Chúng tôi giới thiệu Giải bài tập Sinh Học lớp 12 Bài 30: Quá trình hình thành loài (tiếp theo) chính xác, chi tiết nhất giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Quá trình hình thành loài (tiếp theo) lớp 12.
Giải bài tập Sinh Học lớp 12 Bài 30: Quá trình hình thành loài (tiếp theo)
Trả lời câu hỏi giữa bàiTrả lời câu hỏi thảo luận trang 131 SGK Sinh học 12: Tại sao lai xa và đa bội hóa nhanh chóng tạo nên loài mới ở thực vật nhưng ít xảy ra đối với các loài động vật?
Phương pháp giải:
Trả lời:
Lai xa và đa bội hóa tạo nên loài mới thường xảy ra ở thực vật (vì ở thực vật có khả năng tự thụ phấn, sinh sản sinh dưỡng), ít xảy ra ờ động vật vì:
+ Cơ thể lai xa thường không sống hoặc bất thụ, khi đa bội hóa thì gây rối loạn về giới tính...
+ Hệ thần kinh của động vật phát triển.
+ Cách li sinh sản giữa 2 loài rất phức tạp.
Câu hỏi và bài tập (trang 132 SGK Sinh học lớp 12)
Câu 1 trang 132 SGK Sinh học 12: Từ một loài sinh vật không có sự cách li về mặt địa lí có thể hình thành nên các loài khác nhau được không? Giải thích.
Trả lời:
Không có cách li địa lí thì loài mới vẫn có thể hình thành bằng các cách li giữa các quần thể của loài khiến các cá thể của các quần thể không giao phối với nhau hoặc có giao phối với nhau nhưng đời con sinh ra bị bất thụ. Các kiểu cách li có thể là cách li địa lí, cách li sinh thái, cách li sau hợp tử.
Câu 2 trang 132 SGK Sinh học 12: Loài bông trồng ở Mĩ có bộ NST 2n = 52 trong đó có 26 NST lớn và 26 NST nhỏ. Loài bông của châu Âu có bộ NST 2n = 26 gồm toàn NST lớn. Loài bông hoang dại ở Mĩ có bộ NST 2n = 26 NST nhỏ. Hãy giải thích cơ chế hình thành loài bông mới có bộ NST 2n = 52.
Trả lời:
Ta thấy loài bông trồng ở Mĩ có 52 NST nhưng có 26 NST lớn và 26 NST nhỏ ⟹ mang bộ NST lưỡng bội của 2 loài: loài bông của châu Âu có bộ NST 2n = 26 gồm toàn NST lớn (LL) và loài bông hoang dại ở Mĩ có bộ NST 2n = 26 NST nhỏ (NN).
Loài bông trồng ở Mĩ này được hình thành nhờ cơ chế lai xa và đa bội hóa:
Câu 3 trang 132 SGK Sinh học 12: Giải thích cơ chế hình thành loài mới bằng con đường đa bội hoá.
Trả lời:
- Cơ thể lai khác loài thường bất thụ, đa bội hóa cơ thể lai khác loài để có cơ thể lai chức 2 bộ NST của bố mẹ, quá trình giảm phân sẽ diễn ra bình thường và con lai trở nên hữu thụ -> loài mới. Loài mới đa bội sẽ cách li sinh sản với bố mẹ.
Vd: Loài bông trồng ở Mĩ có bộ NST 2n = 52, trong đó có 26 NST lớn và 26 NST nhỏ. Được hình thành bằng con đường lai xa và đa bội hóa từ loài bông của châu Âu có bộ NST 2n = 26 gồm toàn NST lớn và loài bông hoang dại ở Mĩ có bộ NST 2n = 26 NST nhỏ.
Câu 4 trang 132 SGK Sinh học 12: Tại sao lại phải bảo vệ sự đa dạng sinh học của các loài cây hoang dại cũng như các giống cây trồng nguyên thuỷ?
Phương pháp giải:
Trả lời:
Cần phải bảo vệ sự đa dạng của các loài cây, ngay cả các cây hoang dại vì sau này chúng ta có thể khai thác những gen quý hiếm từ chúng hoặc tạo ra các giống cây trồng mới.
Câu 5 trang 132 SGK Sinh học 12: Hãy chọn câu đúng nhất.
Từ quần thế cây 2n người ta tạo ra được quần thể cây 4n quần thể cây 4n có thể xem là một loài mới, vì sao?
A. Quần thể cây 4n có sự khác biệt với quần thể cây 2n về số lượng NST.
B. Quần thể cây 4n không thể giao phấn được với các cây của quần thể cây 2n.
C. Quần thể cây 4n giao phấn được với các cây của quần thể cây 2n cho ra cây lai 3n bị bất thụ.
D. Quần thể cây 4n có các đặc điểm hình thái như kích thước các cơ quan sinh dưỡng lớn hơn hẳn các cây của quần thể 2n.
Trả lời:
Khi cây 4n giao phấn với cây 2n sẽ tạo ra thể tam bội 3n bất thụ nên quần thể cây 4n có thể xem là một loài mới do đã cách li sinh sản với quần thể gốc.
Chọn C
Lý thuyết Bài 30: Quá trình hình thành loài (tiếp theo)
II. Hình thành loài cùng khu vực địa lí
Khi không có sự cách li địa lí, vẫn có nhiều cơ chế làm cho quần thể của loài ban đầu được phân hóa thành nhiều quần thể phân bố liền kề nhau, thậm chí trên cũng một khu vực địa lí nhưng lại cách li sinh sản với nhau.
1. Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh thái
a. Hình thành loài bằng cách li tập tính
+ Các cá thể của 1 quần thể do đột biến có được kiểu gen nhất định làm thay đổi một số đặc điểm liên quan tới tập tính giao phối thì những cá thể đó có xu hướng giao phối với nhau tạo nên quần thể cách li với quần thể gốc.
+ Lâu dần do giao phối không ngẫu nhiên và các NTTH tác động dẫn đến cách li sinh sản và dần sẽ hình thành loài mới.
b. Hình thành loài bằng cách li sinh thái
- Kết luận:
+ Hai quần thể cùng một loài sống trong một khu vực địa lí nhưng ở 2 ổ sinh thái khác nhau thì lâu dần các nhân tố tiến hóa tác động làm phân hóa vốn gen của 2 quần thể đến một lúc nào đó làm xuất hiện sự cách li sinh sản thì loài mới hình thành.
+ Hình thành loài bằng cách lí sinh thái thường xảy ra đối với các loài động vật ít di chuyển
2. Hình thành loài bằng con đường lai xa
- Lai xa là phép lai giữa 2 cá thể thuộc 2 loài khác nhau, hầu hết cho con lai bất thụ.
- Tuy nhiên trong trường hợp cây sinh sản vô tính lại có thể hình thành loài mới bằng lai xa.
- Đa bội hóa hay còn gọi là song nhị bội là trường hợp con lai khác loài được đột biến làm nhân đôi toàn bộ bộ NST.
- Loài mới được hình thành nhờ lai xa kèm đa bội hóa có bộ NST lưỡng bội của cả loài bố và mẹ nên chúng giảm phân bình thường và hoàn toàn hữu thụ.
Sơ đồ tư duy Quá trình hình thành loài:
