này chính là lớp nghĩa bóng. Lá lành ở đây là ẩn dụ cho những người có cuộc sống viên mãn, hạnh phúc đủ đầy, còn lá rách là ẩn dụ cho những người có số phận bất hạnh, cuộc sống nhiều khó khăn. Như vậy, câu tục ngữ muốn gửi gắm đến chúng ta một thông điệp đó chính là những người có điều kiện sống tốt hơn, may mắn hơn hãy mở rộng vòng tay, mở rộng tấm lòng để giúp đỡ những con người nghèo khó, có số phận bất hạnh, để cuộc sống của chúng ta ngày càng tốt đẹp.

Vậy, vì sao chúng ta phải lá lành đùm lá rách, phải yêu thương lẫn nhau. Trước hết yêu thương quan tâm giúp đỡ lẫn nhau là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta đã trải qua hàng ngàn đời. Là thế hệ sau chúng ta cần tiếp nối truyền thống tốt đẹp đó. Thứ hai, trong cuộc sống không phải lúc nào chúng ta cũng gặp điều may mắn, sự hanh thông, mà cũng đôi khi cũng gặp những khó khăn, bất hạnh. Bởi vậy trao đi yêu thương lúc này, chính là cách chúng ta có thể nhận lại tình yêu thương về sau. Cho đi cũng chính là nhận lại. Sống có tình yêu thương, luôn giúp đỡ những người xung quanh sẽ được mọi người tôn trọng, quý mến.

Trong cuộc sống đầy rẫy những bon chen này chúng ta vẫn thấy tình người ấm áp, tỏa rạng khắp nơi. Đợt bão vừa qua đã phá hủy biết bao ngôi nhà ở khu vực miền núi phía Bắc. Rất nhiều nhà hảo tâm, các mạnh thường quân đã ra tay giúp đỡ để cuộc sống bà con dần đi vào ổn định. Sự yêu thương lẫn nhau không phải là điều gì quá to tát, đôi khi chỉ là những hành động rất đỗi nhỏ bé như nói những lời yêu thương, động viên, quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau.

Bên cạnh những người có tấm lòng lương thiên, luôn biết quan tâm giúp đỡ mọi người lại có những kẻ sống thờ ơ, vô tâm. Không có trách nhiệm với xã hội và chính bản thân mình. Khi gặp những người bất hạnh không ra tay giúp đỡ. Gặp một người bị móc túi, thay vì lên tiếng lại sợ hãi đứng nhìn. Gặp một người bị nạn, thay vì gọi cấp cứu lại lấy điện thoại ra quay. Đây là thái độ sống lệch lạc, hành động đáng lên án và loại bỏ.

Là một học sinh, chúng ta cần phải yêu thương, giúp đỡ ông bà, cha mẹ những công việc vừa sức với mình. Luôn rộng lòng yêu thương và tha thứ cho những lỗi lầm của những người xung quanh. Sống như vậy không chỉ đem đến cho bản thân sự thanh thản, bình yên mà còn đem đến niềm vui, sự hạnh phúc cho những người xung quanh ta.

“Lá lành đùm lá rách” là đạo lí sống tốt đẹp của cha ông ta. Trong xã hội hiện đại nhiều giá trị đạo đức bị phai nhạt, bào mòn nên chúng ta cần phải có ý thức giữ gìn và phát huy hơn nữa giá trị đạo đức tốt đẹp này của dân tộc. Tình yêu thương, lòng nhân ái là cái cốt lõi để có được xã hội yên ổn, phát triển.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  7

Dân tộc Việt Nam với lịch sử bốn nghìn năm dựng nước và giữ nước, trong suốt chiều dài lịch sử ấy có những truyền thống tốt đẹp được lưu truyền từ đời này qua đời khác. Một trong số đó là truyền thống yêu thương con người tinh thần tương thân tương ái được thể hiện qua câu tục ngữ: “Lá lành đùm lá rách”.

Như đã nói ở trên, truyền thống yêu thương con người, tinh thần tương thân tương ái, giúp đỡ lẫn nhau lúc khó khăn là một trong những truyền thống lâu đời nhất của dân tộc ta.

Về câu tục ngữ, câu này có hai lớp nghĩa, xét về lớp nghĩa đen là lớp nghĩa mà ta có thể thấy nó hiện ngay trong từng chữ mà chúng ta không cần phải suy luận gì. Lớp nghĩa này có thể hiểu là trong một cây, những chiếc lá lành có thể “che chở” cho những chiếc lá rách nát không lành lặn để cùng nhau vượt qua một trận mưa bão mà chiếc lá rách kia không bị rụng xuống. Từ lớp nghĩa đen này, ta có thể suy ra lớp nghĩa bóng của câu tục ngữ – là lớp nghĩa không hiển thị trực tiếp và người đọc phải tự suy luận ra dựa trên lớp nghĩa đen. Với câu tục ngữ này ta có thể hiểu nghĩa bóng của nó là nói về tình yêu thương, tinh thần tương thân tương ái giúp đỡ nhau lúc gặp khó khăn, hoạn nạn. Những người giàu thì giúp đỡ người nghèo, người đầy đủ thì giúp đỡ người túng thiếu. Cũng có rất nhiều câu ca dao, tục ngữ nói về tinh thần này như câu: “Bầu ơi thương lấy bí cùng/ Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”, hay “Nhiễu điều phủ lấy giá gương/ Người trong một nước phải thương nhau cùng”.

Câu tục ngữ đã trở thành một lối sống cao đẹp của nhân dân ta từ xưa đến nay và luôn được gìn giữ, phát huy qua từng thế hệ. Điều này được thể hiện qua những hành động thiết thực và ý nghĩa như chương trình “Vì người nghèo”, “Lục lạc vàng”, “Vượt lên chính mình” với nội dung đều là giúp đỡ những người nghèo vượt qua khó khăn, thử thách.

Trường em cũng có rất nhiều hoạt động với nội dung này như là khuyên góp quần áo, sách vở ủng hộ những bạn có hoàn cảnh khó khăn ở những vùng dân tộc khó khăn hay vùng sâu vùng xa. Mỗi dịp Tết đến xuân về thì học sinh trong trường và các thầy cô góp tiền để mua quà Tết cho những bạn thuộc diện khó khăn của trường. Đây đều là những hành động nhỏ nhưng rất thiết thực, giúp đỡ một phần nào khích lệ động viên tinh thần giúp họ vững tin hơn trong cuộc sống.

Câu tục ngữ có ý nghĩa rất sâu sắc, đó là tinh thần tương trợ giúp đỡ lẫn nhau khi gặp khó khăn hoạn nạn, đây là một truyền thống tốt đẹp cần được gìn giữ và phát huy.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  8

Trong cuộc sống có rất nhiều những số phận bất hạnh và cần sự giúp đỡ của người khác, lòng tương thân tương ái sẽ luôn luôn được mọi người đánh giá cao, con người với con người cần phải yêu thương và đùm bọc lẫn nhau. Dân tộc ta đã có rất nhiều những truyền thống tốt đẹp để thể hiện được điều đó như lá lành đùm lá rách hay bầu ơi thương lấy bí cùng.

Trong câu tục ngữ này nghĩa đen đơn thuần của nó là nói về chiếc lá lành đùm chiếc lá rách, những chiếc lá to đùm bọc chiếc lá nhỏ, nghĩa đen mang ý nghĩa hiện lên trên bề mặt ngôn từ nhưng ý nghĩa ẩn chứa của nó bên trong câu nói này lại mang những ý nghĩa sâu sắc và sự giáo dục con người một cách mạnh mẽ. Từ xưa đến nay truyền thống này đã được phát huy và ngày càng được củng cố trong đời sống xã hội.Lòng tương thân tương ái giúp đỡ những con người có số phận khó khăn bất hạnh là tấm lòng cao cả và đáng được khen ngợi nhất.Mỗi người chúng ta đã và đang hiểu những điều đó qua cuộc sống và đời sống của mỗi người. Những con người luôn luôn biết yêu thương và chia sẻ đồng cảm với tất cả con người.

Truyền thống tốt đẹp của dân tộc từ xưa đến nay đã được dân tộc ta phát huy và giữ gìn nó trở thành những hình ảnh đẹp và vô cùng cao quý, những hình ảnh mang đậm nét giá trị và những ý nghĩa xã hội sâu sắc. Lòng thương người của con người phải ngày càng được giữ gìn và cần phải có tấm lòng nhân hậu thân ái, giúp đỡ người khác. Mỗi người đều cần phải thể hiện được điều đó qua hành động của mình, lòng thương người và sự đối đãi hợp tình hợp lý giữa con người với nhau, mỗi người cần phải làm được điều đó và nó mới mang một ý nghĩa lý tưởng và giúp đỡ tất cả mọi người.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  9

Theo nghĩa từng chữ, chúng ta nhận thấy quan niệm sống được tàng ẩn trong câu tục ngữ này. Ở câu tục ngữ này nổi lên sự đối lập của hai hình ảnh lá lành và lá rách trong đó các từ lành, rách tạo sự liên hệ tới quần áo và cách đánh giá giàu nghèo của người Việt Nam – nghèo đói hơn nhau cũng chỉ ở tấm áo, manh quần! Vì vậy, trong tiếng Việt lá lành đùm lá rách bao giờ cũng được dùng biểu trưng cho sự nghèo khổ.

“Chồng em áo rách em thương

Chồng người áo gấm xông hương mặc người”

(Ca dao)

Cho nên cũng không nghi ngờ gì về việc khẳng định lá lành trong câu tục ngữ này là hàm chỉ lớp người có đời sống khá hơn so với những người nghèo đói được nói đến trong nhóm từ lá rách. Ngoài ra, các từ lá và đùm trong câu câu tục ngữ lá lành đùm lá rách cũng giả định tới việc cùng chung chia sẻ một vật thể vật chất (lương thực, thực phẩm) nào đấy. Để có một nắm cơm, một chiếc bánh ngon, đẹp khi gói bọc người ta có thể xếp lá rách trong lớp lá lành. Đó là một điều bình thường. Nhưng cái ý nghĩa cần lưu ý, hẳn là lá lành là nơi nương tựa của lá rách trong việc tạo nên một vật thể vật chất gắn liền với đời sống của con người. Cũng vậy, người giàu có thể đùm bọc che chở cho người nghèo để tạo lập cho họ một cuộc sống đỡ khó khăn hơn! Âu đó cũng là cái nghĩa tương thân tương ái ở đời.

Với câu tục ngữ lá lành đùm lá rách, chúng ta nhận thấy một quan niệm giản đơn về cuộc sống giàu nghèo. Nhưng cao hơn thế là cái đạo lý, cái lẽ đời của con người Việt Nam. Ở đâu có cuộc sống đói khổ, ở đâu có hoạn nạn, con người cần có sự thông cảm, tương trợ lẫn nhau, người giàu giúp kẻ nghèo khó, đừng như đèn nhà ai nấy rạng, để rồi mặc cho cái cảnh: kẻ ăn chẳng hết người lần chẳng ra.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  10

Từ bao đời nay, bên cạnh tinh thần yêu nước, tình yêu thương cũng là một trong những sợi dây gắn kết mối quan hệ giữa những con người Việt Nam cùng mang trong tim "dòng máu lạc Hồng". Ông cha ta cũng đã từng khẳng định điều này thông qua câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách". Câu tục ngữ đã thể hiện một bài học vô cùng sâu sắc về tình yêu thương con người, về sự sẻ chia và giúp đỡ nhau trong khó khăn, hoạn nạn.

Như chúng ta đã biết, "lá lành" là những chiếc lá còn nguyên vẹn, tươi xanh, bởi vậy khi liên hệ đến cuộc sống của con người, nó trở thành hình ảnh ẩn dụ cho những người có cuộc sống hạnh phúc, đủ đầy, may mắn. "Lá rách" là những chiếc lá không còn vẹn nguyên, thậm chí đã trở nên xấu xí do tác động của thời tiết hoặc do sâu bọ gây ra. Những chiếc lá rách trở thành biểu tượng cho những con người có cuộc sống bất hạnh, thiếu thốn và kém may mắn. Trên cành cây, những chiếc lá xanh tươi, nguyên vẹn và những chiếc lá xấu xí luôn đan cài vào nhau. Cuộc sống của con người cũng vậy, bên cạnh những người có cuộc sống may mắn, đủ đầy vẫn luôn có những mảnh đời bất hạnh và kém may mắn hơn. Như vậy, câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách" đã thể hiện một bài học mang tính nhân văn cao cả về mối quan hệ giữa người với người: Những con người có cuộc sống may mắn, hạnh phúc cần biết đùm bọc, sẻ chia, giúp đỡ những con người bất hạnh, khó khăn hơn mình.

Sự đùm bọc giữa người với người được thể hiện qua rất nhiều hành động khác nhau. Đó có thể là những việc làm, nghĩa cử hết sức cao đẹp như cứu sống tính mạng của người khác hay giúp đỡ người khác vượt qua những nguy hiểm, khó khăn,.... Đó cũng có thể là những hành động hết sức giản đơn như giúp đỡ một cụ già qua đường, hay lắng nghe, sẻ chia, quan tâm, từ đó thấu hiểu, động viên, truyền thêm sức mạnh để người khác vượt qua,... Dù khác nhau ở hành động nhưng những điều đó đều hết sức cao đẹp và có ý nghĩa vô cùng sâu sắc, cho thấy sức mạnh kì diệu của tình yêu thương .

Khi truyền cho nhau ngọn lửa và hơi ấm của tình yêu thương, con người sẽ dễ dàng vượt qua mọi thử thách và gian nan, nguy hiểm. Năm 1945, sau khi giành được chính quyền từ thực dân Pháp và phát xít Nhật cũng là lúc mà nhân dân ta phải đối diện với muôn vàn khó khăn, đặc biệt là nạn đói với hậu quả là hơn hai triệu người bị chết đói. Nhưng rồi, nhờ tình yêu thương, hàng loạt phong trào mang tính nhân đạo đã được khởi xướng và thực hiện như "Hũ gạo cứu đói", "Một nắm khi đói bằng một gói khi no",... giúp dân tộc ta vượt qua thời kỳ gian nan. Tình yêu thương còn là một trong số những cội nguồn tạo ra tinh thần đoàn kết, bởi khi biết quan tâm, sẻ chia, con người sẽ có sự thấu cảm, thấu hiểu và xích lại gần nhau hơn. Những phong trào quyên góp, ủng hộ đang diễn ra rộng khắp như "Tết ấm tình thương", "Quỹ vì người nghèo", "Ủng hộ nạn nhân chất độc màu da cam",... đã thể hiện sự đồng cảm và làm cho khoảng cách giữa người với người xích lại gần nhau hơn. Đặc biệt, tình yêu thương sẽ đem lại hạnh phúc cho con người. Khi biết cho đi và sẻ chia cũng chính là lúc con người đem hơi ấm của tình thương để sưởi ấm trái tim của những mảnh đời bất hạnh; đồng thời đem lại hạnh phúc cho chính bản thân mình, giống như ai đó đã từng nói rằng: "Được sống trong tình yêu thương là hạnh phúc của con người".

Tuy nhiên, bên cạnh những con người giàu lòng nhân ái, sẵn sàng dang rộng đôi tay để nâng đỡ, đôi vai để san sẻ cùng người khác thì trong xã hội hiện nay, vẫn có những con người tôn thờ chủ nghĩa cá nhân, sống ích kỷ, chỉ quan tâm đến lợi ích của bản thân và thờ ơ, vô cảm trước những nỗi đau, bất hạnh của người khác. Đây là lối sống mà chúng ta cần lên án, phê phán, bởi nó chính là nguyên nhân khiến cho cuộc sống của con người mất đi ý nghĩa, niềm vui và dần trở nên lạnh lẽo, bởi "Nơi lạnh nhất không phải là Bắc cực, mà là nơi không có tình thương".

Như vậy, để phát huy sức mạnh của tình yêu thương, chúng ta cần biết quan tâm, đồng cảm, sẻ chia và sẵn sàng giúp đỡ người khác khi họ gặp khó khăn, nguy hiểm, giống như nhạc sĩ Trịnh Công Sơn từng nói: "Sống trong đời sống cần có một tấm lòng". Đồng thời, để ngọn lửa của tình thương tạo ra hơi ấm và lan truyền hiệu ứng mạnh mẽ hơn nữa trong xã hội, con người cần tích cực tham gia và các phong trào quyên góp, ủng hộ và cùng nhau cụ thể hóa, hiện thực hóa giá trị nhân văn cao đẹp trong mối quan hệ giữa người với người.

Câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách" đã thể hiện một bài học vô cùng sâu sắc về tình yêu thương, sẻ chia, giúp đỡ, đùm bọc. Là học sinh - thế hệ mầm măng tương lai của đất nước, chúng ta cần nhận thức rõ vai trò của tình yêu thương và cần biết lắng nghe, quan tâm, đồng cảm đối với những người xung quanh như gia đình, thầy cô, bạn bè,.... để sức mạnh của tình thương lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa trong xã hội.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  11

Dân tộc Việt Nam vốn có truyền thống đạo lý vô cùng tốt đẹp.Trong đó, lòng nhân ái luôn được đặt lên hàng đầu. Ông cha ta đã đúc kết nên câu tục ngữ: “Lá lành đùm lá rách” nhằm khuyên bảo con cháu về lòng thương người, lối sống vị tha.

Thật vậy, câu tục ngữ là một chân lí lớn lao về truyền thống đoàn kết của đồng bào ta. Để có thể kế tục truyền thống của ông cha, việc đầu tiên ta phải hiểu được ý nghĩa của câu tục ngữ. Vậy, thế nào là “lá lành”, “lá rách”? ” Lá lành” là những chiếc lá còn nguyên vẹn, lành lặn. Ý ở đấy muốn nói đến những người có cuộc sống đầy đủ, ấm no. ” Lá rách” là những chiếc lá không còn nguyên vẹn, lành lặn, đã bị sâu nát. Ý chỉ những người có hoàn canh khó khăn, vất vả. “Lá lành đùm lá rách” có nghĩa là chúng ta phải biết yêu thương, chia sẻ, đùm bọc những người có hoàn cảnh éo le , cuộc sống đau khổ, bệnh hoạn,… Vậy thì tại sao câu tục ngữ lại khuyên chúng ta phải “lá lành đùm lá rách”? Vì để có thể sống một cuộc sống đầy đủ, ý nghĩa, mỗi cá nhân phải hoà nhập với cộng đồng, cùng chia sẻ với mọi người . “Sông có khúc, người có lúc”, trong cuộc sống, khó ai có thể thuận lợi, vuông tròn về mọi mặt. Vì vậy, để muốn mọi người đối xử tốt với mình thì mình phải đối xử tốt với mọi người trước đã. Ca dao Việt Nam có câu:

“Bầu ơi thương lấy bí cùng

Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”

Câu ca dao nói về bầu và bí nhưng xét về ý nghĩa thì chẳng khác gì “lá lành đùm lá rách”. Trong xã hội, mỗi người có một hoàn cảnh, điều kiện sống riêng. Tuy vậy, những mối quan hệ giữa người với người đã tạo ra sự ràng buộc, gắn bó, là cơ sở của sự gần gũi, cảm thông. Bạn bè đồng tuổi cùng chung trường, chung lớp. Hàng xóm láng giềng cùng chung đường đi, lối lại. Dân tộc Kinh, Tày, Mường, Nùng….cùng sinh ra từ bọc trứng cảu mẹ Âu Cơ…Vì vậy không ai có thể sống riêng lẻ, tách biệt với mọi người. Tình thương yêu, sự chai sẻ ngọt bùi sẽ làm cho con người gắn bó với nhau hơn, cuộc sống sẽ tốt đẹp hơn. Ngày này có rất nhiều hoạt động thể hiện tinh thần tương thần tương thân, tương ái. Trong năm nay, chi đội em đã thực hiện rất tích cực phong trào góp quần áo, sách vở ủng hộ nhân dân bị thiên tai: mua tăm ủng hộ người mù. Và gần đây nhất là phong trào “Góp bút cùng bạn đến trường”. Ở khắp các trường tiểu học, THCS, THPT, đại học, các trường cao đẳng… những quy học bổng đã được mở nhằm khích lệ học sinh nghèo vượt khó. Trên khắp đất nước, đâu đâu cũng có những quỹ từ thiện giúp đỡ những gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Đúng đắn hơn cả là chính sách của nhà nước dành cho con thương binh, liệt sĩ, đồng bào vùng núi, vùng sâu, vùng xa để phát triển kinh tế, xoá đói, giảm nghèo. “Chúng ta là con một cha, nhà một nóc/ Thịt với xương, tim óc dính liền”. Thương yêu, giúp đỡ lẫn nhau trong lúc yên vui cũng như hoạn nạn, đó là đạo lí làm người, là truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt nam.

Trong thời đại mới, dù đất nước co phát triển thế nào, con người có thay đổi ra sao thì câu tục ngữ vẫn giữ nguyên giá trị nhân sinh của nó. Nhiệm vụ của chúng ta là phải kế thừa và phát huy tinh thần tương thần tương thân tương ái của dân tộc.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  12

Dân tộc ta lớn lên trên dải đất hình chữ S bên bờ Thái Bình Dương sóng gió. Người Việt Nam đã từng chịu không biết bao tai trời ách nước: Giặc giã, bão lụt, hoả hoạn, mất mùa, đói kém… Cứ mỗi lần vượt qua mọi khó khăn, nhân dân ta lại nhắc nhở nhau cách sống: Lá lành đùm lá rách

Ta cần tìm hiểu ý nghĩa và giá trị của câu tục ngữ này như thế nào đẻ hiểu cho đúng lời nhắn gởi của cha ông để lại?

Câu tục ngữ gợi lên một bài học về đạo lý làm người, về quan hệ giữa con người với nhau. Người ta ở đời, có người, có lúc gặp phải khó khăn, thiếu thốn, hoạn nạn.Lúc ấy, nếu chỉ một mình tự xoay xở lấy thì thật khó mà vượt qua. Trong hoàn cảnh đó, sự giúp đỡ của người khác là rất quan trọng. Sự đùm bọc lẫn nhau, tương thân tương ái, giúp đỡ nhau trong cơn hoạn nạn là một cách sống cần thiết đày nhân ái.

Xét về giá trị của câu tục ngữ, ta thấy có một giá trị thiết thực. Nói”lá lành đùm lá rách” là nói đén thái đọ nhường cơm xẻ áo giữa nhưng người vốn cùng chung cảnh ngộ, trong cùng một cộng đòng, trên cung một đát nước. Tuy co lành có rách nhưng cũng là lá. Đay là chia sẻ, là thông cảm. Khi mọi người bị hoạn nạn, thì những người không bị hoạn nạn cùng nhau giúp đỡ, đó là lá lành đùm lá rách. Sự giúp đỡ của từng người có thể không nhiều, nhưng nhiều ngươigf hợp lại thì sự giúp đỡ trở nên rất có ý nghĩa, có thể giúp cho người hoạn nạn vượt qua khó khăn. Khi một phương, một vùng gập hoạn nạn, thì nhưng vùng bên cạnh cùng hợp lại, mỗi người một ít, mỗi phường một ít, mỗi nhà một ít, kết quả thành ra rất to lớn.

Lá lành đùm lá rách là cách sống và đạo lí đã có tự ngàn xưa của nhân dân Việt Nam. Có lẽ chính vì thế mà nhân dân Việt Nam đã vượt lên bao khó khăn có lúc tưởng chừng không vượt nổi để mãi mãi tồn tại vững vàng. Người ta nói: miếng khi đói bằng gói khi no. Trong khi gặp hoạn nạn, người bị ít khó khăn còn chia sẻ cả với người nhiều khó khăn hơn. Giá trị nhân đạo sâu sắc của câu tục ngữ chính là ở đó.

Trải qua hơn ba mươi năm chiến tranh, rồi trong gần hai mươi năm xây dựng kinh tế, truyền thống lá lành đùm lá rách đã được nhân dân ta phát huy một cách mạnh mẽ. Chỉ nói riêng mấy năm gần đây, trên đất nước ta đã bao lần thiên nhiên gây ra tai hoạ ghê gớm. Những trận bão tàn phá miền Trung, rồi lũ lụt ở đồng bằng Nam Bộ…, ;làm cho ruộng đòng bị tàn phá, lúa, hoa màu bị mất sạch, bao nhiêu nhà cửa, bệnh viện, trường học… bị phá huỷ. Những khi miền Trung, miền Nam gặp hoạn nạn, khó khăn, cả nước quan tâm theo dõi, kịp thời chia buồn và cứu trợ. Nhờ sự giupos đỡ kịp thời của cả nước, trong đó có thành phố Hồ Chí Minh, dần dần các vùng này đã trở lại cuộc sống bình thường. Những tin tức về trận lũ vừa đực loan báo, những lời kêu gọi đã được phát đi thì những hành đọng hưởng ứng đã đáp lại ngay. Cos người góp vào quỹ cứu trợ hàng triệu đồng, cũng có bạn nhỏ mang đén một hai nghìn bạc vốn dành dụm từ món tiền ăn sáng của mình để góp phần nhỏ bé…

Một khía cạnh nào đó, hành đọng lá lành đùm lá rách không phải chỉ có ý nghĩa giúp đỡ người khác, mà còn chính là tự giúp đỡ mình. Thường khi gói bánh, lá lành nằm bên ngoài, lá rách nằm bên trong để gói. Gói như vậy thì chiếc bánh mới kín mới cứng. Giúp người khác, chia sẻ với người làng khác, tỉnh khác… vượt lên khó khăn, đứng vững, chính là góp phần cho đất nước đứng vững lên. Cuối cùng, cái kết quả tốt đẹp ấy, mỗi người đều được hưởng. Bởi vậy, lá lành đùm lá rách không còn là phương châm cho những hành động nhất thời, đặc biệt, mà trở nên một cách sống tốt đẹp trong cuộc sống chúng ta. Hằng ngày, vẫn có người lặng lẽ quyên góp tiền bạc, quần áo, cho một trại phong, , trại nuôi dưỡng người già neo đơn, trại trẻ mồ côi, gia đình khó khăn, người tàn tật… Nhân những dịp lễ tết, những người trong phường lại chạnh nhớ để chia sẻ với những bà con nghèo còn thiếu thốn.

Lá lành đùm lá rách, câu nói ngày xưa chỉ mang một nghĩa hẹp, nhằm kêu gọi sự đùm bọc lẫn nhau trong một nhà, một họ hay rộng lắm là một làng. Càng ngày, cùng với sự phát triển của đời sống, sự hiểu biết của con người, ý nghĩa của câu nói càng mang một nội dung nhân đạo sâu sắc và rộng rãi. Đây là một câu nói của tình thương đầy tính nhân đạo. Trong một xã hội, không có một sức mạnh nào lớn hơn sức mạnh của tình thương. Tình thương càng ngày càng phát triển thành tình cảm chung của mọi người, thành nếp sống phổ biến của xã hội thì tội ác cũng sẽ thu hẹp lại, xã hội sẽ ổn định hơn, tốt đẹp hơn. Cái thiện sẽ đẩy lùi cái ác.

Riêng bản thân em, câu tục ngữ lá lành đùm lá rách cũng gợi cho em nhiều suy nghĩ. Trong trường, trong lớp em, có không ít bạn hoàn cảnh rất khó khăn. Nhiều bạn đi học với chiếc áo vá, với cái bụng đói, ngoài giờ học còn phải vất vả phụ cha mẹ kiếm sống hoặc tự nuôi mình. Nếu em bỏ đi một món mua sắm, tiêu xài chưa cần thiết, em cũng có thể giúp cho bạn mình bớt chút khó khăn. Nhiều người làm được như vậy chắc chắn sẽ có ỹ nghĩa lớn.

Lá lành đùm lá rách thát là một cách nói đày sáng tạo và sâu sắc của người xưa. Tục ngữ không chỉ là văn chương mà còn là triết lí. Sống là phải quan tâm đến người khác, phải chia sẻ khó khăn cùng người khác. Đạo lí sống ấy thật là tốt đẹp mà ngày nay ta cần nuôi dưỡng, phát huy.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  13

Câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” đã được ông cha ta đúc kết từ rất lâu đời, trải qua thực tế của đời sống sinh hoạt, câu tục ngữ Lá lành đùm lá rách đã phản ánh được một phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam, đó chính là tình yêu thương, sự gắn bó, sẻ chia giữa con người với con người trong xã hội, trong cộng đồng. Câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” là những hình ảnh mang nghĩa biểu tượng cho một lối sống, một truyền thống lâu đời. HÌnh ảnh “lá” trong câu tục ngữ chỉ là những hình ảnh mang tính biểu trưng mà ông cha ta sử dụng để truyền tải cho thế hệ con cháu về một lối sống tình nghĩa mà đậm tình người của con người Việt Nam. “Lá lành” ta có thể hiểu là hình ảnh đại diện cho những con người có cuộc sống bình thường, thuận lợi cả về gia đình, cuộc sống cũng như sinh hoạt, kinh tế…. Trong cuộc sống phẳng lặng, yên bình ấy, họ có điều kiện để giúp đỡ, tương trợ những người có hoàn cảnh khó khăn hơn mình.

 “Lá rách” lại là hình ảnh đại diện của những con người có hoàn cảnh sống khó khăn, gặp những bất hạnh, khó khăn hay những biến cố trong cuộc sống. Những khó khăn này làm cho họ suy sụp, mất niềm tin vào cuộc sống hay đơn gian là có một cuộc sống sinh hoạt khó khăn, thiếu thốn so với những người khác. Khi ấy họ cần một sự giúp đỡ, sự sẻ chia từ những tấm lòng hảo tâm, giúp họ có nghị lực để vươn lên khó khăn, trang trải cuộc sống. Ta có thể thấy ông cha ta sử dụng từ ngữ rất hay, giữa lá lành và lá rách được kết hợp bởi từ “đùm” mà không phải bất kì từ nào khác. “Đùm” là một từ ngữ rất thông dụng, giản dị song nó chứa được bao nhiêu ý nghĩa lớn lao. Nó vừa thể hiện được hành động xan sẻ, giúp đỡ của những người có điều kiện sống tốt đối với những người có hoàn cảnh khó khăn mà nó vừa thể hiện được cái thân tình, tự nguyện trong hành động xan sẻ ấy.

Cuộc sống vốn đầy rãy những biến động, thăng trầm, vì vậy cùng với sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của nền kinh tế, xã hội, đời sống sinh hoạt của người dân được cải thiện rõ rệt. Tuy nhiên, bên cạnh mặt phát triển ấy, bên cạnh những người được nâng cao về mức sống thì vẫn còn đó rất nhiều những con người phải lo toan đến từng bữa ăn, giấc ngủ. Những biến cố, khó khăn ập đến cũng khiến con người vốn có cuộc sống no đủ, đủ đầy trở nên phá sản; những biến cố bất ngờ khiến những con người vốn tin yêu vào cuộc sống trở nên chán chường, suy sụp. Những lúc ấy, họ rất cần một sự sẻ chia, một tấm lòng hảo tâm của mọi người. Câu tục ngữ thể hiện được một cách rõ nét hành động giúp đỡ, tương trợ kịp thời của những con người trong xã hội đối với người khó khăn.

Ở đây ta cũng cần làm rõ một điều. Hành động giúp đỡ, sẻ chia với những người có hoàn cảnh khó khăn là tốt, là một điều rất đáng quý. Tuy nhiên, nó chỉ có giá trị khi người giúp xuất phát từ tấm lòng chân thành, tình nguyện của mình, họ giúp đỡ chứ không phải hành động “bố thí” hay ban phát lòng thương hại cho người cần giúp đỡ. Bởi với người cần được giúp đỡ mà nói, họ tuy có khó khăn nhưng họ cũng là những con người, họ có lòng tự trọng của mình. Vì vậy, giúp đỡ mà không chân thành thì càng làm cho họ trở nên chán nản, mất niềm tin vào cuộc sống, vào con người xung quanh mình. Giúp đỡ mà xuất phát từ tấm lòng chân thành thì dù không thể giúp đỡ nhiều về mặt vật chất thì người được giúp đỡ vẫn cảm thấy rất vui và có thêm động lực để vươn lên khó khăn, bởi cái họ cần nhất trong những lúc khó khăn không chỉ là giá trị vật chất mà còn cần một tấm lòng. Giá trị tinh thần nó lớn lao, thiêng liêng hơn nhiều so với giá trị vật chất, tình người có sức cảm hóa, có sự đồng cảm lớn lao hơn những thứ vật chất tầm thường.

Trong xã hội ngày nay, truyền thống “Lá lành đùm lá rách” vẫnđược con người Việt Nam gìn giữ, phát huy. Mà điển hình nhất đó chính là những quỹ từ thiện được lập ra, những nhà hảo tâm vẫn hàng ngày quyên góp tự nguyện, dù là những giá trị nhỏ hay những đồ dùng sinh hoạt không dùng đến. Tuy giá trị vật chất có thể không nhiều nhưng tấm lòng của họ thật đẹp. Bởi nhờ những giá trị ấy, những món đồ dùng ấy mà cuộc sống của những người nghèo khổ được nâng cao, cải thiện. Cuộc sống của họ phần nào được hỗ trợ, bớt nghèo khổ, cơ cực hơn. Truyền thống lá lành đùm lá rách là một lối sống cao đẹp của nhân dân ta.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  14

Tình cảm tương thân tương ái, là truyền thống cao đẹp của nhân dân ta. Câu tục ngữ :”Lá lành đùm lá rách” như lời nhắc nhở cúa của cha ông ta với mọi người cần biết yêu thương và đùm bọc lẫn nhau trong gia đình và trong cả nước.

Câu tục ngữ đã mượn hình ảnh chiếc lá bị rách, ta có thể dùng chiếc lá lành để đùm lại thay vì vứt chiếc lá đó đi. Ta như hình dung đến chiếc bánh chưng ngày tết, chiếc lá to được bà xếp ngoài bọc những chiếc lá nhỏ  hơn tạo thành phần lá rộng để bao bọc lấy những hạt gạo trắng ngần, tạo nên chiếc bánh vuông vắn và xinh xắn. Vậy nếu các lớp lá không cùng đồng lòng chung sức, sao chúng ta có thể gói lại được một chiếc bánh lớn. Trong cuộc sống của con người cũng vậy, “lá lành” là những người có cuộc sống giàu có, thuận lợi còn “lá rách” là những người có cuộc sống nghèo khó, khổ cực và khó khăn hơn. Vì vậy, giúp đỡ người kém may mắn hơn ta, yêu thương và đùm bọc khi họ gặp khó khăn là lời nhắn nhủ đế mỗi người qua câu tục ngữ này.

Đây là câu tục ngữ mang nhiều giá trị nhân văn sâu sắc. Trong cuộc sống có nhiều hoàn cảnh khó khăn, là những người già neo đơn không nơi nương tựa, là bạn học cùng lớp có hoàn cảnh gia đình gặp nhiều bất hạnh hay một người khuyết tật không thể kiếm sống…. Chúng ta không nên ghẻ lạnh, chê bai những bất hạnh của người khác. Họ rơi vào những hoàn cảnh đó là điều không mong muốn nên cuộc sống đã rất khó khăn, trắc trở. Điều họ cần chính là sự động viên, an ủi, sự cảm thông và tấm lòng nhân ái của mọi người xung quanh để vượt qua nỗi bất hạnh. Chúng ta cần phát huy tinh thần nhân ái, giúp đỡ họ dù bằng vật chất hay lời động viên tinh thần, đó là nghĩa cử cao đẹp và cần thiết trong xã hội.

Câu tục ngữ hoàn toàn đúng và là bài học đạo lí được mẹ cha truyền lại cho con cái như bài học vỡ lòng từ thuở bé. Tinh thần tương thân tương ái ấy đã được gìn giữ và phát huy qua bao thế hệ. Mỗi chúng ta cần noi gương các thế hệ đi trước, bằng cách hành động thiết thực để giúp đỡ mọi người xung quanh. Quyên góp chiếc áo cũ không mặc đến hay tập vở, cây bút để giúp đỡ các bạn học sinh vùng sâu vùng xa… cho đi cũng chính là nhận lại, chúng ta sẽ thấy thanh thản và yêu cuộc sống hơn:

Bầu ơi thương lấy bí cùng

Tuy cùng khác giống nhưng chung một giàn

Câu tục ngữ đã thể hiện truyền thống đạo lí, nhân ái cao đẹp của nhân dân ta. Trong xã hội ngày nay, tinh thần “lá lành đùm lá rách” nên được phát huy cao độ, để xây dựng một xã hội tốt đẹp và hạnh phúc hơn.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  15

Từ ngàn xưa, dân tộc Việt Nam vốn có truyền thống yêu thương giúp đỡ lẫn nhau. Lòng yêu thương, tinh thần nhân đạo đó càng ngời sáng trong hoàn cảnh khó khăn, gian khổ. Truyền thống ấy đã thấm nhuần vào máu thịt của con người và nố được đúc kết lại thành những bài học, những câu tục ngữ… mà ông cha ta thường nhắc nhở:

"Lá lành đùm lá rách”

Không phải ngẫu nhiên mà ông cha ta mượn hình ảnh chiếc lá để làm bài học giáo dục cho con người. Câu tục ngữ gợi lên những hình ảnh quen thuộc, gần gũi với những sự việc bình thường trong cuộc sống.

“Lá lành” là chiếc lá còn nguyên vẹn, còn giữ nguyên dáng hình của chiếc lá. “Lá rách” là chiếc bị sâu rầy đục khoét hoặc gió làm tơi đi nên không còn nguyên vẹn như lúc trước. Ta thử nhìn lên một thân cây với nhiều cành cây xanh um tươi tốt, nếu nhìn kĩ ta sẽ thấy những chiếc lá lành đan cài, bao trùm che lấp một vài chiếc lá sâu rách ở phía sau. Cũng như chiếc bánh chưng, bánh ú được gói bằng nhiều lớp lá: Bên ngoài là lớp lá tốt, lành lặn, bên trong là những lớp lá nhỏ, xấu xí, không nguyên vẹn. Chính nhờ nhiều lớp lá, nhất là những chiếc lá tốt bọc bên ngoài nên nhìn vào ta không thấy được những chiếc lá xấu ở trong. Nhờ những chiếc lá tốt ấy mà chiếc bánh gọn gàng, khéo léo hơn.

Từ hình ảnh trên ta liên tưởng đến con người. Chiếc lá lành tượng trưng cho người có cuộc sống đầy đủ, ấm no. Còn chiếc lá rách là hình ảnh của người không may mắn, có cuộc sống thiếu thốn… Nếu chiếc lá lành biết đùm bọc che chở cho chiếc lá rách không may mắn, có cuộc sống thiếu thốn thì lẽ nào ta là con người mà không biết giúp đỡ, yêu thương những kẻ gặp hoạn nạn sao? Là người sống trong xã hội, ai cũng muốn có cuộc sống sung sướng đầy đủ nhưng mấy ai được như ý muốn của mình, có người gặp những điều không may này nối tiếp những điều không may khác. Trước hoàn cảnh đó, cùng là anh em sống trong một đất nước ta phải hết lòng giúp đỡ họ.

Sự giúp đỡ từ những tấm lòng của người may mắn sẽ an ủi được phần nào mất mát đau thương của kẻ gặp khó khăn. Đùm bọc, yêu thương giúp đỡ lẫn nhau là một tình cảm thiêng liêng quý báu, là đạo lí làm người. Sống trên một lãnh thổ, nói cùng thứ tiếng, cùng một tổ tiên, một lịch sử, như vậy là anh em trong một nhà. Lá lành hay lá rách cũng là lá, cũng như nghèo hay giàu, sang hay hèn đều là con người, thì ta đối xử với nhau cho ra cái đạo lí làm người.

Lời dạy trên là một bài học sâu sắc về đạo lí làm người mà mỗi người chúng ta cần thực hiện tốt. Có được như thế thì mọi người sẽ yêu thương nhau, đùm bọc lẫn nhau trong cơn hoạn nạn khó khăn và xã hội sẽ tốt đẹp biết dường nào. Lời nhắc nhở của cha ông sẽ là phương châm cho hành động của mỗi chúng ta khi sống trong cõi đời này.

Giải thích câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách"  16

Từ lâu, chúng ta đã được ông cha dạy bảo rất nhiều về những nguyên tắc sống, những đạo lí tưởng chừng rất đơn giản nhưng lại mang trong đó rất nhiều những giá trị nhân văn sâu sắc mà có những lúc phải trai quả, chúng ta mới có thể hiểu được. Và một trong những câu nói chúng ta được dạy từ những ngày còn nhỏ về lòng yêu thương đồng loại chính là câu nói “ lá lành đùm lá rách”. Câu nói ấy đã trở thành phương châm sống của mỗi thế hệ chúng ta và là một trong những câu nói mà em yêu thích nhất.

Câu tục ngữ “ lá lành đùm lá rách” được ông cha ta để lại từ rất lâu về trước. Theo nghĩa đen, lá lành là những chiếc lá vẫn còn nguyên vẹn và giữ được hình dạng, chức năng của chúng. Chúng có nhiệm vụ chính là tổng hợp chất diệp lục để nuối cây, mang chất dinh dưỡng giúp cho cây được lớn nhanh. Còn lá rách là những chiếc lá đã không còn nguyên vẹn nữa. Chúng có thể bị sâu ăn lá hoặc bị dị dạng do tác động của ngoại lực. Trong thưc tế, mỗi khi nhìn những cái cây chúng ta sẽ thấy được hình ảnh một số những chiếc lá bị rách thì một thời gian sau, luôn có những chiếc lá khác nguyên vẹn, sẽ bao trùm lên chiếc lá để thay chiếc lá làm nhiệm vụ hấp thụ ánh mặt trời.

Còn theo nghĩa bóng thì lá lành chính là chỉ những người có được thân hình lành lặn, có khả năng kiếm sống bằng chính sức lao động của chính bản thân mình. Còn lá rách là những người không có may mắn như những người khác ở trong xã hội. Họ sinh ra là người nhưng lại không được sống một cách trọn vẹn như con người. Có những khi, họ sinh ra đã không có tay chân, những bộ phần trên cơ thể con người không được đầy đủ, cũng có những khi trí tuệ của họ lại không được như những người khác. Hay khi mà họ sinh ra đã la những đứa trẻ mồ côi. Họ chính là những người có những khó khăn trong xã hội. Và câu tục ngữ “ lá lành đùm lá rách” chính là chỉ hành động khi những người có được niềm may mắn, được sinh ra và làm việc bằng sức lao động của mình bao bọc và chia sẻ những niềm may mắn đến với những người có hoàn cảnh khó khăn hơn mình. Đó chính là nghĩa cử cao đẹp mà công đồng chúng ta nên cùng nhau hành động. Chúng ta có thể chia sẻ cho những người khó khăn bằng những hành động đơn giản như gửi những chiếc áo, chăn hay những đồ vật cũ cho những người ở vùng sâu vùng xa, hay tham gia vào những chương trình giúp đỡ họ. Có đôi khi, chỉ đơn giản là giúp cho những người già, người yếu qua đường, nhường chỗ ở trên xe bus. Những hành động ấy tưởng chừng như đơn giản nhưng lại mang những ý nghĩa vô cùng to lớn và đầy tình nhân văn.

Mỗi người chúng ta nên có những hành động thiết thực để cùng nhau cố gắng giúp đỡ cho những người khó khăn hơn mình. Đó chính là cách để thể hiện tình người trong mỗi chúng ta. Ngày nay, có những khi, tình cảm của con người giúp đỡ những hoàn cảnh khó hơn mình vậy mà những điều đó lại bị lợi dụng bởi những người muốn chuộc lợi. Đó là hành động hết sức sai trái và có những khi bị coi là vi phạm pháp luật. Những hành vi ấy sẽ làm cho bản chất của con người bị thay đổi và đi xuống. Tuy những lợi ích nhận được là tiền bạc nhưng khi chúng được kiếm trên những tấm lòng của người khác thì sẽ có lúc những người đo phải nhận hậu quả của chính những hành vi của mình.

Câu tục ngữ là lời khuyên của những người đi trước dành cho những thế hệ đi sau. Những điều đó sẽ giúp cho cả xã hội được phát triển và những người có hoàn cảnh khó khăn sẽ được giúp đỡ bởi chính những tấm lòng chân thật. Chỉ có như vậy, xã hội chúng ta mới thực sự là xã hội hạnh phúc. cũng như chính câu ca dao của dân tộc chúng ta.