Video hướng dẫn giải
Câu 1
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 1 (trang 22 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
- Điểm nhìn cảnh thu: trên chiếc thuyền câu ở giữa ao nhìn ra xung quanh.
- Từ điểm nhìn này, tác giả đã bao quát cảnh thu, không gian thu ngày càng mở ra nhiều hướng thật sinh động.
Câu 2
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 2 (trang 22 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Bức tranh mùa thu sống động, tươi đẹp đặc trưng ở làng quê đồng bằng Bắc Bộ:
- Cảnh vật thanh sơ, dịu nhẹ: sắc nước "trong veo", "sóng biếc", trời "xanh ngắt".
- Đường nét, chuyển động khẽ khàng, tinh tế: sóng "hơi gợn tí", lá vàng "khẽ đưa vèo", tầng mây "lơ lửng".
- Hòa sắc tạo hình:
+ Màu xanh của trời, nước, cây bèo.
+ Màu vàng tinh tế của chiếc lá thu.
+ Ao nhỏ, thuyền nhỏ, con người cũng như thu lại xinh xắn, duyên dáng.
Câu 3
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 3 (trang 22 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
- Không gian trong bài thơ là không gian tĩnh tại, vắng lặng.
- Hình ảnh rất đỗi nhẹ nhàng (sóng "hơi gợn", mây "lơ lửng").
- Âm thanh: lá "khẽ đưa", tiếng cá đớp mồi càng làm tăng thêm sự tĩnh mịch.
=> Không gian gợi sự tĩnh lặng tuyệt đối trong tâm hồn nhạy cảm của nhà thơ.
Câu 4
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 4 (trang 22 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
- Bài thơ gieo vần chân: "eo" – “tử vận”, oái oăm, khó làm.
- Vần "eo" giúp diễn tả không gian vắng lặng, thu nhỏ dần, phù hợp với tâm trạng đầy uẩn khúc cá nhân.
- Bút pháp lấy động tả tĩnh thành công.
Câu 5
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 4 (trang 22 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Tấm lòng của nhà thơ (hai câu cuối):
- Tình yêu sâu sắc dành cho cảnh thu quê hương, thiên nhiên của đất nước.
- Hòa cái tôi cô đơn vào cái cô tịch của trời thu.
=> Tâm hồn gắn bó tha thiết với cảnh trí đất nước và tấm lòng yêu nước thầm kín, sâu sắc.
Luyện tập
Câu 1 (trang 22 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Nghệ thuật sử dụng từ ngữ trong bài thơ:
- Gieo vần chân là vần “eo”, vần tắc, âm đóng: tạo cảm giác về sự hiu quạnh, vắng vẻ.
- Kết hợp từ mới mẻ: "Lá vàng trước gió khẽ đưa" – "vèo": hữu hình hóa âm thanh, âm thanh như có đường nét, có chuyển động.
- Sử dụng một loạt từ láy gợi hình, gợi cảm: "lạnh lẽo", "tẻo teo", "lơ lửng", "quanh co".
Bố cục
Video hướng dẫn giải
Bố cục: 2 phần
- Phần 1 (6 câu thơ đầu): Cảnh mùa thu ở vùng quê Bắc bộ.
- Phần 2 (2 câu thơ cuối): Hình ảnh, tâm trạng của nhân vật trữ tình.
ND chính
Video hướng dẫn giải
| Câu cá mùa thu thể hiện sự cảm nhận và nghệ thuật gợi tả tinh tế của Nguyễn Khuyến về cảnh sắc mùa thu đồng bằng Bắc Bộ, đồng thời cho thấy tình yêu thiên nhiên, đất nước, tâm trạng thời thế của tác giả. |
