Bài tập Vấn đề khai thác lãnh thổ theo chiều sâu ở Đông Nam Bộ

Đông Nam Bộ là vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn nhất nước ta, tiếp đến là Tây Nguyên và đứng thứ 3 là vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ.

Đông Nam Bộ mặc dù có diện tích không quá lớn so với các vùng khác nhưng có nền kinh tế phát triển năng động nhất nước ta, dân cư tập trung đông đúc (mật độ dân số trên 2000 người/km²). Là vùng có nền công nghiệp phát triển nhất nước ta, dẫn đầu cả nước về GDP và  giá trị sản lượng công nghiệp.

Mục đích chủ yếu của việc khai thác lãnh thổ theo chiều sâu trong công nghiệp ở Đông Nam Bộ là nâng cao hiệu quả sản xuất công nghiệp, giải quyết các vấn đề xã hội.

Vấn đề cần quan tâm trong việc bảo đảm nước tưới cho cây trồng ở Đông Nam Bộ là thủy lợi

B1.  Nhận dạng kí hiệu đường biên giới trên bộ ở Atlat trang 3.

B2. Căn cứ vào  Atlat ĐLVN trang 29, xác định các tỉnh có chung đường biên giới trên đất liền với  Campuchia là Tây Ninh, Bình Phước.

B1. Nhận dạng kí hiệu cây cao su ở Atlat trang 29.

B2. Kí  hiệu cây cao su thể hiện nhiều nhất ở tỉnh Bình Phước

=> Cây cao su phân bố chủ yếu ở tỉnh Bình Phước.

B1. Nhận dạng kí hiệu trung tâm công nghiệp (vòng tròn màu đỏ)

B2.Vòng tròn lớn nhát thể hiện giá trị sản xuất công nghiệp ở quy mô trên 120 nghìn tỉ đồng là: TP. Hồ Chí Minh.

Việc phát triển công nghiệp ở Đông Nam Bộ đặt ra nhu cầu lớn về cơ sở năng lượng.

Căn cứ vào Atlat ĐLVN trang 29:

B1. Nhận dạng kí hiệu nhà máy nhiệt điện chạy bằng khí.

B2. Xác định được:

- Nhà máy điện chạy bằng khí là Bà Rịa.

- Các nhà máy điện thủy điện: Cần Đơn, Thác Mơ, Trị An.

=> Loại đáp án A, B, D

Khái niệm: khai thác lãnh thổ theo chiều sâu được hiểu là việc nâng cao hiệu quả khai thác lãnh thổ trên cơ sở đẩy mạnh đầu tư vốn, khoa học công nghệ, nhằm khai thác tốt nhất các nguồn lực tự nhiên và kinh tế - xã hội, đảm bảo duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, đồng thời giải quyết tốt các vấn đề xã hội và bảo vệ môi trường.

Việc thay đổi cơ cấu cây trồng đang nâng cao hơn vị trí của vùng như là vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn của cả nước.

Việc phát triển công nghiệp lọc, hóa dầu và các ngành dịch vụ khai thác dầu khí thúc đẩy sự thay đổi mạnh mẽ về cơ cấu kinh tế và sự phân hóa lãnh thổ của vùng Đông Nam Bộ.

Sử dụng phương pháp loại trừ:

Các đặc điểm chung của Đông Nam Bộ à:
- Đông Nam Bộ dẫn đầu cả nước về hàng hóa xuất khẩu:

=> Nhận xét A. Giá trị sản lượng xuất khẩu vào loại trung bình so với cả nước.sai. -> Loại A.

- Diện tích nhỏ: 23,6 nghìn km² , dân số đông, mật độ dân số cao

=> Nhận xét B: diện tích vào loại trung bình của cả nước và nhận xét C: có dân số vào loại trung bình của cả nước là Sai

-> Loại B, C

-  Dẫn đầu cả nước về GDP (42%), giá trị sản xuất công nghiệp.

Các vấn đề đặt ra trong phát triển nông, lâm nghiệp ở Đông Nam Bộ là

- Vấn đề thuỷ  lợi có ý nghĩa hàng đầu, các công trình thủy lợi được xây dựng, giải quyết vấn đề nước sinh hoạt và sản xuất.

- Thay đổi cơ cấu cây trồng đang nâng cao hơn vị trí của vùng như: là vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn của cả nước.

- Cần bảo vệ vốn rừng ở thượng lưu cũng như phục hồi và phát triển rừng ngập mặn.

=>  Như vậy có 4 vấn đề được đặt ra trong phát triển nông nghiệp theo chiều sâu ở Đông Nam Bộ.

ĐNB có nhiều điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội thuận lợi cho phát triển kinh tế: vị trí địa lí, chính sách phát triển, cơ sở vc kĩ thuật, thu hút nhiều vốn đầu tư trong và ngoài nước….

=> Trong điều kiện nền kinh tế hội nhập, chỉ có khai thác lãnh thổ theo chiều sâu mới phát huy được hiệu quả nhất các nguồn lực này, mang lại năng suất chất lượng.

Đặc điểm ngành dịch vụ ĐNB là

- Ngành dịch vụ chiếm tỉ trọng ngày càng cao trong cơ cấu kinh tế của vùng

-  Phát triển đa dạng các hoạt động dịch vụ .

- Đông Nam Bộ dẫn đầu cả nước về sự tăng trưởng nhanh và phát triển có hiệu quả các ngàng dịch vụ.

=> Nhận xét A, B, C loại

=> Nhận xét D: Các hoạt động dịch vụ thương mại, ngân hàng tín dụng,..phát triển chậm  => Sai.

- Vấn đề thuỷ lợi có ý nghĩa hàng đầu trong phát triển nông nghiệp ở Đông Nam Bộ.

- Tiếp đến là vấn đề thay đổi cơ cấu cây trồng đang nâng cao hơn vị trí của vùng như: là vùng chuyên canh cây công nghiệp lớn của cả nước.

Công nghiệp khai thác dầu khí đem lại nguồn hàng xuất khẩu có giá trị, thu nhiều ngoại tệ

=> Thúc đấy sự phát triển công nghiệp của vùng, nâng cao tỉ trọng công nghiệp.

Xác định từ khóa: điều kện tự nhiên

=> Đáp án  B, C là điều kiện KT – XH => Loại B, C

- Cao su là loài cây công nghiệp lâu năm có nguồn gốc nhiệt đới

=> Thích hợp với khí hậu nóng ẩm, đất xám phù sa cổ; điều kiện khí hậu ổn định, gió nhẹ (do thân cây cao và gỗ giòn) ở ĐNB.

Vùng ĐNB, đặc biệt là tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (tỉnh duy nhất giáp biển) – là nơi hội tụ nhiều thế mạnh về kinh tế biển: nghề cá, du lịch biển, vận tải biển, trong đó tài nguyên có giá trị nhất là dầu khí ở thềm lục địa phía Nam

=> Phát triển tổng hợp kinh tế biển, đặc biêt là khai thác và chế biến dầu khí -> tạo ra động lực lớn, thúc đẩy nhanh chóng sự phát triển kinh tế của vùng ven biển Bà Rịa – Vũng Tàu.

=> Ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành và thay đổi cơ cấu lãnh thổ kinh tế của Đông Nam Bộ nói chung.