I. Tình cảm của voi với Đề Đốc và người quản tượng
- Tình cảm của voi với Đề Đốc quyến luyến, nhớ nhung:
+ Voi rời căn cứ ủ rũ
+ Nhớ Đề Đốc nhớ chiến trận
+ Nó bỏ ăn không đụng vòi đến một ngọn mía, một sợi cỏ
- Đối với người quản tượng thì đó là tình cảm gắn bó
+ Nó là nguồn an ủi ông lúc xa cơ
+ Sống với nó lâu
+ Không muốn rời xa
→ Con voi luôn dành tình cảm yêu thương, sự gắn kết đặc biệt đối với Đề Đốc và người quản tượng. Nó hiểu được sự quan tâm của con người dành cho nó, vì vậy biết cách trả ơn qua những hành động của nó.
- Người quản tượng luôn lo lắng, quan tâm voi:
+ Mình sống tù túng đủ rồi
+ Còn nó, nó phải được tự do
+ Động viên voi ráng ăn để về với rừng già
+ Người quản tượng đã thả nó về rừng
II. Mối quan hệ con người với tự nhiên
- Quan hệ gần gũi, gắn bó, yêu thương động vật:
+ Cả làng gọi voi bằng “Ông Một”
+ Nô nức, vui mừng khi thấy voi về làng
+ Lũ trẻ xúm xít dưới chân voi
+ Các bô lão đến bao nhiêu là thứ quà
+ Người quản tượng dẫn voi đi tắm
+ Trồng sẵn mía, sẵn thết đãi voi no nê
- Loài vật cũng biết cảm nhận, nhận thức được tình cảm của con người:
+ Hằng năm voi xuống làng
+ Quỳ giữa sân
+ Giúp chủ cũ làm việc
+ Voi lưu luyến người quản tượng, đau buồn khi chủ mất
+ Khi về làng không thấy chủ cũ ra đón
+ Hít hơi cái giường cũ
+ Các bô lão mang mía đến voi không ăn
+ Mấy năm về thăm nhà chủ một lần
+ Thơ thẩn đi trong sân như tiếc thương chủ cũ
→ Động vật cũng có tình cảm giống như người, khi ta đối tốt với vật thì vật luôn nhớ ơn đó. Mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên là quan hệ gắn kết, yêu thương không thể tách rời.
