Bài 9: Thực hành: Đọc bản đồ các đới khí hậu trên Trái Đất. Phân tích biểu đồ một số kiểu khí hậu

Các vùng vĩ độ thấp gần xích đạo thì có lượng mưa lớn do chịu ảnh hưởng của áp thấp xích đạo hút gió và đẩy không khí ẩm lên cao gây mưa. Nhưng khu vực chí tuyến là vùng khí áp cao, không khí không bốc lên được, nên mưa ít.

Vậy khẳng định các vùng từ chí tuyến đến xích đạo quanh năm có lượng mưa rất lớn là sai.

Đáp án: Sai

Sai, vì càng lên cao nhiệt độ càng giảm làm quá trình ngưng tụ diễn ra, tạo mây, gây mưa. Do vậy càng lên cao lượng mưa càng tăng, nhưng đến một độ cao nhất định sẽ không còn mưa nữa.

Đáp án: Sai

- Thành phần của khí quyển: là không khí, bao gồm hỗn hợp các chất khí:

+ Ni-tơ: 78,1%

+ Oxi: 20,9%

+ Các chất khí khác (ác-gông, carbonic,...) và hơi nước: 1%

Miền Bắc nước ta có một mùa đông lạnh, do ảnh hưởng của gió mùa đông bắc. Đồng thời có sự đan xen hoạt động của gió Tín phong Bắc bán cầu vào những ngày gió mùa đông bắc suy yếu.

Đáp án:

• Tín phong Bắc bán cầu
• Gió mùa đông bắc

Các đai áp cao thường hình thành ở khu vực chí tuyến (do động lực) và cực (do nhiệt lực)

Đáp án:

• Khu vực chí tuyến và cực

Vai trò của các thành phần trong không khí:

- Nitơ: cung cấp đạm tự nhiên cho cây trồng

- Oxi: duy trì sự hô hấp cho sinh vật, hình thành sự cháy

- Hơi nước: cung cấp độ ẩm không khí, điều hòa khí hậu

- Cacbonic: giúp thực vật quang hợp để tạo ra chất hữu cơ và oxy

Khí quyển có vai trò vô cùng quan trọng đến sự sống như: 

- Cung cấp oxi, duy trì sự sống

- Truyền âm thanh, khuếch tán ánh sáng

- Điều hòa nhiệt cho bề mặt Trái Đất

Tuy nhiên khí quyển không thể “Ổn định dòng chảy, bảo vệ đất”.

* Tìm lỗi

Gió núi là loại gió vượt núi, nhiệt độ giảm đi và gây mưa ở sườn đón gió, khi vượt sang sườn bên kia, hơi nước tăng, nhiệt độ tăng lên, trở thành gió khô và lạnh. Thời gian hoạt động của những đợt gió này từ vài giờ đến vài ngày.

* Sửa lỗi

Gió phơn là loại gió vượt núi, nhiệt độ giảm đi và gây mưa ở sườn đón gió, khi vượt sang sườn bên kia, hơi nước giảm, nhiệt độ tăng lên, trở thành gió khô và nóng. Thời gian hoạt động của những đợt gió này từ vài giờ đến vài ngày.a

Tầng bình lưu là nơi có lớp ôdôn, giúp ngăn các các tia cực tím, tia UV, ... có hại đến sự sống trên Trái Đất, do vậy tầng bình lưu có vai trò như một lớp rào bảo vệ Trái Đất.

Đúng, vì hầu hết sự sống trên Trái Dất đều cần đến oxy. 

Oxy chiếm 1/3 cấu tạo của nước. Do đó, nếu không có oxy, nước sẽ chuyển thành khí hydro và bốc hơi. Khi đó, trái đất sẽ chỉ toàn là đất khô và mọi sự sống đều sẽ không thể tồn tại.

- Gió Tây Ôn Đới: hướng thổi ở bán cầu Bắc là tây nam, ở bán cầu Nam hướng tây bắc.

Đáp án:

• Tây nam ở bán cầu Bắc
• Tây bắc ở bán cầu Nam

- Sự nóng lên hoặc lạnh đi không đều giữa lục địa và đại dương (gió mùa ngoại chí tuyến). Sự nóng lên hoặc lạnh đi không đều giữa hai bán cầu (gió mùa nội chí tuyến)

=> loại vì là nguyên nhân sinh ra gió mùa nhưng đề bài hỏi đâu không phải là nguyên nhân sinh gió mùa

2 đáp án còn lại không phải là nguyên nhân sinh ra gió mùa => chọn theo đúng yêu cầu của đề bài.

- Sự hoạt động của các loại gió thường xuyên trên Trái Đất

- Sự chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất

Gió mùa là loại gió thổi theo mùa, có hướng và tính chất trái ngược nhau. Mùa hạ có tính chất nóng và ẩm, mùa đông có tính chất lạnh và khô.

Vậy nếu nói “ mùa hạ có tính chất nóng và khô, mùa đông có tính chất lạnh và ẩm” là sai.

Đáp án: Sai

Trong không khí, thành phần khí cacbonic chiếm thể tích nhỏ nhất. Tuy nhiên, tỉ lệ khí cacbonic tăng lên là một nguyên nhân chính làm biến đổi khí hậu toàn cầu. Con người nếu hít thở không khí bị ô nhiễm sẽ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, có thể dẫn đến tử vong.

Châu Phi có lượng mưa thấp do:

- Đại bộ phận nằm giữa hai chí tuyến, quanh năm nhận được lượng bức xạ lớn, quá trình bốc hơi diễn ra mạnh, nên châu Phi có khí hậu nóng.

- Kích thước lãnh thổ rộng, hình dạng lãnh thổ mập mạp, đường bờ biển dài, nhưng tương đối kín khiến gió từ biển và các đại dương không thể xâm nhập sâu vào trong đất liền tạo nên tính khô hạn.

- Ngoài ra do một số dòng biển lạnh chạy ven bờ, địa hình chủ yếu là cao nguyên chắn gió, ... khiến cho châu Phi là châu lục có lượng mưa thấp nhất thế giới.

Đáp án:

Vùng áp cao không khí bị nén xuống không bốc lên cao được và chỉ có gió thổi đi, không có gió thổi đến nên ít mưa. Ngược lại, những vùng áp thấp hút gió và đẩy không khí ẩm lên cao, sinh ra mây và gây ra mưa.

Vậy, nếu nói “ Các vùng có khí áp cáo thường có lượng mưa lớn hơn vùng có khí áp thấp” là sai.

Đáp án: Sai

Nước ta có một lượng mưa (1) lớn, trung bình từ (2) 1500 – 2000mm/năm. nên thiên nhiên nước ta bốn mùa xanh tốt, hơn hẳn so với các nước khác ở cùng (3) vĩ độ.

Đáp án:

• Lớn, 1500 – 2000mm/năm, vĩ độ

Đúng, vì đất liền có khả năng hấp thụ nhiệt và tỏa nhiệt nhanh hơn đại dương nên nhiệt độ trung bình năm cao nhất và thấp nhất đều nằm trên lục địa.

* Tìm lỗi sai:

Bề mặt đất nhận nhiệt nhanh hơn và tỏa nhiệt chậm hơn bề mặt nước. Vì vậy, vào mùa hạ lục địa có nhiệt độ cao hơn đại dương, còn mùa đông ấm hơn đại dương. Các địa điểm nằm sâu trong lục địa thường có biên độ nhiệt nhỏ hơn các địa điểm nằm gần đại dương.

* Sửa lỗi: 

Bề mặt đất nhận nhiệt nhanh hơn và tỏa nhiệt nhanh hơn bề mặt nước. Vì vậy, vào mùa hạ lục địa có nhiệt độ cao hơn đại dương, còn mùa đông lạnh hơn đại dương. Các địa điểm nằm sâu trong lục địa thường có biên độ nhiệt lớn hơn các địa điểm nằm gần đại dương.

Nguyên nhân khiến cho nước ta có lượng mưa và độ ẩm tương đối lớn là:

- Tiếp giáp với biển Đông (kho dự trữ nhiệt ẩm dồi dào)

- Ảnh hưởng của gió mùa (mùa hạ) và dải hội tụ nhiệt đới.

Đáp án:

• Do nước ta tiếp giáp với biển Đông
• Do chịu ảnh hưởng của gió mùa và dải hội tụ nhiệt đới