BÀI 12. ÔN TẬP LỊCH SỬ THẾ GIỚI THỜI NGUYÊN THỦY, CỔ ĐẠI VÀ TRUNG ĐẠI
I.MỤC TIÊU :
1. Kiến thức:
Giúp học sinh nắm và trình bày lại khái quát những điều cơ bản nhất của khoá trình. Học sinh có những hình ảnh sinh động cụ thể, còn những gì có thể đọng lại chính là ở bài tổng kết.
2.Kỹ năng: Giúp học sinh nắm vững phương pháp khái quát hóa.
3.Thái độ: Thái độ học tập nghiêm túc. Bồi dưỡng tinh thần biết trân trọng những giá trị lịch sử.
II.PHƯƠNG PHÁP VÀ KỸ THUẬT DẠY HỌC: trình bày, khái quát, so sánh, rút ra nhận xét.....
III.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN – HỌC SINH :
1.Giáo viên: Giáo án, bảng thống kê, máy tính....
2.Học sinh: - Chuẩn bị bài trước ở nhà, giấy rôki, bút xạ
IV.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC:
1.Tạo tình huống:
a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.
b. Phương pháp: Trong thời gian vừa qua chúng ta đã học về quá trình hình thành và phát triển của lịch sử xã hội loài người, các em hãy cho biết từ khi có xã hội loài người đến hết Tây Âu trung đại, chúng ta đã học qua những thời kỳ lịch sử lớn nào ?
(Dự kiến học sinh trả lời: Xã hội nguyên thủy, xã hội cổ đại, xã hội phong kiến).
- GV nêu vấn đề vào bài:“Thời kỳ lịch sử đầu tiên nào mà các dân tộc đều phải trải qua là gì?
2. Hình thành kiến thức mới.
1. Xã hộ i nguy ên th ủ y : thời kỳ nguyên thủy là bước đi chập chững đầu tiên mà dân tộc nào cũng phải trải qua.
* Hoạt động 1:
- GV vẽ trên PP sơ đồ tiến triển của xã hội nguyên thủy. Sử dụng tranh ảnh, phát vấn cho học sinh nắm lại khái quát quá trình tiến triển của xã hội nguyên thủy, học sinh tự ghi bài.
Nội dung bài |
||||
Thời kỳ công xã nguyên thuỷ được chia làm mấy giai đoạn ? |
Thời gian |
4 triệu năm Đá cũ sơ kỳ Người tối cổ |
40.000 năm Đá cũ hậu kỳ Người tinh khôn |
10.000 -> 5500 năm Đá mới ->Kim khí Người hiện đại |
Dựa vào đâu để phân chia như vậy? |
Công cụ |
Rìu tay thô sơ |
Dao, nạo, lao, cung tên |
Nhiều loại rìu, dao, liềm, hái |
Phương thức sinh sống ? Đời sống vật chất, tinh thần ? Sinh hoạt văn hóa |
Đời sống vật chất-tinh thần |
Lượm hái, săn bắt Ở trong hang Đời sống bấp bênh |
Lượm hái, săn bắn Ở nhà lều Tạm đủ ăn. Có quần áo, trang sức |
-Chăn nuôi, trồng trọt, làm gốm -Có nhiều loại nhạc cụ đơn giản -> Đời sống ổn định |
Tổ chức xã hội |
Thị tộc, bộ lạc |
Gia đình phụ hệ |
||
Phân tích quá trình hình thành xã hội có giai cấp? |
Quan hệ xã hội |
Bầy người nguyên thủy |
Cộng đồng, bình đẳng, cùng làm cùng hưởng |
Tư hữu |
* Chuyển ý: Thời kỳ nguyên thủy là bước đi chập chững đầu tiên của loài người mà bất cứ
một dân tộc nào cũng phải trải qua. Trong thời kỳ khó khăn này, nguyên tắc vàng cho loài người có thể tồn tại và phát triển là: “cộng đồng & bình đẳng”. Từ khi công cụ kim loại ra đời, sản phẩm dư thừa thường xuyên hơn, tư hữu xuất hiện, nguyên tắc vàng của xã hội nguyên thủy bị phá vỡ, loài người đứng trước ngưỡng cửa của thời đại xã hội có giai cấp đầu tiên: Thời Cổ đại.
2. Xã hội cổ đại: (Không dạy)
3. Xã hội phon g kiến - trung đạ i :
* Hoạt động 3: GV chiếu bảng so sánh trên màn hình PP, gợi ý cho học sinh dựa vào SGK và kiến thức đã học để hoàn chỉnh bài học
Chế độ phong kiến châu Á |
Chế độ phong kiến châu Âu |
|
Thời gian |
Ra đời sớm ( khoảng thế kỷ V TCN) |
Ra đời muộn ( 476, đế quốc Roma sụp đổ ) |
Kinh tế |
-Nông nghiệp -TCN và thương nghiệp -LLSX chính: nông dân lĩnh canh |
Kinh tế lãnh địa LLSX chính: nông nô |
Thể chế chính trị |
Tập quyền chuyên chế |
Phân quyền à Tập quyền |
Xã hội |
Nông dân lĩnh canh >< Địa chủ |
Nông nô >< Lãnh chúa phong kiến |
Kết thúc |
Muộn ( thế kỷ XVII – XIX ) |
Sớm ( thế kỷ XV – XVII ) |
V. HƯỚNG DẪN HS TỰ HỌC.
- Dựa vào các bảng sơ đồ và bảng so sánh, học sinh ôn lại các chương bài đã học, chuẩn bị làm bài kiểm tra học kỳ.
Lịch sử thế giới cổ đại
1. Các quốc gia cổ đại Phương Đông:
- Trình bày điều kiện tự nhiên
- Sự phát triển kinh tế, thể chế chính trị
- Các giai cấp trong xã hội
- Thành tựu văn hóa
2. Các quốc gia cổ đại Phương Tây:
- Trình bày điều kiện tự nhiên
- Sự phát triển kinh tế, thể chế chính trị
- Các giai cấp trong xã hội
- Thành tựu văn hóa
· Lịch sử thế giới thời phong kiến
1. Vì sao nói dưới thời nhà Đường, kinh tế, chính trị phát triển đến đỉnh cao?
2. Sự thành lập nhà Minh, Thanh, sự phát triển kinh tế, tổ chức bộ máy nhà nước thời nhà Minh?
3. Những thành tựu văn hóa của Trung Quốc.
4. So sánh vương triều Mô gôn và Đê Li về: thời gian tồn tại, chính trị, kinh tế, văn hóa?
5. Sự hình thành và phát triển của vương quốc Cam pu chia, Lào. (Lưu ý: trắc nghiệm bao gồm tất cả các kiến thức đã học)